Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, το ΝΑΤΟ προχώρησε για πρώτη φορά στην ιστορία του στην ενεργοποίηση του Άρθρου V της Ιδρυτικής Διακήρυξης της Συμμαχίας, χαρακτηρίζοντας έτσι κατ’ ουσία τις επιθέσεις ως πολεμική ενέργεια εναντίον κράτους - μέλους της Συμμαχίας. Σκοπός, η υποστήριξη των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της παγκόσμιας αντιτρομοκρατικής εκστρατείας, από τις μόνιμες ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Στα πλαίσια αυτά ανατέθηκε κατ’ αρχάς στις Μόνιμες Ναυτικές Δυνάμεις της Μεσογείου και του Ατλαντικού (STANAVFORMED και STANAVFORLAND - Standing Naval Force Mediterranean και Atlantic) η εκτέλεση περιπολιών στην Ανατολική Μεσόγειο με αποστολές: 
• Επιχειρήσεις Ναυτικής Παρουσίας, Παρακολούθησης και Επιτήρησης.
• Προστασία Μονάδων Υψηλής Αξίας.
• Έλεγχο Θαλασσίων Οδών Επικοινωνιών SLOC (Sea Lines of Communication).
• Επιχειρήσεις Νηοψίας MIO (Maritime Interception Operations).
• Ναυτικές Αντιτρομοκρατικές Επιχειρήσεις MCT (Maritime  Counter-terrorism Operations).

Στις 4 Φεβρουαρίου 2003, το NAC αποφάσισε να  επεκταθεί η περιοχή ευθύνης της Επιχείρησης “ACTIVE ENDEAVOUR” και να περιλαμβάνει τη συνοδεία της Συμμαχικής Εμπορικής Ναυτιλίας, η οποία θα διέρχεται μέσω του στενού του Gibraltar.
Για την συμπλήρωση των απαιτήσεων σε μέσα, ώστε η επιχείρηση να είναι βιώσιμη και να συνεχιστή η επιχείρηση, το ΝΑΤΟ έχει έρθει σε συμφωνία με κράτη όπως Ρωσία και Ουκρανία για την συμμετοχή μονάδων τους στην επιχείρηση. 
Από την 1η Οκτωβρίου 2004 η επιχείρηση επεκτάθηκε σε όλη την Μεσόγειο εκδόθηκε νέο σχέδιο επιχειρήσεων και καθορίσθηκαν συγκεκριμένες δυνάμεις που πρέπει να συμμετέχουν στην επιχείρηση.