Τρίτη, 13 Ιανουαρίου 2015 23:42

Ο ενθουσιασμός στην πολιτική (του Ευάγγελου Αυδίκου)

Ευάγγελος Αυδίκος

Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Είναι κοινός τόπος ότι η Αριστερά είχε προνομιακή σχέση με τα συναισθήματα. Ως σύστημα πολιτικής σκέψης και ανάλυσης, όμως, βρίσκεται στον άλλο πόλο. Η Αριστερά, σ’ όλες τις εκφάνσεις της αντλεί τη δύναμή της από το Διαφωτισμό και τη χρήση ενός απόλυτα ορθολογικού προτάγματος, που χρησιμοποιείται για την κατανόηση του κόσμου. Οι ιδεολογικές της αρχές προτάσσουν τις βασικές αρχές, ανάμεσα στις οποίες κυρίαρχη είναι η πίστη στα δικαιώματα του ατόμου, ανεξάρτητα από οποιουσδήποτε περιορισμούς που επιβάλλονται από διακρίσεις με βάση την εθνότητα, το χρώμα, τη θρησκεία, το φύλο.

Είναι αυτές οι αρχές που έφεραν, συχνά, την Αριστερά σε σύγκρουση με βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις σε μεγάλο μέρος των πολιτών για το δικαίωμα στη διαφορά και την ισότητα σε μια ευνομούμενη κοινωνία. Η εναντίωσή της σε πολιτικές ταξινόμησης οικοδομήθηκε με επιχειρήματα ορθολογικά , που επιδίωκαν να αποκαλύψουν τα δομικά κενά της παραδοσιακής πολιτικής και κοινωνικής σκέψης. Η τελευταία αντλούσε υλικό από την παραδοσιακή τάξη πραγμάτων, η οποία χρησιμοποιούσε τα συναισθήματα(π.χ. φόβος) για την αντιμετώπιση της αποδόμησης των παραδοσιακών αντιλήψεων.

Ωστόσο, είναι τα συναισθήματα εκείνα που μετουσίωναν σε πράξη τα ορθολογικά επιχειρήματα. Οι ιδεολογικές αρχές κουβαλάνε συναισθήματα, καθώς επιδιώκουν έναν κόσμο, στον οποίο θα αποκτήσουν κοινωνική υπόσταση οι βασικές αρχές του Διαφωτισμού. Η κοινωνική δικαιοσύνη, τα ατομικά δικαιώματα, η υπεράσπιση των κοινωνικά αδύναμων, η προστασία του περιβάλλοντος, η εκπαίδευση και η υγεία ως δημόσια αγαθά είναι πολιτικοί στόχοι, στους οποίους απολήγει ο αναλυτικός λόγος. Όμως, η υλοποίηση των πολιτικών στόχων προϋποθέτει την πολιτική δράση μέσα από τις συσσωματώσεις της Αριστεράς ή τα κοινωνικά κινήματα. Η συμμετοχή στην πολιτική δράση έχει ως αφετηρία τον ορθό λόγο, ο οποίος οιστρηλατείται από τα συναισθήματα ώστε ένα πολιτικό ον να προχωρήσει στην πολιτική ένταξή του. Η αισιοδοξία και η ελπίδα για έναν διαφορετικό κόσμο ενισχύουν την πολιτική δράση, που με τη σειρά της εμπλουτίζει τα συναισθήματα. Συνεπώς, η Αριστερά που περιορίζεται μόνο στον ορθό αναλυτικό λόγο είναι καταδικασμένη να λειτουργήσει ως μια πολιτική λέσχη. Τα συναισθήματα(προσδοκία) είναι αυτά που ορίζουν το πολιτικό πρόταγμα της πολιτικής ανατροπής.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, πριν αλλά κυρίως μετά την προκήρυξη των εκλογών. Είναι διάχυτη η ανακούφιση αλλά και η προσδοκία. Στα ΜΜΕ οι δηλώσεις έχουν υψηλή θερμοκρασία. Αυτό είναι ορατό και από προσωπικές παρατηρήσεις. Πολλοί πολίτες, μετά τον αναστεναγμό της ανακούφισης για τον ορισμό των εκλογών, εκφράζουν τη βεβαιότητα για την επερχόμενη πολιτική ανατροπή. Τη νίκη της Αριστεράς. Το κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο ενθουσιασμός, ένα πυρέσσον συναίσθημα που ενεργοποιεί τη λογική και θέτει σε εγρήγορση την αυτοπεποίθηση, τη στοχοπροσήλωση, τη διάθεση για αγώνα, την πίστη στην επίτευξη του στόχου. Ο ενθουσιασμός είναι ο πυρετός της λογικής(Βίκτωρ Ουγκώ).Πράγματι, ο ενθουσιασμός είναι η πυρίτιδα για την εκτόξευση της πολιτικής πράξης. Είναι απαραίτητο το συναίσθημα αυτό, ώστε να πυκνώσουν οι γραμμές των συμμετεχόντων και να αυξηθεί η μαχητικότητά τους. Τα πολιτικά προγράμματα κινδυνεύουν να παραμείνουν οραματισμοί και σχεδιασμοί επί χάρτου αν δεν φλογίσουν τις ψυχές των πολιτών. Αν δεν συγκινήσουν . Αν δεν σαγηνεύσουν το εκλογικό σώμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ο Πλούταρχος το διατύπωσε εύστοχα. «Ενθουσιασμός φως εν τη ψυχή ποιεί προς το μέλλον». Ο ενθουσιασμός είναι το λυχνάρι, το φως που φωτίζει το δρόμο.

Αναμφίβολα, ο ενθουσιασμός είναι αναγκαίος για την πολιτική μάχη που έρχεται. Τροχίζει τη θέληση και την αποφασιστικότητα. Βοηθάει να συναντηθούν οι ατομικότητες υπό τη σκέπη μιας πολιτικής συλλογικότητας. Μπορεί να τροχιοδρομήσει τα πολλά ‘εγώ’ της εποχής μας στο πολιτικό ‘εμείς’, που χρειάζεται η πολιτική ανατροπή.

Ωστόσο, μόλο που «κανένα μεγάλο επίτευγμα δεν είναι δυνατό χωρίς πάθος»(Χέγκελ)-κι αυτό είναι απαραίτητο στην πολιτική μάχη στα τέλη του Ιανουαρίου- η πολιτική δράση μπορεί να εκφυλλιστεί αν δεν έχει ως παρακολούθημα την επίγνωση των δυσκολιών που ορίζονται από την πολυπλοκότητα-και αντιφατικότητα-των πολιτικών δράσεων σε κοινοβουλευτικά πλαίσια. Ο ενθουσιασμός μπορεί να μετασχηματιστεί σε απογοήτευση αν γίνει πεποίθηση η αντίληψη ότι η πολιτική ανατροπή περιορίζεται στην κατάκτηση της κυβερνητικής πλειοψηφίας και στο σχηματισμό αριστερής κυβέρνησης. Αν το συλλογικό ΕΜΕΙΣ της Αριστεράς δεν επιστρέψει στις απαρχές του Διαφωτισμού, για να παντρέψει τον ενθουσιασμό με τον ορθό λόγο, μπορεί αυτός να αυτονομηθεί και τότε η απογοήτευση είναι πολύ κοντά . Κοντά , λοιπόν, στον ενθουσιασμό και η πολιτική…γνώση.

 

  1. ΡΟΗ-ΕΙΔΗΣΕΩΝ
  2. ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ

title1 -- Διαβάστε επίσης... --

Στήλες

Κοινωνία

19 Απριλίου 2024
Πυροβολισμό δέχθηκε από άγνωστο ένας αδέσποτος σκύλος στην Πέτρα σύμφωνα με ανακοίνωση του δήμου Ζηρού, ο οποίος καταβάλλει προσπάθειες για να εντοπιστεί το άτυχο ζώο. Σε ανακοίνωσή του ο δήμος
19 Απριλίου 2024
Να σταματήσει το κρυφτούλι του δημοτικού λιμενικού ταμείου και του δήμου αναφορικά με την αγωγή της Μαρίνας και να του δώσουν όλα τα «μέσα» ...
19 Απριλίου 2024
Έντονες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες πολιτών έχει προκαλέσει η κοπή 50 περίπου δέντρων στο αισθητικό δάσος του Μονολιθίου, στα πλαίσια της κατασκευής ...
19 Απριλίου 2024
Στην 24ωρη κλαδική απεργία της Ομοσπονδίας ΔικαστικώνΥπαλλήλων Ελλάδας που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 24 Απρίλη ενάντια στο νομοσχέδιο για το ...

Πολιτική

18 Απριλίου 2024
Η στρατηγική της δημοτικής αρχής και το πολιτικό “κρυφτούλι” γύρω από την αγωγή 9.000.000 ευρώ της Μαρίνας Πρέβεζας κατά του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πρέβεζας , συνεχίζει να παραμένει ανεξήγητη
17 Απριλίου 2024
Στο πλαίσιο διερεύνησης υπόθεσης κακουργηματικού χαρακτήρα απάτης, ταυτοποιήθηκαν από το Τμήμα Ασφάλειας Πρέβεζας τα στοιχεία ημεδαπής, σε βάρος της ...
15 Απριλίου 2024
Παρουσιάστηκε σήμερα, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο Ωδείο Αθηνών, το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας για τις ευρωπαϊκές εκλογές της 9ης Ιουνίου. ...
15 Απριλίου 2024
Κάλεσμα συμμετοχής στην απεργιακή κινητοποίηση που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη στο Εργατικό Κέντρο Πρέβεζας απευθυνει η Νομαρχιακή Επιτροπή του ...
15 Απριλίου 2024
Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 18:00 τη Δευτέρα (15/4) η καταμέτρηση των ψήφων των μελών και των φίλων του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ οι οποίοι συμμετείχαν στην ψηφοφορία ...

Αθλητισμός

15 Απριλίου 2024
Ο Σύνδεσμος Προπονητών Ποδοσφαίρου Πρέβεζας-Λευκάδας απέστειλε την παρακάτω συγχαρητήρια ανακοίνωση: Θερμά συγχαρητήρια !!!!στους συλλόγους Α.Ο. Αγίου Πέτρου και Α.Π.Σ. Κεραυνός Θεσπρωτικού για
12 Απριλίου 2024
Στο δημοτικό στάδιο “Αθανασία Τσουμελέκα” θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 21 Απριλίου ο τελικός του Κυπέλλου ΕΠΣ Πρέβεζας-Λευκάδας ανάμεσα στον Ερμή ...
03 Απριλίου 2024
Από την Οργανωτική Επιτροπή Σχολικών Αθλητικών Δραστηριοτήτων(Ο.Ε.Σ.Α.Δ.) Πρέβεζας, ανακοινώνεται ότι στα πλαίσια των Πανελλήνιων Αγώνων ΓΕ.Λ. & ...
01 Απριλίου 2024
Την παραμονή του στην Pre League χωρίς να χρειαστεί να αγωνιστεί στα Playouts εξασφάλισε ο Φιλαθλητικός, ο οποίος στην τελευταία αγωνιστική ...

Πολιτισμός

19 Απριλίου 2024
Η Θεατρική Ομάδα του 3ου Γυμνασίου Πρέβεζας παρουσιάζει την παράσταση   ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ένας οικολογικός μύθος   στη Θεοφάνειο, την ...
17 Απριλίου 2024
Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Η Πρέβεζα στα Οθωμανικά αρχεία», συνδιοργανώνει το Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις και η Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας την ...
17 Απριλίου 2024
Το Φιλοσοφικό Καφενείο Πρέβεζας με ιδιαίτερη χαρά και τιμή παρουσιάζει στην Πρέβεζα το Σάββατο 20 Απριλίου και ώρα 19.30 στο Σιμούν ...
15 Απριλίου 2024
Η Κινηματογραφική Λέσχη Πρέβεζας πιστή στην προβολή ταινιών με κινηματογραφικό χαρακτήρα και αισθητική, προβάλει την ταινία «Άκουσε με» της Μαρίας ...