Οι Δήμοι της περιοχής μας φαίνεται πως δεν έχουν αντιληφθεί τη σημασία και τις δυνατότητες αυτής της μορφής τουρισμού, αν λάβουμε υπ' όψη τη μικρή "δουλειά" επί του σχεδίου της υπουργικής απόφασης, την οποία θα υπογράψει ο αναπλ. υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης και έχει αναρτηθεί από τις 22 Ιουλίου στον ιστότοπο της ανοιχτής διακυβέρνησης (OpenGov.gr), προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να καταθέσουν τις απόψεις τους (δείτε ΕΔΩ σχετικά).
Η συμμετοχή ωστόσο της Περιβαλλοντικής Εταιρείας Πρέβεζας στη διαβούλευση συνεισφέρει σημαντικά στη συζήτηση.
Σε σχόλιό της στο άρθρο 1 η Π.Ε.Π. «τονίζει:
«Αναφέρει το σχέδιο απόφασης ότι «Εκτός από ορεινά, ημιορεινά και πεδινά σημεία μπορούν να διασχίζουν, παραλίμνια, παραθαλάσσια και παραποτάμια φυσικά τοπία καθώς να περνούν και μέσα από προστατευόμενες περιοχές ή μέσα από κάθε είδος οικοτόπου». Αυτό δείχνει ότι βρέθηκε ο τρόπος άλωσης και αξιοποίησης όλων των ανωτέρω φυσικών στοιχείων, πράγμα που το ελληνικό κράτος διαχρονικά με πράξεις ή παραλείψεις έχει να δείξει ιδιαίτερα αξιόλογο έργο! Η διάταξη πρέπει να αλλάξει και να εξοπλίζει τα διαχειριστικά σχέδια των προστατευόμενων περιοχών και δασών με την ευέρεια να επιτρέπουν ή όχι και με ποιες προϋποθέσεις τα έργα αυτά.
Γενικά πρέπει να αναφέρουμε ότι η η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση είναι κάτι θετικό, καθώς η ως τώρα έλλειψή της δημιούργησε προβλήματα. Ωστόσο βασική προϋπόθεση είναι να βελτιωθεί και να εφαρμοστεί σωστά, κλείνοντας τα παραθυράκια και τις διατάξεις – λάστιχο. Πιο συγκεκριμένα όμως η χάραξη μονοπατιών είναι ειδικό Δασοτεχνικό έργο, που σημαίνει ότι ο Μελετητής είναι Δασολόγος, ελέγχεται από την Δασική Υπηρεσία και εγκρίνεται με μέριμνα της Επιθεώρησης Δασών από τον ΓΓ Αποκ. Δ/σης. Επίσης περιλαμβάνεται – ενσωματώνεται στα διαχειριστικά σχέδια – Διαχειριστικές Μελέτες Δασών και τα χρησιμοποιούμενα υλικά είναι δεσμευτικά από φυσικά υλικά (πέτρα, ξύλο κλπ)».
Στο άρθρο 5 σχολιάζει:
«Στο ίδιο άρθρο (5) συμφωνούμε με τη διάταξη ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει προηγείται η αξιοποίηση των υφιστάμενων μονοπατιών. Ωστόσο χρειάζεται περαιτέρω αυστηροποίηση.
Αναφέρεται καταρχήν ορθά ότι «Η χωροθέτηση ενός μονοπατιού πρέπει να εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό διαχείρισης του χώρου (π.χ. Σχέδιο Διαχείρισης Προστατευόμενης Περιοχής, Διαχειριστικό Σχέδιο Δάσους, Ειδική Μελέτη για το συνολικό δίκτυο δασόδρομων και μονοπατιών μιας ευρύτερης περιοχής, Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας)» και άποψή μας είναι πως εδώ πρέπει να μπει τελεία, διότι η συνέχεια της πρότασης «ή ουλάχιστον να λαμβάνει υπόψη στοιχεία από τα παραπάνω και να μην είναι αποσπασματική» ανοίγει τον ασκό του Αιόλου. Έχουν τον τρόπο οι τοπικοί άρχοντες να κάνουν τη διάταξη αυτή ΛΑΣΤΙΧΟ και είναι απορίας άξιο πως προτείνεται τέτοια πονηρή διάταξη. Πρέπει να αποσυρθεί! Αν είναι δυνατόν να αποφασίζουν οι εκάστοτε δήμαρχοι και τοπικοί παράγοντες για τη διάνοιξη νέων μονοπατιών. Ας θυμηθούμε λίγο το πανηγύρι των στρωμένων με ψήφους δασικών / αντιπυρικών / αγροτικών δρόμων που κατασπάραξαν βουνά και δάση και έβλαψαν μόνιμα τα ωραιότερα αλπικά τοπία (λ.χ. Βερλίγκα – πηγές Ασπροποτάμου».
Στο άρθρο 13 σχολιάζει:
«Αναφέρεται επίσης ότι για την κατασκευή των ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών δεν απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αναφέρουμε ενδεικτικά μια σειρά περιβαλλοντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να συνοδεύουν τη διαπλάτυνση, το στρώσιμο, την επέκταση υφισταμένων ή πολύ περισσότερο τη δημιουργία νέων μονοπατιών σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές:
Αναφέρεται ότι «Δικαιούχοι για την κατασκευή και συντήρηση ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού, οι φορείς διαχείρισης προστατευομένων περιοχών καθώς και τα σωματεία ορειβατών». Εδώ καταρχήν αμφιβάλλουμε ως προς την επάρκεια (όχι ασφαλώς την πρόθεση) των σωματείων ορειβατών να αναλάβουν κατασκευή και συντήρηση. Η διάταξη χρειάζεται προσεκτική επαναδιατύπωση.
Περαιτέρω, είμαστε υποχρεωμένοι να επαναλάβουμε το σχόλιό μας του άρθρου 1: Αν είναι δυνατόν να αποφασίζουν οι εκάστοτε δήμαρχοι και τοπικοί παράγοντες για τη διάνοιξη νέων μονοπατιών. Ας θυμηθούμε λίγο το πανηγύρι των στρωμένων με ψήφους δασικών / αντιπυρικών / αγροτικών δρόμων που κατασπάραξαν βουνά και δάση και έβλαψαν μόνιμα τα ωραιότερα αλπικά τοπία (λ.χ. Βερλίγκα – πηγές Ασπροποτάμου).
Το φαινόμενο του κατακερματισμού (fragmentation) των οικοτόπων, η αύξηση της κίνησης, του θορύβου, του φωτισμού, η αύξηση των σκουπιδιών, η οπτική/αισθητική και ηχητική όχληση, η διαταραχή τη υδρολογίας της περιοχής και η τροποποίηση μικροκλίματος, η ευκολότερη πρόσβαση συλλεκτών, κυνηγών, υλοτόμων, ψαράδων, άρα δυνητικά η αύξηση της πίεσης ή και της απλής όχλησης προς την πανίδα και χλωρίδα. Η μεταφορά – διασπορά μικροβιακών κλπ παραγόντων (ασθένειες φυτών, όπως το μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου, ζώων κλπ). Είναι γνωστό ότι μπουλντοζάκια, μικρά ερπυστριοφόρα, «γουρούνες» και enduro, είναι μερικά από τα μέσα που τελευταία κυκλοφορούν σε πέτρινα μονοπάτια και καλντερίμια. Η αντιστήριξη και οι γεφυρώσεις που θα απαιτηθούν, οι εκσκαφές, οι υλοτομίες, οι τόνοι τσιμέντου, που ως γνωστόν «αποφέρει» και ο νοών νοείτω, δεν έχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις; Είναι πολύ εύστοχες οι παρατηρήσεις του συμμετέχοντα στην παρούσα διαβούλευση Χ.Λ. που σχολιάζει όσα έγιναν στο μονοπάτι μεταξύ Συρράκου και Καλαρρυτών σε προστατευόμενη περιοχή και σε ένα από τα ωραιότερα άγνωστα τοπία της Ελλάδας!
Θα περίμενε κανείς ότι οι παραπάνω επιπτώσεις θα λαμβάνονται σοβαρά υπ'όψη και θα ζυγίζονται, ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιοχές και δάση και ιδίως για τη διάνοιξη νέων μονοπατιών.
Σε κάθε περίπτωση οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις δεν μπορεί να προ-εκτιμώνται, ούτε από τη Βουλή, ούτε από πολιτικά επιτελεία! Είναι ζήτημα πρωτίστως επιστημονικό. Δυστυχώς τα τελευταία έτη παρατηρούμε το κατέβασμα του πήχη των περιβαλλοντικών απαιτήσεων, με ένα σωρό έργα και δραστηριότητες να χαρακτηρίζονται από τη νομοθεσία ως μη έχοντα περιβαλλοντικές επιπτώσεις! Προσδοκάμε να αντιληφθούμε τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνώντες διαφοροποιούνται από τους προηγούμενους!».
