Ήταν Σάββατο. 20 Ιουλίου 1974. Αργοπορημένο ξύπνημα. Φοιτητικό. Ποδήλατο, βιαστικό πεντάλ ίσαμε την Κυανή Ακτή. Της Πρέβεζας. Τόπος όπου οι νέοι και οι νέες δοκίμαζαν την γοητεία τους. Ο πιο αποδεκτός καλοκαιρινός τρόπος. Η κάθε μέρα άφηνε το υπόλοιπο των λογαριασμών της για την επόμενη. Όμως, εκείνο το συγκεκριμένο Σάββατο το υπόλοιπο χάθηκε. Ποτέ του δεν είχε το χρόνο να δοκιμάσει την τύχη του. Κάτω από τις λυγερόκορμες λεύκες λιγοστοί οι λουόμενοι. Απρόσμενα βιαστικοί. Εκεί που μόνο η ματιά των νέων πετούσε βιαστικά από τον ένα στόχο στον άλλο. Κι όμως. Τα σώματα σκυμμένα μαζεύοντας την ψάθα και την πετσέτα .
Ο ψίθυρος θρόιζε ανάμεσα στις λεύκες. Δυνάμωνε σκορπώντας την ανησυχία. «Οι Τούρκοι μπήκαν στην Κύπρο». Έμεινε η πεταλιά στη μέση. Ένας κόμπος στο λαιμό. Μια ανησυχία που είχε ξεκινήσει στις 15 Ιουνίου όταν ανατράπηκε ο Μακάριος και την εξουσία ανέλαβαν εκείνοι που άνοιξαν τη μεγαλύτερη πληγή στην Κύπρο.
Η Κυανή Ακτή ερήμωσε. Έμεινα μόνος για λίγα λεπτά κάτω από τις λεύκες. Στη μέση του καλοκαιριού η ακτή που λατρεύτηκε από τη νεολαία στη δεκαετία του 1970 ένιωθε την εγκατάλειψη. Ήταν η πρώτη φορά πριν οι νέοι τής γυρίσουν ανεπίστρεπτα την πλάτη. Τα αυτοκίνητα άνοιξαν το δρόμο στις μακρινές ακτές. Στις απέραντες δαντελωτές ακτές του Μονολιθιού, του Καναλίου και της Καστροσυκιάς.
Όμως, η Κυανή Ακτή έχει ταυτιστεί στη μνήμη μου με τη μεγάλη περιπέτεια του κυπριακού. Λίγες μέρες μετά οι δικτάτορες εγκατέλειψαν την εξουσία. Άφησαν πίσω τους αποκαΐδια. Κάθε χρόνο, στις 20 Ιουλίου, ανήμερα του Προφήτη Ηλία, όταν ο καλοκαιρινός χρόνος παίρνει τούμπα, τα βήματά μου με οδηγούν στην Κυανή Ακτή. Να’ ναι η αναζήτηση της παλιάς δόξας της ακτής; Ίσως, να ’ναι το αίσθημα της ενοχής μιας ολόκληρης γενιάς. Μιας εποχής που νιώθει να βουλιάζει, να πνίγεται στο βούρκο των λαθών της.
Ένα τέτοιο λάθος είναι και η ασέβεια στην αθωότητα της Κυανής Ακτής. Οι άρχοντες θέλησαν να «εκπολιτίσουν» την ακτή. Να ανοίξουν το δρόμο. Να τον στρώσουν με άσφαλτο. Να ‘εκτελέσουν’ τους λυγερόκορμους ευκάλυπτους, μάρτυρες της τοπικής ιστορίας. Είναι αυτοί που μπορούν-αν έχεις καθαρή την ψυχή σου-να σου μιλήσουν για νεανικούς έρωτες, για μυστικά ανομολόγητα. Για τις οικογένειες από τα Γιάννενα, που δεν δίσταζαν ν’ απλώσουν το μεσάλι τους κάτω από τους ευκάλυπτους, μετά την υδάτινη ευωχία και το ‘τηγάνισμα’ στον ήλιο, γεμίζοντάς το με τηγανισμένους κεφτέδες, πατάτες τηγανητές και τομάτες. Ήταν η περίοδος της λιτής διατροφής. Το αυτοκίνητο και η ευμάρεια απαξίωσαν τους ευκάλυπτους. Οι γείτονες προτιμούσαν το ιδιωτικό αυτοκίνητο αλλά και τις ταβέρνες αφήνοντας στο τραπέζι τα δείγματα της νεοελληνικής αλαζονείας και της ύβρης προς το περιβάλλον.
Κάθε χρόνο οι ευκάλυπτοι ήταν θλιμμένοι. Ένιωθα τη μοναξιά τους. Φέτος επισκέφτηκα και πάλι την Κυανή Ακτή. Σαν προσκύνημα στην ιστορική και τοπική μνήμη. Ως ανάγκη επιστροφής στην αθωότητα της νεανικής μας ηλικίας. Και οι ευκάλυπτοι έδειχναν ανήσυχοι. Το θρόισμα ακουγόταν σα θρήνος. Είδαν τα μηχανήματα που άνοιξαν το δρόμο κι ένιωσαν τον κίνδυνο. Άκουσαν όσα λέγονται στην πόλη για την ευκαλοπτο-θυσία που ετοίμαζαν οι υπέρμαχοι της ανάπτυξης που υποστήριζε την αντικατάσταση του χώματος από την άσφαλτο. Άκουσαν τον οξύ ήχο των μαχαιριών που τρόχιζαν τα μαχαίρια των μηχανημάτων, που είχαν αναλάβει το έργο του εκτελεστικού αποσπάσματος.
Συνομιλώντας μ’ έναν τέτοιον ευκάλυπτο, ένιωσα πόσο πιο ανθρώπινοι είναι οι ευκάλυπτοι από όσους βιάζουν τη φύση. Φαίνεται πως οι ευκάλυπτοι είναι πιο ευαίσθητοι από τους εμπόρους της ανάπτυξης με κάθε τίμημα. Είναι πιο ακριβολόγοι στις εκφράσεις τους. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις λέξεις κατά πώς τους συμφέρει. Τρανή απόδειξη όσα θρυλούνται για το νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς. Ας ελπίσουμε ότι οι αντιπρόσωποί μας στη Βουλή θα ακούσουν την έκκληση των ευκαλύπτων της Κυανής Ακτής στην Πρέβεζα. Μην εμπορεύεστε το μέλλον των παιδιών σας.
