Η κα Θεοδώρα Παππά ανέφερε στον Υφυπουργό: «Θα ήθελα να εκφράσω τη θέση μας σχετικά με τις Κυριακές, που είναι ανοικτά τα καταστήματα. Επικρατεί ένα «μπάχαλο» για το τι ισχύει με τις Κυριακές το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ακούσαμε ότι υπάρχει μία πρόταση του ΔΝΤ που θέτει ως προϋπόθεση να ανοίγουμε όλες τις Κυριακές του χρόνου.
Θέλω να μου πείτε ποια είναι η θέση σας πάνω σε αυτό. Έχουν θεσμοθετηθεί 7 Κυριακές το χρόνο. Εμείς σαν εμπορικός σύλλογος, γενικότερος εκφραστής της επιχειρηματικότητας της περιοχής, θεωρούμε ότι η Ελλάδα πρέπει να χωριστεί σε δύο μέρη. Την τουριστική και τη μη τουριστική. Αναφορικά με τη μη τουριστική Ελλάδα δεν θέλουμε να είναι τα καταστήματα τις Κυριακές ανοικτά, γιατί αυτό ευνοεί τις πολυεθνικές. Είναι εις βάρος των μικρών επιχειρήσεων. Συσσωρεύονται όλοι και όλα σε ένα Mall με τα events που κάνουν. Η πιο μικρή ατομική επιχείρηση δε μπορεί να τα ανταγωνιστεί όλα αυτά. Έχουν κάνει ολόκληρα χωριά με εκπτώσεις. Το βλέπουμε και στα ταμεία μας τις επόμενες ημέρες. Το βλέπουμε την περίοδο των γιορτών, όταν οργανώνουν το Black Friday.
Οι τζίροι μας μέσα στις γιορτές ήταν τραγικοί.
Στις τουριστικές περιοχές της χώρας, όπως είμαστε χαρακτηρισμένη τουριστική περιοχή, πιστεύουμε ότι τα καταστήματα, που είναι τα περισσότερα ατομικές επιχειρήσεις, πρέπει να παραμένουν ανοικτά. Γιατί έτσι ευνοείται και η τουριστική εικόνα της περιοχής μας. Και το λέω αυτό, γιατί εμείς εδώ σαν πόλη και σα σύλλογος, κάναμε μεγάλο αγώνα για να μπορέσουμε να κρατήσουμε τα καταστήματά μας ανοικτά τις Κυριακές. Ερχόταν ο κόσμος με κρουαζιερόπλοια και ξένοι. Αυτοί οι λίγοι. Και έβρισκαν μία κλειστή πόλη. Άρα πιστεύω ότι είναι ανάγκη αυτό για να έχουμε μία καλή τουριστική εικόνα.
Άρα έχουμε δύο διαφορετικές θέσεις. Η μία είναι να μην είναι οι μικρές επιχειρήσεις έρμαιο των πολυεθνικών και η άλλη η τουριστική ανάπτυξη».
Ο κ. Βασιλειάδης ανέφερε από την πλευρά του: «Είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Ενώ δογματικά είμαι κατά του ανοίγματος των Κυριακών, για να μπορούν οι εργαζόμενοι να έχουν μία ημέρα να ξεκουραστούν. Σαν τουρίστα με είχε ενοχλήσει όταν την Κυριακή στην Πράγα ήταν κλειστά τα μαγαζιά. Θα πρέπει να βρούμε και λόγω των οικονομικών συνθηκών μία λύση. Ενδεχομένως είναι σωστό, οι τουριστικές περιοχές ή οι περιοχές που είναι οι πύλες εισόδου να έχουν ανοικτά μαγαζιά. Έχουμε όμως το δεδομένο του ΣτΕ. Ανεξάρτητα τι θέλει το ΔΝΤ ή εμείς, είπε ότι είναι πρόβλημα. Και οι 7 Κυριακές είναι θέμα!
Στους τουριστικούς προορισμούς η απόφαση δεν είναι τόσο σαφής. Θα πρέπει να πάρουμε τα δεδομένα αυτής της πραγματικότητας. Και εφόσον εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, η ανάγκη πρέπει να πρυτανεύσει. Στους τουριστικούς προορισμούς θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις, αλλά πάντα σεβόμενοι τα δικαιώματα των εργαζομένων».
Η κα Παππά επισήμανε: «Στην υπόλοιπη Ελλάδα μπορείτε να ορίσετε να μην ανοίγουν τα καταστήματα. Κι εμείς το θέλουμε αυτό. Είναι η λογική των πολυεθνικών και η τελευταία σπρωξιά στις ατομικές επιχειρήσεις. Για τις Κυριακές εμείς εδώ, ενισχύσουμε οικογενειακά την επιχείρηση. 17,20,22 ώρες. Δεν απασχολούμε υπαλλήλους. Είναι και μία εξυπηρέτηση προς τους τουρίστες».
Ο κ. Βασιλειάδης τότε είπε: «Είναι παράνοια. Είναι και θέμα της κοινωνίας μας, που τάσσεται με τη μία ή την άλλη άποψη. Λέει ο άλλος π.χ. ότι εγώ δουλεύω τις άλλες ημέρες και μπορώ να ψωνίσω μόνο την Κυριακή. Νομίζω ότι οι πολυεθνικές πρέπει να κάνουν extra προσλήψεις. Οι τουριστικές περιοχές είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση».
Αναδημοσιεύουμε από το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Ποντίκι» την απόφαση του ΣτΕ που μπλοκάρει το άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, σύμφωνα με τα όσα είπε και ο κ. Βασιλειάδης:
«Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματική την απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης που επέτρεπε τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, σε τρεις περιοχές (και σε οκτώ υποπεριοχές) της χώρας.
Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ, με την υπ’ αριθμ. 100/2017 απόφασή της, έκανε δεκτή την αίτηση επαγγελματικών Ενώσεων, κλπ, που ζητούσαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική, η από 7/7/2014 υπουργική απόφαση, που επέτρεπε δοκιμαστικά τη λειτουργία των εμπορικών κλπ καταστημάτων σε τρεις περιοχές (και σε οκτώ υποπεριοχές) της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2014, η Ολομέλεια του ΣτΕ, με πρόεδρο τον Σωτήρη Ρίζο (στο μεσοδιάστημα συνταξιοδοτήθηκε) και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας, Μαρία Καρακανώφ (στο μεταξύ προήχθη σε αντιπρόεδρο του ΣτΕ), με απόφαση του Τμήματος Αναστολών είχε «παγώσει» προσωρινά την επίμαχη υπουργική απόφαση, μέχρι να εκδοθεί η οριστική απόφαση της Ολομέλειας, η οποία εκδόθηκε τώρα.
Εξάλλου, να σημειωθεί ότι το 1909 με νόμο καθιερώθηκε, για πρώτη φορά, η Κυριακή ως ημέρα αργίας των καταστημάτων, εκτός από ορισμένες κατηγορίες (καταστημάτων), όπως είναι κέντρα διασκεδάσεως, εστιατόρια, ταβέρνες, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, τουριστικών ειδών κλπ.
Αναλυτικότερα, με τους νόμους 4177/2013, 4208/2013 και 4254/2014, προβλέφθηκε ότι με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, θα ορίζονται τρεις τουριστικές περιοχές της χώρας, που θα επιτρέπεται πιλοτικά για ένα χρόνο η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, χωρίς να απαιτείται για αυτό η έκδοση απόφασης του αντιπεριφερειάρχη.
Κατόπιν αυτών, εκδόθηκε η από 7.7.2014 απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, με την οποία επιτράπηκε πιλοτικά για ένα χρόνο η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές, στις νομαρχίες:
1) Αττικής: α) Ιστορικό κέντρο Αθηνών και β) Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου,
2) Κεντρική Μακεδονία: α) Ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης και β) Χαλκιδική και 3) Νότιο Αιγαίο: Οι δήμοι: α) Ρόδου, β) Κω, γ) Σύρου Ερμούπολης, δ) Μυκόνου και ε) Θήρας.
Στη συνέχεια προσέφυγαν στο ΣτΕ η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών- Βιοτεχνών- Εμπόρων Ελλάδος, η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος, ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και 20 καταστηματάρχες και έμποροι και ζητούσαν να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η επίμαχη υπουργική απόφαση.
Παράλληλα, παρέμβαση υπέρ της εφαρμογής της υπουργικής απόφασης, έκαναν στο ΣτΕ οι: 1) Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) 2) Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων 3) Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος και 4) Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Μετά απ’ όλα αυτά, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η νομοθετική εξουσιοδότηση στον υπουργό Ανάπτυξης να εκδίδει απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές σε τρεις τουριστικές περιοχές, «χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό» είναι αντίθετη στο άρθρο 43 του Συντάγματος, που επιτάσσει για παρόμοια θέματα να εκδίδονται Προεδρικά Διατάγματα και όχι υπουργικές αποφάσεις.
Και αυτό, σημειώνεται στην δικαστική απόφαση, ανεξαρτήτως των λόγων οι οποίοι αναφέρονται στο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας των χριστιανών. Στη συνέχεια κρίθηκε μη νόμιμη και ακυρώθηκε η επίμαχη υπουργική απόφαση.
Παράλληλα, στη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ καταγράφονται τα συνταγματικά δικαιώματα των εργαζομένων και των πολιτών, σε σχέση με την αργία της Κυριακής. Συγκεκριμένα αναφέρεται:
«Το Σύνταγμα κατοχυρώνει για τους πάσης φύσεως εργαζομένους και απασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, κλπ) το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης του ατομικού και του από κοινού με την οικογένεια τους, ως τακτικό διάλειμμα της εβδομαδιαίας εργασίας.
Το διάλειμμα αυτό υπηρετεί την υγεία και την ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου με τη φυσική και ψυχική ανανέωση που προσφέρει η τακτική αργία στον εργαζόμενο άνθρωπο εντός της κάθε εβδομάδας (άρθρο 5 και 21 Συντάγματος).
Συναφώς, προσφέρει και την δυνατότητα οργάνωσης της κοινωνικής και οικογενειακής ζωής του, θέματα για τα οποία μεριμνά επίσης το Σύνταγμα (άρθρο 21).
Περαιτέρω το ως άνω δικαίωμα προσλαμβάνει πρακτική αξία για τους εργαζόμενους όταν αυτοί δύνανται μόνοι ή από κοινού με την οικογένειά τους να μετέχουν στην συλλογική ανάπαυλα μιας κοινής αργίας ανά εβδομάδα, ως τέτοια ημέρα έχει επιλεγεί κατά μακρά παράδοση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στα λοιπά κράτη της Ευρώπης, η σχετιζόμενη με την Χριστιανική θρησκεία».