Η ιστορία είναι ‘άτιμο’ πράγμα.
Τις πιο πολλές φορές, άλλες είναι οι επιδιώξεις των ανθρώπων που δρουν στην ιστορία, και άλλα είναι τα αποτελέσματα των πράξεών τους.
Αυτό ήταν γνωστό από παλιά, άλλωστε, το ζήσαμε πρόσφατα στο πετσί μας.
Από την άλλη μεριά, όμως, οι κοινωνίες που ζούμε δεν μπορούν να σταθεροποιηθούν χωρίς μια στοιχειώδη συναίνεση. Και δεν γίνεται να μη σταθεροποιηθούν οι κοινωνίες, γιατί αλλιώς, δε μπορoύν να ‘υπάρξουν’ ούτε στιγμή.
Πολλοί σήμερα πιστεύουν ότι αφού περνούν τα ‘μέτρα’ χωρίς καμία ουσιαστική αντίδραση, η κατάσταση στη χώρα είναι σταθερή.
Πλανώνται οικτρά.
Ένα σημείο που έχει ‘διαφύγει’ της προσοχής όσων ασχολούνται, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με τα ‘κοινά’ είναι το γεγονός ότι η κοινωνία, σαν ιστορικός σχηματισμός, αλλάζει καθημερινά, αλλάζει ακαταπαύστα· απλώς διαφέρει ο ρυθμός αυτής της αλλαγής: υπάρχουν ιστορικές εποχές που οι αλλαγές γίνονται πολύ αργά και υπάρχουν άλλες ιστορικές εποχές που οι αλλαγές γίνονται ραγδαία.
Ζούμε σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών.
Όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και παγκόσμια.
Ο ελληνικός λαός σήμερα ‘γλύφει τις πληγές του’, προσπαθώντας ταυτόχρονα να περισώσει ότι είναι δυνατόν να περισωθεί, από την ανελέητη φοροεπιδρομή που υφίσταται, την ανεργία που τον μαστίζει, τις περικοπές, τη λιτότητα.
Μέσα του όμως ζυγιάζει τις καταστάσεις και εξετάζει τις επιλογές του.
Είναι εντυπωσιακό στις μέρες μας, τόσο πλούσιες σε γεγονότα, η απουσία πολιτικών συζητήσεων στα καφενεία, στους εργασιακούς χώρους, γενικά στη δημόσια ζωή. Αλλά είναι εξίσου εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο λαός έχει γυρίσει την πλάτη στις ‘θεσμικές’ πολιτικές δραστηριότητες, όπως είναι οι συνελεύσεις στα σωματεία, οι πολιτικές εκδηλώσεις των διάφορων κομμάτων, οι ‘κινητοποιήσεις’ και άλλα. Ιδιαίτερα όμως εντυπωσιακό ήταν το γεγονός ότι στη τελευταία συζήτηση στη βουλή για τα νέα ‘μέτρα και αντίμετρα’, ο πρωθυπουργός και ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης – ο οποίος έχει σίγουρη την εκλογή του στον πρωθυπουργικό θώκο – φρόντισαν να μιλήσουν πριν αρχίσει να μεταδίδεται το ‘σαρβάιβορ’. Γνώριζαν ότι εάν μιλούσαν αργότερα – όπως ‘είθισται’ να κλείνουν τη συζήτηση – δεν θα είχαν κανένα τηλεθεατή… οι δέκτες θα ήσαν συντονισμένοι στη συχνότητα του ‘σαρβάιβορ’.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει είναι αδιέξοδη. Και δεν είναι μόνο οικονομικά αδιέξοδη, αλλά δεν υπάρχει ένα όραμα μιας αλλαγής: το πολιτικό μας σύστημα, όπως και οι ‘θεσμοί’ της χώρας, έχουν βαλτώσει σε μια πρωτοφανή ανυποληψία τραυματίζοντας βαθιά τη δημοκρατία.
Και όμως ο ελληνικός λαός έδωσε απλόχερα την ευκαιρία αναστροφής αυτής της κατάστασης. Δεν εισακούστηκε. Πετάχτηκε στα σκουπίδια η εκφρασμένη του βούληση.
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα μελούμενα αλλά είμαστε σίγουροι ότι θα βρεθούμε, όλοι, προ μεγάλων εκπλήξεων στο (άμεσο) μέλλον.
Ο άνθρωπος είναι απρόβλεπτος, δεν αντιδρά με τον ίδιο τρόπο στα ίδια (εξωτερικά) ερεθίσματα, σκέφτεται και δημιουργεί, ‘διδάσκει’ τον εαυτό του: αυτό το γνώριζε ο αρχαίος τραγωδός της Αντιγόνης, όταν έγραφε τον πέμπτο αιώνα Π.Χ. «πολλὰ τὰ δεινὰ κοὐδὲν ἀνθρώπου δεινότερον πέλει». [1]
(Και άλλα πολλά που δείχνουν το μεγαλείο και τη δημιουργικότητα του ανθρώπου).
Εμείς δυστυχώς τα ξεχάσαμε… καιρός να τα (ξανα)θυμηθούμε.
[1] «Του κόσμου από τα θάματα
Δεν είναι τίποτα άλλο
Που να ‘ναι σαν τον άνθρωπο
Περήφανο, μεγάλο»
Κατά την απόδοση του Κ. Μάνου (Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος).
Βέβαια τα «δεινά» είναι και «θάματα», αλλά είναι και δεινά…βάσανα.
