Δευτέρα, 24 Φεβρουαρίου 2014 01:51

"Δύναμη Ενότητας και Δημιουργίας"-Ομιλία Μιλτιάδη Κλάπα

"Στόχος της Κίνησής μας είναι η δημιουργία μιας εντελώς νέας αυτοδιοικητικής Παράταξης που θα ανταποκρίνεται στις νέες ανάγκες που γέννησε η κρίση τόσο για τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες όσο και για τον ίδιο το θεσμό της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης. Ιδρύοντας αυτή την Παράταξη, αίτημα, για τη σύσταση εντελώς νέων και ανεξάρτητων αυτοδιοικητικών σχημάτων. Παρατάξεων που να προέρχονται από την ίδια την κοινωνία και να έχουν ευρύτερες αναφορές που θα τους επιτρέψουν να συνομιλούν ανοιχτά και απροκατάληπτα με τους πολίτες και τους συλλογικούς φορείς, ώστε να διασφαλίζουν πλατιές συναινέσεις για την άσκηση της πολιτικής τους. Αλλάζει το μοντέλο νομιμοποίησης της αυτοδιοίκησης μετά την κρίση των κομμάτων. Άρα, χρειαζόμαστε νέα πολιτικά υποκείμενα στην αυτοδιοίκηση, νέα σχήματα που θα προκύπτουν μέσα από τις ίδιες τις διεργασίες της κοινωνίας και όχι από κινήσεις κορυφής ή συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι».

Αυτές οι παρατάξεις πρέπει να κατοχυρώσουν στο εσωτερικό τους την αρχή της συλλογικής δημοκρατικής λειτουργίας. Να μην λειτουργούν δηλαδή με τη γνωστή «ενός ανδρός αρχή» που αναπαράγει η κρατούσα συντηρητική αντίληψη περί δημαρχοκεντρισμού. Είναι νοσηρό σύμπτωμα ο δημαρχοκεντρισμός στο χώρο της αυτοδιοίκησης, αφού ταυτίζεται με την υποβάθμιση της τοπικής δημοκρατίας. Σήμερα, θέλουμε παρατάξεις, εάν όχι με συλλογική ηγεσία, τουλάχιστον με σταθερούς κανόνες εσωτερικής λειτουργίας, όπου όλα τα στελέχη θα συνδιαμορφώνουν ισότιμα τις τοπικές πολιτικές.

Ο Δήμος, ο πιο κοντινός θεσμός προς τους πολίτες, μπορεί να εξελιχθεί, με τη συνδρομή τέτοιων παρατάξεων «νέου τύπου», σε ένα πραγματικό εργαστήρι ανανέωσης και αλλαγής ενάντια στις κατεστημένες αντιλήψεις που οδήγησαν την Αυτοδιοίκηση «φτωχό συγγενή» του κομματικού συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, η δική μας νέα παράταξη δεν βάλλει εναντίον κανενός σε προσωπικό επίπεδο και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Αντίθετα, κατοχυρώνει έμπρακτα τη δική της αυτονομία απέναντι στις συντηρητικές και αντικοινωνικές πολιτικές που ασκούνται σήμερα σε δημοτικό επίπεδο.

Ο ενωτικός και ανεξάρτητος χαρακτήρας της Παράταξής μας αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τη στηρίζουν πολίτες και στελέχη της τοπικής κοινωνίας, που προέρχονται από διαφορετικούς – ακόμη και αντιθετικούς – πολιτικούς χώρους.

Ο ανεξάρτητος χαρακτήρας όμως δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε σαφή και καθαρή πολιτική και προγραμματική ταυτότητα στον αυτοδιοικητικό χώρο. Αποτελεί πεποίθησή μας ότι η Αυτοδιοίκηση και οι τοπικές κοινωνίες ήταν από τα πρώτα θύματα του Μνημονίου. Δεν αρκούμαστε όμως μόνο σε αυτό . Αναζητούμε βιώσιμες λύσεις που θα ανατρέψουν τις αδιεξοδες πολιτικές σε τοπικό επίπεδο και θα δώσουν διέξοδο στην τοπική ανάπτυξη και απασχόληση, αξιοποιώντας όλα τα μέσα που έχει στα χέρια της σήμερα η Αυτοδιοίκηση. Ούτε αρκούμαστε στον πρωτογονισμό της καταγγελίας ούτε περιμένουμε όλα να αλλάξουν από το Κεντρικό Κράτος.

Είναι σωστό ότι το Κεντρικό Κράτος δεν αρκείται στο να επιδεικνύει απλώς δυσπιστία στην Αυτοδιοίκηση. Καλλιεργεί, επιπλέον, ένα κλίμα ενοχοποίησης που συχνά διολισθαίνει σε μια ολομέτωπη επίθεση στους τοπικούς θεσμούς. Η Αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζεται απ’ το Κράτος ως προνομιακό πεδίο οικονομικής αφαίμαξης και ως κατ’ εξοχήν χώρος εφαρμογής περιοριστικών πολιτικών, που αποστερούν τους τοπικούς θεσμούς από απολύτως βασικά μέσα για την άσκηση της αποστολής τους.

Σ’ αυτό λοιπόν το ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον, η αυτοδιοίκηση πρέπει να επικεντρωθεί σε δυο στόχους: πρώτα από όλα να δικαιολογήσει την ύπαρξή της και να περισώσει την ίδια της την αξιοπιστία στα μάτια των πολιτών. Δεύτερον, να δώσει την δική της απάντηση για διέξοδο από την κρίση και να θέσει τη δική της πολιτική και αναπτυξιακή ατζέντα, θωρακίζοντας παράλληλα το θεσμό απέναντι στις συνέπειες της κρίσης.

Η στάση μας απέναντι στον Καλλικράτη

Τίθεται το ερώτημα: πώς τοποθετούμαστε απέναντι στον Καλλικράτη, σ' αυτή τη μεταρρύθμιση, η οποία σημάδεψε και το παρόν και το μέλλον της αυτοδιοίκησης;

Ο Καλλικράτης αποτελούσε πάγιο αίτημα του αυτοδιοικητικού κινήματος την τελευταία 20ετία. Ο τρόπος, ωστόσο, που εφαρμόστηκε και κυρίως η χρονική του σύμπτωση με το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης, έδειξαν πώς μια αυθεντική προοδευτική μεταρρύθμιση μπορεί να εκφυλιστεί από τις Κυβερνήσεις σε ένα τυφλό εργαλείο άσκησης της μνημονιακής πολιτικής για την επιβολή κάθε λογής περιορισμών στις τοπικές κοινωνίες. Η περίπτωση του Δήμου Πρέβεζας είναι απολύτως ενδεικτική. Η χαμηλή κοινωνική και αναπτυξιακή συνοχή του Δήμου είναι η συνέπεια αυτής της υπέρμετρης διεύρυνσης. Μιας διεύρυνσης χωρίς επαρκή οικονομική στήριξη και χωρίς καμία οργανωτική ετοιμότητα ή κάποιο σχέδιο ισόρροπης ανάπτυξης και ενίσχυσης της εσωτερικής δημοκρατίας στην αρχιτεκτονική της λήψης των αποφάσεων. Σήμερα βιώνουμε ένα Δήμο άνισων και πολλαπλών ταχυτήτων, χωρίς καμία συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στον αναπτυξιακό προγραμματισμό, την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και την υλοποίηση των δράσεων. Ο ατελέσφορος αυτός σχεδιασμός πρέπει να επανεξεταστεί, στο πλαίσιο μιας λιγότερο συγκεντρωτικής και πιο δημοκρατικής αντίληψης για την τοπική και κοινωνική ανάπτυξη, μέσα από αποκέντρωση εξουσιών προς όφελος των περιφερειακών ενοτήτων. (αναφορα στα μέτρα που προτείνουμε για την αποκέντρωση και την συμμετοχή)

Ριζική αλλαγή του μοντέλου διοίκησης του Δήμου

Πέραν αυτών απαιτείται ριζική αλλαγή στο πρότυπο διοίκησης του Δήμου. Στην συνείδηση των πολιτών έχει ξεπεραστεί ο τρόπος που διοικούνταν ένας Δήμος μέχρι σήμερα. Και αυτό είναι πραγματικό είναι η αλήθεια. Η αναπαραγωγή του συστήματος της ασφυκτικής εξάρτησης της αυτοδιοίκησης από το κεντρικό κράτος είναι αναποτελεσματική. Σήμερα ζούμε σε συνθήκες ακραίας εγκατάλειψης της αυτοδιοίκησης από το Κεντρικό Κράτος. Το στοίχημα επομένως είναι να δούμε πώς θα απεξαρτηθούμε από το Κράτος. Ας δούμε τι έγινε στην υπόλοιπη Ευρώπη. Την περίοδο της κρίσης όλοι οι δήμοι της Ευρώπης κλήθηκαν να απαντήσουν σε ένα κοινό ερώτημα. Όταν οι κρατικές επιχορηγήσεις και τα έσοδα των Δήμων μειώνονται συνεχώς, πώς θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στην ιδιαίτερα αυξημένη ζήτηση σε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης που απαιτούν επιπλέον δαπάνες; Πώς σ’ αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο, είναι δυνατό να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και να περισωθεί η κοινωνική συνοχή; Με βάση αυτά τα δεδομένα, σ’ όλες τις ευρωπαϊκές αυτοδιοικήσεις αναζητήθηκαν λύσεις, πρώτον, στο πεδίο της αποτελεσματικότερης και δημοκρατικότερης οργάνωσης και διαχείρισης των Δήμων και δεύτερον στο πεδίο εξεύρεσης εναλλακτικών τρόπων χρηματοδότησης.

Σε συνθήκες κρίσης, η διοίκηση ενός Δήμου πρέπει να χαρακτηρίζεται από καινοτομία, δημοκρατία, συμμετοχή, αναζήτηση εναλλακτικών πηγών εσόδων. Σήμερα έχουμε ανάγκη από ένα Δήμο, μπροστάρη στις νέες ιδέες, ανοικτό στο διάλογο με τους πολίτες, πρωταγωνιστή στην μάχη για την προάσπιση των συλλογικών αγαθών, που κινδυνεύουν σήμερα, (υγεία, δημόσια γη, νερό). Συγχρόνως, έχουμε ανάγκη από ένα Δήμο που θα εγκαταλείψει τη φοβική και την αμυντική νοοτροπία του παρελθόντος και να αναλάβει γενναίες πρωτοβουλίες, τόσο στο πεδίο της πραγματικής οικονομίας και της παραγωγικής ανασυγκρότησης, υπερβαίνοντας το στενό πεδίο άσκησης των αρμοδιοτήτων του Καλλικράτη, όσο και στο πεδίο της άσκησης ενεργού κοινωνικής πολιτικής, που θα αποτρέπει την ακραία ένδεια και θα βάζει φρένο στην ανθρωπιστική κρίση που προκάλεσαν τα μνημόνια.

Σε αυτή τη δημιουργική πορεία, οφείλουμε να πάρουμε αποστάσεις από μια στενά διαχειριστική αντίληψη. Για να δημιουργήσουμε νέες θέσεις απασχόλησης, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα σύγχρονα εργαλεία της κοινωνικής οικονομίας, που αξιοποιούνται σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά παραδόξως έχουν ξεχαστεί στον τόπο μας. Σε αυτή την ανάλυση στηρίζονται οι 10 προγραμματικοί μας αξονες.

Συμβολή του δήμου στην επανεκκίνηση της τοπικής οικονομίας

Κεντρικό μέλημα ενός Δήμου στα χρόνια της κρίσης είναι να συμβάλλει με κάθε τρόπο στην ανάπτυξη και την επανεκκίνηση της τοπικής οικονομίας. Το νέο ΕΣΠΑ, εισάγει φιλόδοξους στόχους και μπορεί να γίνει καταλύτης για την ανάπτυξη υπό μια βασική προϋπόθεση που ισχύει και για τον τόπο μας: ότι οι πόροι, θα κατευθυνθούν σε επιλογές ικανές να κινητοποιήσουν τον πολλαπλασιαστή της ανάπτυξης.

Είναι κοινή η διαπίστωση ότι η περιοχή υστερεί σοβαρά σε επενδύσεις. Η ανάπτυξη προϋποθέτει απάντηση στα εξής ερωτήματα:

• Τι ανάπτυξη θέλουμε, ώστε να μειωθεί δραστικά η ανεργία;

• Τι πρέπει να κάνουμε για να προσελκύσουμε επενδύσεις;

• Τι είδους επενδύσεις θέλουμε και πώς προσεγγίζουμε τους επενδυτές;

• Ποια πλεονεκτήματα είμαστε διατεθειμένοι να αξιοποιήσουμε ώστε να γίνουμε περισσότερο ελκυστικοί στον εθνικο καταμερισμό των επενδύσεων;

• Γιατί έχουμε μικρής διάρκειας τουρισμό και πώς μπορούμε να μετατρέψουμε την ίδια την πόλη σε τουριστικό «προϊόν»;

• Έχουμε αναπτυξιακό ρόλο για το ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα; (τει, ακ εμπ ναυτ)

• Μπορεί η περιοχή να αναδειχθεί σε κέντρο καινοτομίας και τεχνολογίας;

Η «τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων» είναι ένα εργαλείο του νέου ΕΣΠΑ που προϋποθέτει μια τοπική στρατηγική ανάπτυξης μέσω ενός ολοκληρωμένου και πολυ-τομεακού αναπτυξιακού σχεδίου.

Μπορούν να συμμετέχουν δημόσιοι φορείς κοινωνικές συμπράξεις, ιδιωτική πρωτοβουλία.

Εάν μια περιοχή διαθέτει ολοκληρωμένη εδαφική στρατηγική, οι προτάσεις θα είναι επιλέξιμες. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε γεωγραφική περιοχή πρέπει να εντοπίσουμε τα ιδιαίτερα εδαφικά χαρακτηριστικά της (πχ. αστικές γειτονιές με πολλαπλές ελλείψεις ή αγροτικές με ιδιαίτερα προβλήματα). Ενώ όμως ο δήμος μπορεί να κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαβούλευση την επεξεργασία στρατηγικής και το συντονισμό των διαφορετικών συμφερόντων, παραμένει σήμερα άπραγος και θεατής...

Είναι προτεραιότητά μας να ενεργοποιήσουμε αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο.

Η αξιολόγηση του έργου της Δημοτικής Αρχής

Επικαλούμενη διαρκώς το άλλοθι της οικονομικής δυσχέριας του Δήμου, η δημοτική ηγεσία έχασε πλήρως τον έλεγχο της διαχείρισης των καθημερινών προβλημάτων στη λειτουργία της πόλης. Η ποιότητα της καθαριότητας έπεσε σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα, από εκείνα της προηγούμενης δημοτικής θητείας. Η αδυναμίας παρέμβασης συμπληρώνεται με τον πολλαπλασιασμό των αδέσποτων και τη θλιβερή κατάσταση του συνόλου σχεδόν των ελεύθερων χώρων.

Η σημερινή δημοτική αρχή περισσότερο εκτέθηκε στα μάτια των πολιτών από την απραξία και το συντηρητισμό της, παρά από τη δραματική περικοπή των κρατικών πόρων. Κι άλλοι Δήμοι της χώρας επλήγησαν εξίσου από τις περικοπές αυτές, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν κατάφεραν πολύ περισσότερα στους τομείς της ανάπτυξης, της κοινωνικής προστασίας και της βελτίωσης της καθημερινότητας. Κι άλλοι Δήμοι ήρθαν αντιμέτωποι π.χ. με τη μείωση του προσωπικού στην καθαριότητα ή στο πράσινο, χωρίς όμως αυτό να πλήξει την εικόνα της πόλης με φαινόμενα ακραίας εγκατάλειψης σε δημόσιους χώρους. Απογοήτευση προκαλούν οι επιδόσεις της στην άξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων αφού έχασε σειρά προγραμμάτων. Έτσι σήμερα υπάρχουν πόροι και έργα από την προηγούμενη δημοτική θητεία μόνο. Ακατανόητη είναι η απραξία της στην προώθηση του νέου χωροταξικού της πρέβεζας αλλά και των άλλων δημοτικών ενοτήτων. Προκλητικός ο τρόπος αναθέσεων έργων και σκανδαλώδης η προμήθεια και διαχείριση του πετρελαίου. Ερωτηματικά δημιουργεί η αδυναμία να επιλύσει το πρόβλημα της υδροδότησης σε πολλές κοινότητες και στην παραλιακή ζώνη. Αποδείχθηκε ανήμπορη να συλλάβει τις νέες συνθήκες. Κατώτερη των περιστάσεων.

Τα διλήμματα των δημοτικών εκλογών

Εκτιμούμε ότι οι πολίτες σ’ αυτές τις εκλογές καλούνται να απαντήσουν στα ακόλουθα διλήμματα:

Θέλουν μια δημοτική αρχή απ’ τα ίδια, «υπηρεσιακή», προσαρμοσμένη πλήρως στο ξεπερασμένο και οπισθοδρομικό μοντέλο λειτουργίας των Δήμων που κατέρρευσε στα χρόνια της κρίσης ή θέλουν μια δημοτική αρχή με σύγχρονο όραμα, που θα ανιχνεύει νέους δρόμους για την τοπική ανάπτυξη, θα αναζητά εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης και θα προωθεί έξυπνες λύσεις για να προσελκύσει επενδύσεις και να φέρει νέες δουλειές στον τόπο;

Θέλουν μια δημοτική αρχή πλήρως συμβιβασμένη και υποταγμένη στις συντηρητικές πολιτικές του Κεντρικού Κράτους που πολλαπλασιάζουν τα θύματα της κρίσης ή θέλουν μια δημοτική αρχή στήριγμα στους αδύνατους, ασυμβίβαστη και δημιουργική, που θα ορθώνει το ανάστημά της και θα εφαρμόζει εναλλακτικές πολιτικές με τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας;

Θέλουν, τέλος, ένα Δήμαρχο απόμακρο και αποξενωμένο από την κοινωνία, ή θέλουν μια δημοτική ηγεσία ενεργητική, λαϊκή, κοντά στους πολίτες, χωρίς εξαρτήσεις από συμφέροντα, ικανή να δώσει νέες ευκαιρίες και να «ανοίξει το παιχνίδι» σε νέες ιδέες και νέους ανθρώπους, κάνοντας αντίπαλό της τη στασιμότητα;

Τα διλλήματα που θέτω είναι πραγματικά. Ανταποκρίνονται στα κριτήρια που θα υπερισχύσουν στην αντίληψη των πολιτών για να επιλέξουν τη δημοτική αρχή που τους εκφράζει.

Γιατί επιστρέφω;

Κατ’ αρχήν πρέπει να σημειώσω ότι και μετά την λήξη της θητείας μου ως Δημάρχου παρέμεινα ενεργός στα δημοτικά πράγματα άρα δεν θεωρώ ότι αποχώρησα.

Οι λόγοι που με οδήγησαν να διεκδικήσω πάλι την ευθύνη του Δήμου έχουν να κάνουν με τις νέες προκλήσεις της αυτοδιοίκησης. Ανέπτυξα προηγουμένως τα νέα προτάγματα της αυτοδιοίκησης , το νέο της ρόλο. Η αυτοδιοίκηση μετά την κρίση δεν έχει καμία σχέση με ότι γνωρίζαμε. Γεννιέται μια νέα αυτοδιοίκηση. Κατανοώ απόλυτα τις νέες συνθήκες και πιστεύω ότι έχω την γνώση την εμπειρία και την διάθεση να εργασθώ αποτελεσματικά σε αυτό το νέο περιβάλλον.

Σήμερα πλάι σε αυτά που γνωρίζαμε ως πεδίο δράσης της προστίθενται η αποφασιστική συμμετοχή της για την ανασυγκρότηση της τοπικής ανάπτυξης, την προσέλκυση επενδύσεων την αξιοποίηση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων.

Ακόμη γιατί θέλω να συμβάλλω στην ανάδειξη μιας νέας γενιάς αυτοδιοικητικών στελεχών. Γι’ αυτό επιλέξαμε την σύζευξη της φρεσκάδας των νέων ιδεών και των νέων ανθρώπων με την γνώση και την εμπειρία. Με αφορμή αυτό θέλω να διαβεβαιώσω ότι όλα αυτά τα νέα πρόσωπα όπως και τα ήδη δοκιμασμένα διακρίνονται από διάθεση μεράκι γνώση δυναμισμό αγάπη για τον τόπο. Είναι τιμή για μένα να στέκομε ανάμεσά τους.

Μέτρησε πολύ στην απόφασή μου η αγάπη μου για τον τόπο και την αυτοδιοίκηση. Μέσα από την βάσανο της αυτοκριτικής μου των αδυναμιών και των παραλείψεων μου στα χρόνια της θητείας μου νομίζω ότι είμαι πιο ώριμος, πιο έτοιμος να ανταπεξέλθω στις αυξημένες ευθύνες. Γνωρίζω ότι όλα είναι πιο δύσκολα, αντιλαμβάνομαι την δίκαιη δυσπιστία των πολιτών απέναντι σε κάθε προσπάθεια νομίζω όμως ότι αξίζει να προσπαθήσουμε.

Τέλος, ως Ανεξάρτητη Παράταξη Πολιτών, απευθύνουμε κάλεσμα ενότητας, ελπίδας και δημιουργικής ανατροπής σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες του ενιαίου Δήμου Πρέβεζας, πέρα κι έξω από κομματικές σημαίες ή προτιμήσεις, ανεξάρτητα από τις επιλογές τους στις εθνικές ή τις ευρωπαϊκές εκλογές. Τους καλούμε να ενώσουν τη φωνή τους με τη δική μας ανεξάρτητη φωνή για να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο πλειοψηφικό ρεύμα στην τοπική κοινωνία, που θα βάλει τέλος στο συμβιβασμό, στην αδράνεια, στη μοιρολατρεία. Τους καλούμε να μοιραστούν το όραμά μας για μια πόλη σύγχρονη, δίκαιη, καινοτομική, βιώσιμη, με νέες δουλειές για τους ανέργους. Μια πόλη πρωταγωνίστρια και στην κοινωνική συνοχή και στις μεγάλες αναπτυξιακές προκλήσεις του μέλλοντος.