Η τηλεργασία είναι μια ύπουλη μορφή εργασίας καθώς φαίνεται ότι εξυπηρετεί τον-την εργαζόμενο-η ειδικά σε συνθήκες πανδημίας, δηλαδή ισχυρού κινδύνου, αλλά στην πραγματικότητα εξυπηρετεί τον εργοδότη (ιδιώτη ή κράτος).

Από τα βασικά επιχειρήματα υπέρ της τηλεργασίας είναι η ευελιξία στην διαχείριση του χρόνου εργασίας του/της εργαζομένου-ης. Χτίζεται ένα προφίλ εργαζομένου-ης που εργάζεται από το σπίτι όποτε θέλει, φορώντας τις άνετες φόρμες του, πίνει το καφεδάκι του και στην περίπτωση των γυναικών, προλαβαίνει να πεταχτεί να πάρει τα παιδιά από το σχολείο και να μαγειρέψει και κάνα φαγητό. Όσον αφορά στις γυναίκες γίνεται ιδιαίτερη αναφορά από τους υπέρμαχους της τηλεργασίας με βασική παραδοχή της δεύτερης δουλειάς στο σπίτι κι έτσι οι εργαζόμενες με τηλεργασία θα προλαβαίνουν και τα οικιακά όπως “επιβάλλει ο ρόλος τους”. Η εικόνα, όμως, που καταγράφεται κατά την περίοδο της έκτακτης εφαρμογής της τηλεργασίας λόγω της υγειονομικής κρίσης είναι ακριβώς η αντίστροφη. Μητέρες στα όρια του νευρικού κλονισμού που καλούνται να συνδυάσουν απαιτήσεις των παιδιών – ηλικιωμένων με την εργασία τους, την οποία προφανώς εκτελούν τα χαράματα ή μεταμεσονύχτιες ώρες.

Η ευκαμψία του ωραρίου και του ρυθμού εργασίας οδηγεί σε εντατικοποίηση της εργασίας με άμεση επίπτωση στη σωματική και ψυχική υγεία του τηλεργαζόμενου και στην ισορροπία των οικογενειακών και διαπροσωπικών σχέσεων. Επίσης, η ευρεία δυνατότητα τηλεργασίας και τηλετοιμότητας ενέχει τον κίνδυνο μείωσης του χρόνου αμειβόμενης εργασίας και διεύρυνσης του χρόνου δέσμευσης του εργαζόμενου, αφού είναι δυνατόν ο εργαζόμενος να καθίσταται δέσμιος στην υπηρεσία του εργοδότη σε διαρκή βάση, δεδομένης της δυνατότητας παροχής εργασίας πέραν του οκταώρου και σε μη εργάσιμες ημέρες.

Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία

Εξάλλου επηρεάζεται η ψυχική υγεία του εργαζόμενου-ης. Η έλλειψη διαπροσωπικών επαφών για μεγάλο μέρος της ημέρας – βδομάδας, η μετατροπή του προσωπικού χώρου και χρόνου σε εργασιακό και η υπέρμετρη δέσμευση της προσωπικής, οικογενειακής και γενικότερα κοινωνικής ζωής του εργαζομένου, μπορεί να οδηγήσει την εργασία από το σπίτι σε μια μονότονη, βαρετή και ασύγκριτα πιο αποξενωτική - αλλοτριωτική διαδικασία για τον εργαζόμενο. Τα στοιχεία της δημιουργικότητας, της επαγγελματικής εξέλιξης (όχι ανέλιξης) και της οραματικότητας - αν γενικά χάνονται εντός της καπιταλιστικής εργασίας - τότε σίγουρα θα χαθούν στην τηλεργασία όπου ο εργαζόμενος δουλεύει (συνήθως) εντός των 4 τοίχων του σπιτιού του.

Κατάργηση ιδιωτικότητας

Παράλληλα όμως, υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης συμπεριφορών του εργαζόμενου ιδιωτικής φύσεως όπως ο έλεγχος των επικοινωνιών του (έλεγχος της χρήσης και του περιεχομένου του ηλεκτρονικού του ταχυδρομείου ή των επισκέψεών του σε ιστοσελίδες) γεγονός που θίγει τα δικαιώματα του ατόμου ως εργαζόμενου και ως ανθρώπου γενικότερα, όπως αυτό της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Κατάργηση της συνδικαλιστικής δράσης

Από ταξική και συνδικαλιστική σκοπιά, η τηλεργασία μπορεί να αποτελέσει μια πραγματική «γκιλοτίνα» για τα δικαιώματα των εργαζομένων. Το μεγαλύτερο χτύπημα δέχεται η δυνατότητα συνδικαλιστικής συγκρότησης και συλλογικής αντίστασης - διεκδίκησης. Ενδεικτικά, η χρήση καμερών και το chat καθιστά τον εργοδοτικό έλεγχο ίδιο – ή και χειρότερο – από την εργασία στο γραφείο.

Επιπλέον η έλλειψη προσωπικής επαφής μεταξύ συναδέλφων (σημαντική και για την ανταλλαγή εργασιακής εμπειρίας) καθιστά αδύνατη την ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών μεταξύ τους και κατ’ επέκταση την αλληλεπίδραση πολιτικών ιδεών/απόψεων, την ανταλλαγή προβληματισμών, τη συγκρότηση δεσμών αλληλεγγύης.

Τα οικονομικά και άλλα οφέλη του εργοδότη (ιδιώτη ή κράτους)

Στην περίπτωση της κατ’ οίκον τηλεργασίας μεταφέρεται μέρος του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης στον εργαζόμενο όπως το κόστος ηλεκτροδότησης, τηλεφώνου, αναλώσιμων, αγοράς και συντήρησης του εξοπλισμού. Και μόνο η φθορά που υφίστανται οι προσωπικοί υπολογιστές από την υπερχρήση το τελευταίο διάστημα ή οι αυξημένοι τηλεφωνικοί λογαριασμοί ορισμένων από μας, αρκούν για να το αποδείξουν. Εκτός από τα προφανή έξοδα, ο τηλεργαζόμενος χρειάζεται έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του σπιτιού – γραφείο. Επομένως, στο καθεστώς της τηλεργασίας, οι εργοδότες απαλλάσσονται από σημαντικά λειτουργικά και πάγια έξοδα, ενώ ο εργαζόμενος καλείται να αυξήσει τα έξοδά του.

Επίσης, μπορούν να «αξιοποιήσουν» τον εργαζόμενο και σε περιπτώσεις που δεν μπορούσαν πριν, όπως εκτός ωραρίου, σε άδεια ασθενείας ή γονική, ενώ ευνοούνται από το ότι αποφεύγουν επιτόπιους ελέγχους του κράτους στους χώρους εργασίας.

Θεωρούμε ότι και η τηλεργασία θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί μόνο προς όφελος των εργαζομένων όταν υπάρχει επείγουσα ανάγκη με τους όρους που θα θέτουν οι εργαζόμενοι-ες και με το κόστος αποκλειστικά σε βάρος του εργοδότη ή κράτους.

Διεκδικούμε :

1. ΟΧΙ στη ΔΟΥΛΕΙΑ ΛΑΣΤΙΧΟ. Σαφής διάκριση εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου. Όχι στις απλήρωτες υπερωρίες μέσω υπερεργασίας εκτός ωραρίου.

2. Όχι στην καταστρατήγηση των αδειών των εργαζομένων μέσω της τηλεργασίας. Καμιά απορρόφηση των κανονικών αδειών χωρίς επιλογή του υπαλλήλου (π.χ. μέσω αδειών ειδικού σκοπού). Οι άδειες είναι για την ξεκούραση των εργαζομένων και τη έξοδο από την εργασιακή πραγματικότητα, όχι για την επέκτασή της.

3. Τον πάγιο εξοπλισμό και τα λειτουργικά έξοδα να τα καλύπτει ο εργοδότης.

4. ΟΧΙ στις ηλεκτρονικές ψηφοφορίες στα συνδικάτα. ΟΧΙ στο ψηφιακό φακέλωμα.

5. Μέτρα για την υγιεινή των χώρων εργασίας. Ευρύχωροι και καλά αεριζόμενοι χώροι. Καθαριότητα και απολυμάνσεις με το αναγκαίο προσωπικό και μέσα. Μέσα ατομικής προστασίας και δωρεάν τεστ σε όλο το προσωπικό. Ιατροί εργασίας σε κάθε υπηρεσία. Αύξηση των δρομολογίων των ΜΜΜ.

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και σ αυτή την περίοδο της ανατροπής κάθε εργασιακού δικαιώματος αλλά και κάθε πολιτικού-συνδικαλιστικού δικαιώματος, αφού η καταστολή είναι η μόνη πρακτική της κυβέρνησης της ΝΔ για να αντιμετωπίσει την πανδημία, μπαίνει μπροστά και στηρίζει την ανάπτυξη πραγματικών αγώνων για

ΨΩΜΙ-ΥΓΕΙΑ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ