Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Τετάρτη, 04 Μαρτίου 2020 00:37

1,5 εκ. ευρώ από την Περιφέρεια Ηπείρου για την ανάπλαση του Κάστρου του Αγίου Ανδρέα-Στρ. Ιωάννου: "Η Περιφέρεια δείχνει τη βούλησή της να προχωρήσει αυτό το μεγάλο έργο"

Στην έγκριση 1,5 εκατομμυρίου ευρώ για το project της ανάπλασης του πρώην στρατοπέδου στο Κάστρο του Αγίου Ανδρέα αναμένεται να προχωρήσει το Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου, το οποίο συνεδριάζει σήμερα Τετάρτη στα Ιωάννινα.

Σύμφωνα με τα όσα επισήμανε ο αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Πρέβεζας η Περιφέρεια εντάσσει στον προϋπολογισμό της 1,5 εκατομμύριο ευρώ δείχνοντας τη βούλησή της να προχωρήσει άμεσα αυτό το μεγάλο project, υπενθυμίζοντας πως τον περασμένο Γενάρη το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου «Ανάδειξη και Νέα Χρήση Φρουρίου Αγίου Ανδρέα Πρέβεζας».

5531fac34aed92c5db9cba56e1a28f47 XL

Να θυμίσουμε πως το atpreveza.gr σε αποκλειστικό ρεπορτάζ είχε παρουσιάσει την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τη μελέτη, τα σχέδια, τις χρήσεις των χώρων και το συνολικό σχεδιασμό και σας τα παρουσιάζει παρακάτω.

Δείτε αναλυτικά:

 

ΤΕΧΝΙΚΗ – ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Το κάστρο του Αγίου Αντρέα είναι το μεγαλύτερο από τα έξι κάστρα που σώζονται στην περιοχή της πόλης της Πρέβεζας και εξελίσσεται σε τρεις κατασκευαστικές φάσεις με αναφορά σε αντίστοιχες ιστορικές περιόδους της πόλης. Η πρώτη φάση του κάστρου συνδέεται με την μετάβαση της κυριαρχίας της Πρέβεζας, από τους Ενετούς στους Οθωμανούς το 1701.

Η δεύτερη φάση αφορά στη δεύτερη, βενετική κατοχή της πόλης (1718-1797) και τέλος, η τρίτη φάση σηματοδοτείται από την περίοδο διακυβέρνησης του Αλή πασά και την οχυρωματική του πολιτική στην περίοδο 1807-1808.

Με την απελευθέρωση της Πρέβεζας το 1912, στο κάστρο εγκαταστάθηκαν, αμέσως, μονάδες εφοδιασμού του Ελληνικού Στρατού για την υποστήριξη των επιχειρήσεων στο μέτωπο της Ηπείρου. Στη συνέχεια ο Στρατός έκανε αρκετές αλλαγές, όπως η κατεδάφιση, το 1921, του ανατολικού τείχους του εξωτερικού περιβόλου του κάστρου και η κατεδάφιση της μεγάλης πύλης στο νοτιοανατολικό τμήμα το 1950.

Το Δεκέμβριο του 1948 εγκαταστάθηκε στο κάστρο η μονάδα 660 ΠΑΥΠ του Ελληνικού Στρατού και το 1956 κτίστηκε στον βορειοανατολικό προμαχώνα, σε χώρο που παραχωρήθηκε στην Εκκλησία, το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα. Το κάστρο κηρύχθηκε Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο το 1965 και το 1980 ενώ ο Στρατός το εγκατέλειψε οριστικά το 2005.

Τον Απρίλιο 2015 συμφωνήθηκε να αποδοθεί η χρήση του χώρου στην Περιφερειακή Ενότητα Πρέβεζας και η σχετική σύμβαση υπογράφηκε τις 20 Δεκεμβρίου 2016.

ΘΕΣΗ

Το κάστρο κατέχει σήμερα μια σημαντική έκταση τριάντα περίπου στρεμμάτων και περιβάλλεται από τον πυκνοδομημένο πολεοδομικό ιστό της Πρέβεζας. Ο χαρακτηρισμός του ως οικοδομικού τετραγώνου στο Σχέδιο Πόλης, είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή μέρους των τειχών για την κατασκευή οικοδομών αλλά και την ασάφεια, πλέον, του περιγράμματός του.

Όπως όλα τα οχυρά, έτσι και το κάστρο του Αγίου Ανδρέα χαρακτηρίζεται από την τάφρο του, η οποία σε αρκετά σημεία είναι ορατή και έχει μετατραπεί σε δρόμο και τα τείχη που οριοθετούν στο εσωτερικό τους μία σχεδόν επίπεδη οριζόντια επιφάνεια.

Από τα αρχικά κτίρια δεν σώζεται τίποτε με εξαίρεση εκείνο του καθολικού ναού του Αγ. Ανδρέα στο κέντρο του φρουρίου που είχε χρησιμοποιηθεί από το Στρατό σαν αποθήκη. Τα κτίρια που υπάρχουν σήμερα είναι κατασκευές μετά το 1948 που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της στρατιωτικής μονάδας μέχρι την αποχώρησή της το 2005. Πρόκειται για κτίρια μέτριας έως χαμηλής κατασκευαστικής ποιότητας τα οποία, τα τελευταία δέκα χρόνια λόγω της εγκατάλειψης, έχουν περιέλθει σε ερειπιώδη κατάσταση. Επίσης εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζουν και όλοι οι ελεύθεροι χώροι. Τέλος, το πράσινο περιορίζεται σε ελάχιστους ευκαλύπτους και πεύκα.

yfistamenhkatastasbig

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΑ ΧΡΗΣΗ

Μετά την παραχώρηση της χρήσης του κάστρου από το ΥΠ.ΕΘ.Α. τον Δεκέμβριο του 2016, για ένα χρονικό ορίζοντα 49 ετών, η Π.Ε. Πρέβεζας προσανατολίζεται στην επανάχρησή του σαν Διοικητικό Κέντρο και στην ένταξη πολιτιστικών και αθλητικών χρήσεων, έτσι ώστε ο χώρος να μετατραπεί από το σκοτεινό σημείο που είναι σήμερα, σε ένα τοπόσημο – πνεύμονα στο κέντρο της πόλης. Η παρούσα μελέτη, διαχειρίζεται το πλαίσιο στο οποίο προτείνονται ενέργειες και προτάσεις, χωροταξικά και χρονικά, της επανάχρησης του κάστρου. Η μελέτη κινείται στους παρακάτω άξονες και αντιμετωπίζει:

 Την χωροθέτηση των νέων χρήσεων, διοικητικών, πολιτιστικών και αθλητικών, στο εσωτερικό του κάστρου.

 Την οργάνωση του πρασίνου και των χώρων αναψυχής.

 Την αποκατάσταση και ανακατασκευή επιλεγμένων κτιρίων

diaxeirish ktiriwn big

Ο ΧΩΡΟΣ

Το Κάστρου του Αγίου Ανδρέα, βρίσκεται στα ανατολικά της πόλης και δεσπόζει του σημερινού λιμένα. Εκτείνεται από βορά προς νότο σε ένα μέτωπο 250 μέτρων περίπου με μέσο πλάτος 150 μέτρων και επιφάνεια 350 στρεμμάτων και περιβάλλεται σήμερα από των αστικό ιστό, στο σχέδιο του οποίου αποτελεί οικοδομικό τετράγωνο.

Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, πρόκειται για ένα γήλοφο που περιτοιχίστηκε αρχικά από τους Ενετούς και στη συνέχεια από τους Οθωμανούς, ενώ μετά την απελευθέρωση της πόλης και την ενσωμάτωσή της στην Ελληνική επικράτεια, χρησιμοποιήθηκε – όπως άλλωστε τα περισσότερα κάστρα – από τον Ελληνικό Στρατό.

Η πρόσβαση στο κάστρο, σήμερα, γίνεται από δύο εισόδους που βρίσκονται, η πρώτη στο κέντρο της ανατολικής πλευράς του η οποία και αποτελούσε την κύρια πύλη του στρατοπέδου και η δεύτερη στον βορειοδυτικό προμαχώνα, μέσα στον αστικό ιστό. Οι δρόμοι που περιβάλλουν τα τείχη στις, νότια, δυτική και βόρεια πλευρές του αποτελούσαν κάποτε και την περιμετρική τάφρο της οχύρωσης, ενώ στα ανατολικά, όπου το κάστρο είχε μέτωπο στην παραλία, η απουσία της τάφρου απέτρεψε τη δημιουργία δρόμου, με αποτέλεσμα την επαφή σε αρκετά σημεία ιδιοκτησιών και κτιρίων στα τείχη.

Στο εσωτερικό, το κάστρο, χαρακτηρίζεται από μία επίπεδη, σχετικά, επιφάνεια με εξάρσεις στον περίδρομο και στους προμαχώνες. Χαρακτηριστικές είναι οι εξάρσεις στο βόρειο προμαχώνα όπου βρίσκεται και ο Ναός του Αγίου Ανδρέα αλλά και στο νότιο. Και οι δύο παραπάνω προμαχώνες είναι αντιληπτοί και από την εξωτερική πλευρά με χαρακτηριστικό την επιμελημένη κεκλιμένη προς το εξωτερικό, περιτοίχιση.

aitiologikhsel4

ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ

Μετά την προσάρτηση της Πρέβεζας στην Ελληνική επικράτεια, τα φρούρια – στρατόπεδα του Οθωμανικού στρατού, πέρασαν στα χέρια του Ελληνικού και συνέχισαν να χρησιμοποιούνται, μέχρι πρόσφατα, σαν στρατόπεδα.

Οι ανάγκες στρατωνισμού, αποθήκευσης, διοίκησης κλπ καλύπτονταν, στο πέρασμα του χρόνου, με κτίρια χαμηλής ποιότητας, χωροθετημένα τυχαία κατά την κρίση της εκάστοτε διοίκησης.

aitiologikhsel5

ΜΕΤΑΞΙΚΟ

Στο συγκεκριμένο χώρο του φρουρίου του Αγίου Ανδρέα, το μοναδικό κτίριο που μπορεί να χαρακτηριστεί ως σημαντικό, λόγω του μεγέθους του αλλά και του τρόπου κατασκευής, είναι το διώροφο λιθόκτιστο που βρίσκεται στο νότιο άκρο του, γνωστό και ως Μεταξικό, λόγω της περιόδου της κατασκευής του, λίγο πριν το 1940. Το κτίριο αυτό φαίνεται να κάλυπτε αρχικά την διοίκηση και το στρατωνισμό του προσωπικού, αλλά στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και χρησιμοποιούνταν σαν αποθήκη. Μακροσκοπικά, το κτίριο φαίνεται στατικά επαρκές.

aitiologikhsel6

ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ

Είναι το μοναδικό κτίριο που σώζεται, παρά τις προσθήκες και μετατροπές, από τα αρχικά κτίρια του φρουρίου. Είναι ισόγειο λιθόκτιστο και βρίσκεται στον δυτικό χώρο του κτιρίου. Η στατική του κατάσταση είναι μέτρια.

aitiologikhsel7

ΣΤΡΑΤΩΝΕΣ

Πρόκειται για πέντε ισόγεια κτίρια διαστάσεων 35,00 Χ 11,00 τοποθετημένα στο Δυτικό χώρο του φρουρίου. Είναι κατασκευασμένα από φέρουσα τοιχοποιία συμπαγών οπτοπλίνθων και καλύπτονται από ξύλινες στέγες με επικάλυψη αυλακωτών αμιαντοφύλλων. Το βορειότερο έχει καταστραφεί ολοσχερώς, ενώ τα υπόλοιπα είναι επικινδύνως ετοιμόρροπα.

aitiologikhsel8a

ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ

Το κτίριο αυτό βρίσκεται στην κεντρική πύλη του στρατοπέδου στην Ανατολική πλευρά. Κάλυπτε μέχρι πρόσφατα τις ανάγκες της διοίκησης. Είναι διώροφο, κακής κατασκευής με επικινδύνως ετοιμόρροπο τον όροφο.

aitiologikhsel8b

ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ - ΟΡΧΟΣ

Πρόκειται για ελαφρά ξύλινα υπόστεγα σε επαφή με την ανατολική παρειά του τείχους. Ο φέρων οργανισμός τους έχει αποσαθρωθεί καθιστώντας τα επικίνδυνα.

aitiologikhsel9a

ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ

Πρόκειται για μικρό ναό στον Βορειο Ανατολικό προμαχώνα του φρουρίου, που ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Πρεβέζης.

aitiologikhsel9b

ΠΡΟΤΑΣΗ

ΑΡΧΕΣ

Η κατάσταση των περισσοτέρων κτιρίων σήμερα, δεν επιτρέπει την επανάχρησή τους. Τα κτίρια που μπορούν να διατηρηθούν και να αποκατασταθούν είναι α. το Μεταξικό β. το κτίριο του Καθολικού ναού και γ. το ορθόδοξο εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα. Για όλα τα υπόλοιπα προτείνεται η κατεδάφισή τους.

xwrothetisi ktiriwn big

Οι βασικές αρχές της πρότασης, είναι:

 Η κατασκευή όσων νέων κτιρίων απαιτούνται για τις ανάγκες της Περιφέρειας, στα περιγράμματα και τον όγκο εκείνων που θα κατεδαφιστούν.

 Η δημιουργία μεγάλων χώρων πρασίνου για υπαίθριες δραστηριότητες.

 Η διατήρηση των μεγάλων δέντρων.  Ο περιορισμός στο απόλυτα απαραίτητο, των αυτοκινήτων.

 Η ανάδειξη του φρουριακού χαρακτήρα με τη δημιουργία διαδρομών στον περίδρομο των τειχών.

 Η ευρεία εφαρμογή βιοκλιματικών λύσεων.

Η μορφολογική αντιμετώπιση των νέων κατασκευών επιχειρείται με την ανάδειξη της ιστορικής μνήμης του χώρου, μέσα από απλά γεωμετρικά σχήματα και οικεία υλικά. Οι τοιχοποιίες κατασκευάζονται από εμφανή οπτόπλινθο, υλικό ευρύτατα διαδεδομένο στην περιοχή από τους Ρωμαϊκούς χρόνους (Νικόπολη), και οι επικαλύψεις από μεταλλικά τραπεζοειδή φύλλα ( καμπύλα ή ευθύγραμμα ) σε απόχρωση οξειδωμένου χαλκού.

ΚΤΙΡΙΑ

1.ΜΕΤΑΞΙΚΟ

aitiologikhsel11a1

Το κτίριο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την εγκατάσταση των Υπηρεσιών της Περιφερειακής Ενότητας Πρέβεζας. Μετά την στατική του εξασφάλιση, προτείνεται η κατασκευή δίεδρης στέγης στο υπάρχον δώμα και περιμετρική αποχωμάτωση για την δημιουργία cour anglaise. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζονται χώροι για τις ανάγκες της Διοίκησης σε τέσσερα επίπεδα συνολικής επιφάνειας περίπου 2.200 τ.μ.

2. ΚΑΘΟΛΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ

Μετά την στατική και μορφολογική αποκατάσταση του, το κτίριο του Καθολικού Ναού θα χρησιμοποιηθεί σαν Μουσείο.

3. ΣΤΡΑΤΩΝΕΣ

aitiologikhsel11b1

Πρόκειται για δύο ισόγεια επιμήκη κτίρια στο ίχνος και τον όγκο των στρατώνων 23 και 26 στον Νοτιοδυτικό χώρο του φρουρίου, ενωμένα με διαφώτιστη κατασκευή. Τα κτίρια θα φιλοξενήσουν πολιτιστικές χρήσεις όπως θεατρικό χώρο και αίθουσες πολλαπλών χρήσεων. Η περιμετρική τοιχοποιία κατασκευάζεται από εμφανείς συμπαγείς οπτόπλινθους και η επικάλυψη από καμπύλα μεταλλικά τραπεζοειδή φύλλα σε απόχρωση οξειδωμένου χαλκού.

4. ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ

aitiologikhsel121

Το κτίριο θα αναγερθεί στην θέση και το περίγραμμα του διώροφου Διοικητηρίου δίπλα στην Ανατολική πύλη του φρουρίου. Θα χρησιμοποιηθεί για την εγκατάσταση, φύλαξη και έκθεση των αρχείων που αφορούν στην ευρύτερη περιοχή της Πρέβεζας. 

Το ισόγειο θα φιλοξενεί τα γραφεία της Υπηρεσίας και ο όροφος των χώρο μελέτης και παρουσιάσεων. Ο υπόγειος χώρος θα χρησιμοποιηθεί για αποθήκη και εργαστήρια συντήρησης.

Η περιμετρική τοιχοποιία του ισογείου κατασκευάζεται από εμφανείς συμπαγείς οπτόπλινθους ενώ ο όροφος ορίζεται περιμετρικά από υαλοστάσια. Τέλος και εδώ, η επικάλυψη κατασκευάζεται από καμπύλα μεταλλικά τραπεζοειδή φύλλα.

5. ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ

aitiologikhsel12b2

Το κτίριο του Αναψυκτηρίου θα κατασκευαστεί στη θέση του παλιού ΚΨΜ του στρατοπέδου ( κτίριο 12 ) θα λειτουργεί σαν καφενείο – εστιατόριο για τους επισκέπτες και θα ενσωματώσει τα κοινόχρηστα W.C. Η χωροθέτηση του ευνοεί την θερινή επέκταση της δραστηριότητας, στην σκιά των μεγάλων δέντρων που θα διατηρηθούν καθώς και την εξυπηρέτηση των χώρων άθλησης και του παιδότοπου. Η κατασκευή του ακολουθεί τα ίδια μορφολογικά πρότυπα.


6. ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ – ΟΡΧΟΣ

aitiologikhsel131

Πρόκειται για ισόγειο επίμηκες κτίριο που θα κατασκευαστεί στη θέση των παλιών υποστέγων στα βορειοανατολικά του φρουρίου. Το κτίριο οριοθετεί την κατεστραμμένη ανατολική παρειά του τείχους η οποία καταλαμβάνεται, στο εξωτερικό, από σύγχρονες κατασκευές. Το κτίριο θα χρησιμοποιηθεί για την φιλοξενία πολιτιστικών και αθλητικών χρήσεων και την εγκατάσταση γραφείων συλλόγων της περιοχής.

7. ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑ

Το κτίριο αφού αποκατασταθεί, θα παραμείνει λειτουργικά ως χώρος λατρείας αλλά παράλληλα θα φιλοξενήσει το Εκκλησιαστικό Μουσείο – Σκευοφυλάκιο της Ιεράς Μητροπόλεως Πρεβέζης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Με την ολοκλήρωση των επεμβάσεων, ο χώρος του φρουρίου θα αποτελέσει ένα, λειτουργικά και αισθητικά, σημαντικό στοιχείο – τοπόσημο για την πόλη. Η θέση του στο κέντρο σχεδόν του αστικού ιστού της Πρέβεζας θα προσελκύσει ποικίλες δραστηριότητες απαραίτητες για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, την ανάδειξή του και τέλος την προστασία του.

Έκθεση εικόνων