Δύο χιλιάδες τριακόσια χρόνια Ιστορίας απλωμένα σε 344 χιλιόμετρα της Ηπείρου ή, πιο απλά, οκτώ χώροι θέασης και πέντε αρχαιολογικοί χώροι κόβουν το νήμα. Είναι οι πρώτοι που θα πάρουν χρήματα - 2,1 εκατ. ευρώ - από το νέο κοινοτικό πρόγραμμα στήριξης που λήγει το 2020, ώστε να λειτουργήσει μέσα στο 2016 η πρώτη πολιτιστική διαδρομή στην Ελλάδα, εκείνη της Ηπείρου.
Το αρχαίο θέατρο των Γιτάνων (1,2 εκατ. ευρώ) και ο αρχαιολογικός χώρος της Δωδώνης (960.000 ευρώ) παίρνουν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση ενός έργου που αναμένεται ότι θα κοστίσει συνολικά 37 εκατ. ευρώ και θα αλλάξει τα δεδομένα στον τρόπο προσέγγισης των μνημείων, όχι μόνο από την πλευρά των επισκεπτών αλλά και των τοπικών φορέων.
«Είναι ένα πρόγραμμα ριζικά αναπτυξιακό στο οποίο θα ενταχθούν εν καιρώ όλα τα μνημεία της Ηπείρου και μας επιτρέπει όχι μόνο να βελτιώσουμε τις υποδομές του κάθε χώρου - από την κατασκευή εκδοτηρίων έως τη μεταφορά δρόμων, όπως στην περίπτωση της Νικόπολης - αλλά κυρίως να συνυπογράψουμε ένα σύμφωνο ποιότητας με τους τοπικούς παραγωγούς ώστε να αποκτήσουν τον λογότυπο της διαδρομής και να μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους ακόμη και στα πωλητήρια των αρχαιολογικών χώρων» μας εξηγεί ο πρόεδρος της κίνησης πολιτών για τη διάσωση των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης Διάζωμα Σταύρος Μπένος με αφορμή τη συνάντηση των 20 εταιρικών μελών του Διαζώματος το Σαββατοκύριακο στη Μεσσηνία. Κλειδί για να ξεκινήσουν οι πολιτιστικές διαδρομές από την Ηπειρο αποτέλεσαν «τόσο το προφίλ της με τα σημαντικά της μνημεία όσο και το ότι υιοθετήθηκε άμεσα από την περιφέρεια» σύμφωνα με τον Σταύρο Μπένο, την ώρα που διαδρομές σχεδιάζονται για ολόκληρη την Ελλάδα με άξονα τα αρχαία θέατρα.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δεύτερος παράλληλος στόχος είναι η δημιουργία πολιτιστικών πάρκων με το παραγνωρισμένο - λόγω της λάμψης του θεάτρου του Πολυκλείτου - Ασκληπιείο της Επιδαύρου, και τον Ορχομενό Βοιωτίας, ενώ θα ακολουθήσουν, μεταξύ άλλων, ανάλογες παρεμβάσεις σε Πάτρα, Κνωσό, Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη και Αργος.
«Δύο είναι οι βασικές μας αρχές: δεν παίρνουμε ποτέ χρήματα από το κράτος. Αντιθέτως, συγκεντρώνουμε χρήματα από τους πολίτες για να προχωρήσουμε τις μελέτες και να τις παραδώσουμε έτοιμες στο υπουργείο Πολιτισμού. Και δεν έχουμε επαφή με τις κοινοτικές πιστώσεις» διευκρινίζει ο πρόεδρος του Διαζώματος, που έχει καταφέρει να συσπειρώσει γύρω του τράπεζες και εταιρείες που διαθέτουν όχι μόνο χρήματα αλλά και τεχνογνωσία, ενώ αρκετοί εξ αυτών στηρίζουν ψηφιακές εφαρμογές που επιτρέπουν στο ευρύ κοινό - και ιδιαιτέρως στα παιδιά - να ανασκάψουν μέσω του υπολογιστή τους ένα αρχαίο θέατρο ή να το χτίσουν.
Τα παιδιά άλλωστε έχουν σημαντικό ρόλο στις δράσεις του Διαζώματος, καθώς με πρωτοβουλία του ξεκίνησε και το πρόγραμμα «Μαθητές ξεναγούν μαθητές στα αρχαία θέατρα», στο πλαίσιο του οποίου 30 σχολεία σε ολόκληρη την Ελλάδα έχουν υιοθετήσει ισάριθμα μνημεία και οι μαθητές ξεναγούν τους συμμαθητές τους.
ΦΥΛΑΞΗ ΧΩΡΩΝ
Εθελοντές αντί φυλάκων;
Τρεις φύλακες για τετρακόσια στρέμματα αρχαιολογικού χώρου. Εκείνου της μεγαλύτερης και καλύτερα σωζόμενης ελληνιστικής πόλης στην Ελλάδα, της αρχαίας Μεσσήνης (στη φωτογραφία το Στάδιο). Πέντε είναι συνολικά οι φύλακες, εκ των οποίων μία εγκυμονούσα και ένας που απασχολείται στο μουσείο, σύμφωνα με τον ανασκαφέα του χώρου Πέτρο Θέμελη. Παρ’ όλα αυτά, ο χώρος λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο. Ο ομότιμος καθηγητής, αν και δέχεται εθελοντές στην ανασκαφή, δεν τάσσεται υπέρ των εθελοντών στη φύλαξη του χώρου διευκρινίζοντας ότι «το κράτος πρέπει να αναλάβει τη φύλαξη». Αντιθέτως, αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση της νέας πρόεδρου του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων Ασπασίας Λούβη, σύμφωνα με την οποία εθελοντές θα μπορούσαν να αναλάβουν τη φύλαξη αρχαιολογικών χώρων και μάλιστα σε ημέρες απεργίας των αρχαιοφυλάκων.
