Ο δημόσιος χώρος αποτελεί συστατικό στοιχείο της πόλης για την εξασφάλιση της ποιότητας της ζωής και της κοινωνικότητας των κατοίκων, αποτυπώνει την βασική της δομή, αποτελεί την εικόνα της στην πρόσληψη και κατανόηση του περιβάλλοντος της. Τα πάρκα, τα άλση, το περιαστικό πράσινο, το τοπίο, η ακτογραμμή, τα μνημεία, αποτυπώνουν και διατηρούν τη συλλογική συνείδηση και μνήμη.

Το Υπ. Εθν. Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) σε συνεργασία με τον Δήμο, δρομολογεί το τελευταίο χρονικό διάστημα, μέσω του Ταμείου Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ), την εκποίηση δύο ζωτικών χώρων του Δήμου, θεωρώντας ότι έχει τον κύριο λόγο, επειδή χρησιμοποιήθηκαν από τον Στρατό. Πρόκειται για:

• το Δάσος της '' Παργινόσκαλας'' ( πρώην πεδίο βολής) και
• το Κάστρο της Μπούκας-''Παλιοσάραγα'' (πρώην στρατόπεδο Σολωμού)

Επιχειρείται μια σοβαρή παρέμβαση στην πόλη η οποία θα ανατρέψει την ποιότητα ζωής και την ιστορία της, στο βωμό μιας αμφιλεγόμενης ΄΄Ανάπτυξης΄΄.

Καταρχάς δεν υφίσταται η έννοια του ''Στρατοπέδου'' διότι και οι δύο χώροι δεν φιλοξενούν δραστηριότητες του Στρατού εδώ και πολλά χρόνια!!Ειδικότερα:

1. Tο Δάσος της '' Παργινόσκαλας''

Tο Δάσος της '' Παργινόσκαλας'' (πρώην πεδίο βολής) έκτασης περίπου 100 στρ. παραχωρήθηκε το 1936 από τη Δικτατορία του Μεταξά στο Στρατό, για χρήση ως ΄΄πεδίου βολής΄΄. Δεν λειτούργησε ποτέ ως ΄΄στρατόπεδο΄΄ με την έννοια του στρατωνισμού, κοιτώνων, γραφείων, αποθηκών κ.λ.π. Το 1984-88 μετά από συνεχείς αγωνιστικές κινητοποιήσεις του Δήμου, το ΄΄πεδίο βολής΄΄ καταργήθηκε, καθαρίσθηκε, δενδροφυτεύτηκε και ανοίχθηκαν διαβάσεις προς την ακτή. Οι ενέργειες αυτές προκάλεσαν πρωτόδικα την ποινική δίωξη της πλειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου, και την αθώωση των μελών του από το Εφετείο Ιωαννίνων. Αναγνωρίσθηκε δηλαδή ότι από την στιγμή που δεν γίνεται χρήση για τον σκοπό που έγινε η παραχώρηση, αυτοδίκαια η ιδιοκτησία επανέρχεται στο Δημόσιο! Για ποιο ΄΄στρατόπεδο΄΄ λοιπόν γίνεται αναφορά; Η παράθεση των κάτωθι στοιχείων δεν νομιμοποιούν καμία παραχώρηση του. Συγκεκριμένα:

1. Κυριότητα

Tο Δάσος της '' Παργινόσκαλας'' είναι καταχωρημένο ως «Δημόσιο Κτήμα Α.Β.Κ. 192» (δεν ανήκει στο ΤΕΘΑ).

1. Χρήσεις Γής

Tο Δάσος της '' Παργινόσκαλας'' έχει χαρακτηρισθεί ως Δασική έκταση και είναι καταχωρημένο στους Δασικούς Χάρτες του Δήμου Πρέβεζας. Επίσης σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.) Πρέβεζας το Δάσος ''Παργινόσκαλας'' καταγράφεται ως «συμπαγές ψηλό δάσος έκτασης τουλάχιστον 75 στρεμμάτων, εκτός σχεδίου, Ζώνη Προστασίας δάσους και δασικού τοπίου» καιχαρακτηρίζεται ως ΠΕΠ-ΔΠ.

«Οι Περιοχές Προστασίας Δασών και Δασικών Εκτάσεων (ΠΕΠ−ΔΠ), αποσκοπούν στη διαφύλαξη και διαχείριση των δασών και των δασικών εκτάσεων και στην προστασία και αναβάθμιση των γειτονικών τους περιοχών. Γι΄ αυτό περιλαμβάνουν όχι μόνο δασικές εκτάσεις, όπως αυτές ορίζονται από τη σχετική εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία, αλλά και αγρούς και αγροτεμάχια».

1. Η ιδιαιτερότητα του Δάσους της '' Παργινόσκαλας''
   1. Η ευρύτερη περιοχή εμπίπτει στις διατάξεις προστασίας της Εθνικής και Κοινοτικής Νομοθεσίας, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, του τοπίου, του Αιγιαλού και της παραλίας. Η γεωμορφολογία της περιοχής δεν δικαιολογεί σε καμιά περίπτωση επεμβάσεις. Η καταστροφή αυτού του υπέροχου φυσικού μνημείου θα είναι ανεπανόρθωτη, μη αναστρέψιμη.
   2. Η ευρύτερη περιοχή παρουσιάζει ένα μοναδικής αισθητικής αξίας τοπίο, με βραχώδεις σχηματισμούς, δυσπρόσιτους κολπίσκους, ένα παράθυρο, μοναδικό, με ανοιχτό τον ορίζοντα, που τόσο έχει ανάγκη η ψυχή μας! Τοπίο είναι, ο χώρος που μας περιβάλλει, μία πολυδιάστατη οντότητα, μία σύνθεση χώρων, είτε ανθρωπογενών, είτε τροποποιημένων από τον ανθρώπινο παράγοντα, που χρησιμεύει ως υποδομή ή πλαίσιο για τη συλλογική μας διαβίωση.{Ν. 3827/25.02.2010 «Κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Τοπίου»)}. Δεν αφορά μόνο το οικοσύστημα, το σκηνικό, ή τις μνήμες και συναισθηματικές επιρροές στον άνθρωπο. Είναι συγχρόνως όλα αυτά μαζί, περιβαλλοντικό, πολιτισμικό, κοινωνικοοικονομικό αγαθό και χρήζει προστασίας, σχεδιασμού και διαχείρισης βάσει συγκεκριμένης πολιτικής.
   3. Ο χώρος είναι αναπόσπαστος δεμένος με την ιστορία και τους αγώνες της πόλης μας, για λευτεριά και κοινωνική δικαιοσύνη! Τον Σεπτέμβρη του 1944, και ενώ οι Ναζί-φασίστες ποδηγετούσαν ακόμη την πατρίδα μας, σχεδόν 80 πατριώτες (ΧΡ. ΚΟΝΤΟΣ Γυμνασιάρχης και ξεχωριστοί αγνοί συμπολίτες μας) βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν στην ''Παργινόσκαλα''.!!

1. Το Κάστρο της Μπούκας-''Παλιοσάραγα''

Το Κάστρο της Μπούκας-''Παλιοσάραγα΄΄ έχει έκταση 28 στρέμματα και στο διάβα του χρόνου αποτέλεσε οχυρωματικό φρούριο (Κάστρο Μπούκας), ΄΄Σεράγια Αλή Πασσά΄΄ (''Παλιοσάραγα΄΄), Ιαματική Πηγή (Χαμάμ Αλή Πασσά, Δημοτικά Ιαματικά Λουτρά) και πρώην ΄΄Στρατόπεδο ΄΄.

1. Χρήσεις Γης

Σύμφωνα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.) ο χώρος βρίσκεται εντός σχεδίου Πόλεως με χαρακτηρισμό, Κοινόχρηστος χώρος Πρασίνου στο μεγαλύτερο τμήμα του και Τουρισμό – Αναψυχή στην νότια άκρη του.

1. Η ιδιαιτερότητα του χώρου
   1. Αρχαιολογικός χώρος

Το κάστρο της Μπούκας (1478-1701) ήταν η πρώτη σημαντική οθωμανική οχύρωση της πόλης. Χτίστηκε το 1478 από τους Οθωμανούς, ανατινάχθηκε το 1701 από τους Ενετούς πριν την αποχώρησή τους από την Πρέβεζα (Συνθήκη του Κάρλοβιτς) και στα ερείπιά του ο Αλή Πασσάς έχτισε ανάκτορο στις αρχές της δεκαετίας του 1810.

1. Ιαματική πηγή

Η λειτουργία των Ιαματικών πηγών σχεδόν 200 χρόνια από το 1810 (Χαμάμ Αλή Πασσά- Ανάκτορο) μέχρις σήμερα είναι συνδεδεμένη με την φυσιογνωμία της πόλης. Σύμφωνα με απόφαση του αρμόδιου Υπουργείου (29-12-2017), «αναγνωρίζεται ως ιαματικός, ο φυσικός πόρος, (τοπωνύμιο θέσης: Παλιοσάραγα )». Οι θεραπευτικές της ενδείξεις είναι, ρευματικές παθήσεις, χρόνιοι ρευματισμοί, ισχιαλγίες, οσφυαλγίες, παθήσεις νευρικού συστήματος. Η μελέτη του ΙΓΜΕ ορίζει δύο ζώνες και προτείνεται η απαγόρευση κάθε οικιστικής δραστηριότητας. «Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει επίσης να γίνουν επεκτάσεις στεγανοποίησης επιφανειών (τσιμεντοστρώσεις, ασφαλτοστρώσεις κ.α.) γιατί με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί η κατείσδυση και θα στερηθεί ο υδροφόρος τον φυσικό του εμπλουτισμό».

1. Η πρόταση ΄΄Αξιοποίησης΄΄

Η Δημοτική Αρχή σε συνεργασία με το ΥΠΕΘΑ ανέθεσε σε μελετητικό γραφείο, την εκπόνηση πρότασης ΄΄αξιοποίησης΄΄ των δύο αυτών σημαντικών χώρων, για επένδυση δύο Ξενοδοχείων ΄΄5 αστέρων΄΄. Στην παρουσίαση της πρότασης ακούστηκαν διάφορα επιχειρήματα όπως οι χώροι είναι ΄΄εγκαταλειμμένοι και σκουπιδότοποι΄΄, το ΥΠΕΘΑ ΄΄θα εισπράξει πόρους προκειμένου να ενισχυθεί ο αμυντικός εξοπλισμός΄΄, ΄΄θα ενισχυθεί η τοπική οικονομία΄΄ κ.λ.π. Είναι τα χιλιοειπωμένα πυροτεχνήματα προκειμένου να πεισθούν οι κάτοικοι ότι η ΄΄5άστερη΄΄ πρόταση θα σηματοδοτήσει ΄΄ανάπτυξη΄΄ στην περιοχή. Όμως:

• Το ΄΄Πυροβολικό΄΄ δεν ήταν σκουπιδότοπος; Καθαρίστηκε, έγινε το Νηπιαγωγείο της γειτονιάς, εκπονήθηκε μελέτη για χώρο αναψυχής και πρασίνου και σταδιακά αποδόθηκε στους κατοίκους.
• Το ΥΠΕΘΑ, προσβλέπει πόρους από το ξεπούλημα και την καταστροφή των δύο ζωτικών χώρων, για αμφιλεγόμενους εξοπλισμούς και να εισπράττει εύσημα από το ΝΑΤΟ; Το 2010-17 σε μια εποχή που καταληστεύθηκε ο λαός, 17 δις δαπανήθηκαν στο ΝΑΤΟ και η χώρα φιγουράρει στις 4 πρώτες χώρες των μελών του, 2^η μετά τις ΗΠΑ, με 2,3% συμμετοχή στις στρατιωτικές δαπάνες.
• Έχουν εξαντληθεί οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί μέχρις σήμερα για την πραγματική ανάπτυξη του τόπου μας προς όφελος της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων και όχι των λίγων;
• Ανάπτυξη δεν είναι και το δάσος, το τοπίο, η ιστορία μας, τα μνημεία μας;

Επί πλέον το σοβαρό πρόβλημα της σχέσης του τουρισμού με την τοπική οικονομία έχει συντεταγμένα νομοθετηθεί με την ΚΥΑ 24208/2009, ΦΕΚ 1138Β/11.6.2009 (Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό). Ο χαρακτήρας της Ανάπτυξης για την περιοχή μας περιγράφεται στη απεικόνιση του χάρτη «Βασικών κατευθύνσεων χωρικής οργάνωσης του τουρισμού» που συνοδεύει την ΚΥΑ. Σύμφωνα με την ΚΥΑ ολόκληρη η έκταση του Δήμου Πρέβεζας κατατάσσεται στην κατηγορία Β2 «Περιοχές με περιθώρια ανάπτυξης ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού».

1. Η παραβίαση της νομιμότητας από την πρόταση ΄΄Αξιοποίησης

Η παράδοση των δύο αυτών ιστορικών χώρων δεν είναι σύννομη σύμφωνα με τις προαναφερόμενες δεσμεύσεις. Για να εφαρμοσθεί η ΄΄5 άστερη΄΄πρόταση πρέπει:

1. Το Δάσος της '' Παργινόσκαλας''

• Να μεταγραφεί από «Δημόσιο Κτήμα Α.Β.Κ. 192»
• Να αποχαρακτηρισθεί από Δασική έκταση
• Να τροποποιηθεί το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.), ως προς την χρήση του

1. Το Κάστρο της Μπούκας-''Παλιοσάραγα''

• Να αποχαρακτηρισθεί από «Αρχαιολογικός χώρος»
• Να τροποποιηθεί η χωροθέτηση του ΄΄Θερμαλιστικού Κέντρου΄΄
• Να τροποποιηθεί το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.), ως προς την χρήση του

1. Παραβίαση της ΚΥΑ τουριστικής ανάπτυξης

• Η πρόταση και για τους δύο χώρους είναι αντίθετη και με τον προβλεπόμενο χαρακτήρα της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής!

Η Δημοτική Αρχή επωμίζεται τεράστιες ευθύνες, παραβλέποντας την ιστορία, την ποιότητα ζωής και την αγωνιστική κληρονομιά της πόλης. Η πρόταση που προσπαθούν να υλοποιήσουν είναι στην λογική μιας ΄΄Ανάπτυξης΄΄ με κύρια χαρακτηριστικά την υποταγή στο κέρδος, τις ΄΄αγορές΄΄, την άγρια εκμετάλλευση του Δημόσιου Χώρου, παραβλέποντας ότι υπάρχει και η Αξιοβίωτη Ανάπτυξη, που δεν ανταποκρίνεται στο σύστημά τους.

Μια Ανάπτυξη που στον πυρήνα της περιέχει ένα Αξιακό Σύστημα με βασικούς άξονες, τον Άνθρωπο, την Κοινωνική Δικαιοσύνη και Πρόνοια, την Ποιότητα Ζωής, τον σεβασμό στη φύση και την πολιτιστική κληρονομιά μας!

Ν.Δ.Γιαννούλης

Φυσικός-Περιβαλ/λόγος (PhD, MSc)

Ιούλιος 2018