Σκηνοθεσία: Iciar Bollain (μέχρι τις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα είχε παίξει σε πολλές ταινίες, ανάµεσά τους και η «Γη και Ελευθερία» του Κεν Λόουτς)
Σενάριο: Paul Laverty, µόνιµος σεναριογράφος του Λόουτς.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
Οι τίτλοι τέλους έπεσαν και η αίθουσα σείστηκε. Ένα δυνατό χειροκρότημα απ΄όλους, μερικοί θεατές να κλαίνε, άλλοι να αγκαλιάζονται, και παρέες, κυρίως νέων, να φωνάζουν ‘el agua es nuestra carajo’: το νερό είναι δικό μας γαμώτο.
Είμαι στην Κοτσαμπάμπα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Βολιβίας,και μόλις τελείωσε η ταινία ‘Tambien la lluvia Το Ακόμα και η βροχή είναι γυρισμένο στην Κοτσαμπάμπα, πράγμα σπάνιο για την πόλη, και στο Τσαπάρε, τροπικό δάσος βόρεια της Κοτσαμπάμπα, μέχρι πρότινος απλησίαστο λόγω του ναρκεμπορίου.
Πραγματεύεται την ιστορία του σκηνοθέτη Σεμπαστιάν (Gael Garcia Bernal) και του συνεργείου του, που φτάνουν στη Βολιβία το 2000 για να γυρίσουν μια ταινία με θέμα την κατάκτηση των ιθαγενών από τον Κολόμβο κατά την άφιξή του στην αμερικάνικη ήπειρο. Η ταινία επικεντρώνεται σε δύο μοναχούς που αντιτάχθηκαν στην εκμετάλλευση του πληθυσμού.
Ο παραγωγός της ταινίας Κόστα (Luis Tocar) επέλεξε τη Βολιβία, καθώς το κόστος παραγωγής είναι πολυ χαμηλό και οι ιθαγενείς κομπάρσοι θα πληρωθούν μόλις δυο δολάρια τη μέρα. Καθώς όμως ο Σεμπάστιαν και οι συνεργάτες του βρίσκονται στα γυρίσματα, ξεσπούν ταραχές στην πόλη. Πρόκειται για τον πόλεμο για το νερό, όπως τους λένε οι ντόπιοι, που αναφέρεται στα πραγματικά γεγονότα του 2000.
Οι ιθαγενείς της ταινίας μετακομίζουν στα οδοφράγματα. Ο σκηνοθέτης και το συνεργείο αντιδρούν, η ταινία κινδυνεύει να μην τελειώσει, οι κομπάρσοι δεν μπορούν να παρατήσουν τα γυρίσματα και να τρέχουν στις πορείες. Ο ιθαγενής πρωταγωνιστής της ταινίας Ντάνιελ (ο βολιβιανός Juan Carlos Aduviri) πρωτοστατεί στην επανάσταση. Σε κάποια στιγμή, η αστυνομία τον ξυλοφορτώνει και τον συλλαμβάνει και ο παραγωγός θα χρειαστεί να πάει, εμφανώς νευριασμένος, στα κεντρικά της αστυνομίας για να τον ξελασπώσει.
Το πρόσωπο του Ντάνιελ είναι γεμάτο μώλωπες που θα πρέπει να τους καλύψουν με άφθονο μακιγιάζ για να μην φανούν στα γυρίσματα. Η αδικία και η καταπίεση της εποχής του Κολόμβου, στην οποία αναφέρεται το σενάριο τους, είναι διάχυτη γύρω τους, αλλά οι συντελεστές αργούν να την δουν. Στην πραγματική ιστορία, η βολιβιανή κυβέρνηση ιδιωτικοποίησε το 2000 την παροχή νερού, δημόσιου αγαθού ως τότε, με προτροπή της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Οι πολυεθνικές εταιρίες που προσέλαβε να το διαχειρίζονται τριπλασίασαν την τιμή του, με αποτέλεσμα ο κόσμος να μην μπορεί να πληρώσει. Τα νότια προάστια της Κοτσαμπάμπα δεν είχαν καν εγκαταστάσεις ύδρευσης και έτσι οι κάτοικοι δημιουργήσαν μόνοι τους δεξαμένες που μάζευαν το νερό της βροχής και το φίλτραραν. Το βολιβιανό κράτος απαγόρεψε την αυθαίρετη συλλογή νερού και δημιούργησε μια αστυνομία νερού που έλεγχε τα σπίτια και γκρέμιζε τις δεξαμενές – μέχρι που οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν και γκρέμισαν τα γραφεία της πολυεθνικής και της νομαρχίας και ακύρωσαν την ιδιωτικοποίηση του νερού.
Ο πετυχημένος αυτός αγώνας ονομάζεται απο τους ντόπιους ‘la guerra del agua’ – ο πόλεμος του νερού. Η σκηνοθέτιδα της ταινίας Ακόμα και η βροχή, Iciar Bollain επικεντρώνεται περισσότερο στις δοκιμασίες του σκηνοθέτη Σεμπάστιαν, που προσπαθεί να τελειώσει την ταινία του, παρά στον πόλεμο του νερού. Παίζοντας και εναλλάσσοντας την εικόνα ανάμεσα στο παρόν του σκηνοθέτη στην Κοτσαμπάμπα και την εποχή του Κολόμβου, ο θεατής οδηγείται εύκολα σε συμπεράσματα για την εκμετάλλευση των ιθαγενών τότε και τώρα.
Η Iciar Bollain έφτιαξε όμως μια ταινία πολυεπίπεδη, της οποίας ο στόχος δεν είναι μόνο αυτός. Οι δοκιμασίες του Σεμπάστιαν και της παραγωγής στην Κοτσαμπάμπα δεν προέρχονται μόνο από την εξέγερση για το νερό, την απουσία των κομπάρσων και τα προβλήματα μετακίνησης του συνεργείου, αλλά και από την πάλη με το ίδιο του τον εαυτό και τη συνείδησή του. Δεν δημιούργησε τη φτώχεια αυτός – η ταινία του μάλιστα δίνει δουλειά στο ντόπιο πληθυσμό. Μπορεί όμως να βοηθήσει; Μήπως έχει και αυτός μέρος της ευθύνης;
Η αρχική του στάση αλλάζει καθώς βλέπει τις συνθήκες γύρω του και στο τέλος χρειάζεται να διαλέξει μια θέση. Δεν είναι εύκολο, όπως δεν είναι εύκολο όταν πρόκειται να πάρουμε θέση – όχι λεκτικά αλλά στην πράξη- μπροστά στην αδικία. Οι κάτοικοι της Κοτσαμπάμπα θα θυμούνται για χρόνια τα γυρίσματα της ταινίας στην πόλη τους το καλοκαίρι του 2009. Όλοι έχουν κάποιο γνωστό που έπαιξε ως κομπάρσος, δούλεψε στα σκηνικά, μίλησε με κάποιον από το συνεργείο ή πήγε στη φιέστα που οργάνωσαν οι συντελεστές της ταινίας, μαζί με τον δήμαρχο, την τελευταία μέρα των γυρισμάτων στην κεντρική πλατεία της 14ης Σεπτεμβρίου.
Εκεί, δηλαδή, όπου είχε ξεσπάσει ο πόλεμος του νερού το 2000. Και αν η ταινία της Iciar Bollain αφήνει μια απορία και δυσπιστία για το πόσο η ίδια πλήρωσε τους κατοίκους-κομπάρσους της, το κάνει πιστεύω ηθελημένα: η εκμετάλλευση δεν σταματά με μια νίκη. Εξάλλου, στους τίτλους τέλους, οι συντελεστές αφιερωνουν το Ακόμα και η βροχή στο Howard Zinn: η αντίσταση των καταπιεσμένων για την οποία μιλούσε ενόσω ζούσε, είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
ΠΗΓΗ: parallhlografos TRAILER Περισότερα στο blog της ΚΛΠ http://kileprevezas.blogspot.com
