Πέμπτη, 12 Απριλίου 2012 18:42

Η «μαύρη Παρασκευή» της Κρυοπηγής

Κρυοπηγή! Μια μικρή «γωνιά» στο Νομό Πρέβεζας, που είπε όμως ένα τόσο μεγάλο «ΟΧΙ» στη γερμανική... μπότα, που θέλησε να συνθλίψει κάθε έννοια περηφάνιας, αξιοπρέπειας, αντίστασης του ελληνικού λαού. Και το «πλήρωσε». Με 23 ανθρώπινες ψυχές, που δεν πρόλαβαν να χαρούν την λευτεριά της πατρίδος!

Το θλιβερό «μαντάτο» έφτασε τη νύχτα της 14ης Απριλίου του 1944 προς τη 15η. Γύρω στις 3.00 π.μ. Μεγάλη Παρασκευή. Η... μαύρη Παρασκευή της Κρυοπηγής. Ο ήχος της καμπάνας ήταν πένθιμος. Δεν ήταν όμως για το θάνατο του Χριστού. Ο... Χριστός ξανασταυρώθηκε για την Κρυοπηγή 23 φορές. Όσοι ήταν και εκείνοι που... έπεσαν.

Τα παιδιά ξύπνησαν τρομαγμένα. Είδαν γυναίκες, μανάδες, αδερφές, γιαγιάδες να κλαίνε τους συζύγους, τους γιους, τα αδέρφια, τα εγγόνια τους. Άκουσαν μοιρολόγια, θρήνους, κλάματα γοερά και είδαν γυναίκες να χτυπούν τα κεφάλια τους με δύναμη στον τοίχο.

Όλα ξεκίνησαν κάποια κρύα ημέρα του Μάρτη. Το χωριό αναστατώθηκε, καθώς δύο λόχοι Γερμανών το «έζωσαν» από δύο πλευρές. Ο ένας λόχος ήρθε από το Λούρο και ο άλλος από την Πρέβεζα. Οι κάτοικοι «πάγωσαν». Μαζί τους, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, ήταν και Έλληνες συνεργάτες τους, που τους γνώρισαν από τη διαφορετικότητα στη στολή, αλλά δε φανερώθηκαν.

100 2234

Οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους εγκαταστάθηκαν στο χωριό και έστησαν την επιμελητεία τους, μαζί με ασύρματο. Οι κάτοικοι θεώρησαν ότι πρόκειται για επιχείρηση εκφοβισμού και πλιάτσικου. Τους έδωσαν αρνιά, κότες, γάλα, αλεύρι... Οι κατακτητές όμως «διψούσαν» για κάτι άλλο.

Δε μπορούσαν να... χωνέψουν με τίποτα πως οι αντάρτες του ΕΛΑΣ μπαινόβγαιναν στο χωριό με το κεφάλι ψηλά, πραγματοποιούσαν εκδηλώσεις στην Κρυοπηγή, τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο, εμψυχώνοντας τους κατοίκους. Ένα μεγάλο τραπέζι του ΕΑΜ στο σχολείο της Κρυοπηγής, όπου μύρισε ο αέρας της λευτεριάς, εξόργισε τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους που κατέγραψαν στα κατάστιχά τους με κόκκινη μπογιά τη φράση «μικρή... Μόσχα», αναφερόμενοι στην Κρυοπηγή. Και δεν άργησαν να «χτυπήσουν». Αν έβρισκαν μάλιστα πυρομαχικά ή αντάρτες του ΕΛΑΣ στο χωριό θα το ισοπέδωναν από άκρη σε άκρη. Έκαψαν μόνο δύο σπίτια.

Ήθελαν να κάμψουν το φρόνημα του λαού και των ανταρτών, που σήκωσαν κεφάλι μπροστά στο χιτλερικό στρατό. Συγκέντρωσαν 30 άντρες κατοίκους και κατηφόρισαν προς τον κεντρικό δρόμο. Η αρχή του δράματος μόλις είχε εκτυλιχθεί μπροστά στα μάτια όλων. Στον κεντρικό δρόμο οι Γερμανοί έδιωξαν δύο μικρά παιδιά τότε, επειδή ήταν ξυπόλυτα και κρύωναν. Τον Χριστόφορο και τον Χαράλαμπο Ζήκα. Είχαν έστω ελάχιστη... τσίπα ανθρωπιάς. Αν μπορούμε να μιλάμε για ανθρωπιά σε έναν στρατό 100% φασιστικό.

Οι 28 Κρυοπηγιώτες οδηγήθηκαν στην παλιά Συναγωγή της Πρέβεζας, όπου κρατήθηκαν για 10-15 ημέρες περίπου και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στην έδρα της Κομαντατούρ στη Δυτική Ελλάδα, στο Αγρίνιο.

Στη θέση Αγία Τριάδα στις 14 Απριλίου 1944, το πρωί, τα πολύβόλα των Γερμανοτσολιάδων κροτάλισαν. Χάθηκαν 23 ψυχές, ενώ μόλις 5 διέφυγαν της εκτελέσεως. Έπεσαν μαζί με άλλους 120 Έλληνες, τους οποίους εκτέλεσαν την ίδια ημέρα. Ταξίδεψαν μια για πάντα, έχοντας λεύτερη ψυχή, ενάντια σε έναν στρατό και τους ντόπιους συνεργάτες του, που δεν κατάφεραν με τις θηριωδίες τους να εξοντώσουν έναν ολόκληρο λαό και να τον κάνουν να σκύψει το κεφάλι.

Αύριο, Μεγάλη Παρασκευή, 68 χρόνια μετά θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο μνημόσηνο στην Κρυοπηγή. Τα οστά αρκετών από τους εκτελεσθέντες μεταφέρθηκαν το 1981 στην Κρυοπηγή από το Αγρίνιο. Θαρρεί κανείς πως ακούει ακόμη και σήμερα τις φωνές αυτών των ανθρώπων, στα δρομάκια της Κρυοπηγής. Θαρρεί κανείς πως τους ακούει να τραγουδούν πατριωτικά τραγούδια, να φωνάζουν: «Μη λυγάτε...», να εμψυχώνουν τους πιο αδύναμους, να γελούν, να τραγουδούν. Οφείλουμε να θυμόμαστε τη θυσία τους και να διαμορφώνουμε ιστορική μνήμη.

 

Τα ονόματα των 23:

  1. Ζήκας Βασίλειος

  2. Ζήκας Κωνσταντίνος

  3. Ζήκας Μιχαήλ

  4. Κουρούπης Αντώνιος

  5. Κίτσος Χρήστος

  6. Μπαρτζώκας Σταύρος

  7. Ντελής Αλέξιος

  8. Ντελής Ιωάννης

  9. Ντελής Χρήστος

  10. Πάνης Ευάγγελος

  11. Πάνης Γεώργιος

  12. Παππάς Διονύσιος

  13. Παππάς Ιωάννης

  14. Πέππας Χαράλαμπος

  15. Σοπικιότης Βασίλειος

  16. Σοπικιότης Χαράλαμπος

  17. Σοπικιότης Νικηφόρος

  18. Τζίμας Σπυρίδων

  19. Τζίμας Γεώργιος

  20. Τσούτσης Δημήτριος

  21. Τσούτσης Μιλτιάδης

  22. Τσούτσης Μιχαήλ

  23. Τσούτσης Χαράλαμπος

 

Οι 5 που διέφυγαν:

  1. Ντελής Θωμάς

  2. Τσούτσης Μιχαήλ

  3. Ζήκας Φίλιππας

  4. Ζήκας Παντελής

  5. Σοπικιότης Ευάγγελος

 S1000003

 

 

KYRLAS
  1. ΡΟΗ-ΕΙΔΗΣΕΩΝ
  2. ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΑ

title1 -- Διαβάστε επίσης... --

Πολιτική

06 Φεβρουαρίου 2025
Ήταν 19 Φεβρουαρίου 2021 όταν το Υπουργείο Εσωτερικών ενέκρινε την ένταξη στο χρηματοδοτικό “εργαλείο” ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ, της πράξης: «Σύνταξη Μελετών στο πλαίσιο της Κατασκευής, Βελτίωσης και Συντήρησης
04 Φεβρουαρίου 2025
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε το Σάββατο στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην Πρέβεζα, στο περιθώριο της επίσκεψής του στην περιοχή, ο Ευρωβουλευτής και ...
03 Φεβρουαρίου 2025
Την πρωτοχρονιάτικη πίτα έκοψε το περασμένο Σάββατο η Νομαρχιακή Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. Πρέβεζας παρουσία μελών και φίλων του ΣΥΡΙΖΑ. Η ...
01 Φεβρουαρίου 2025
Με 4 Αστυνομικούς θα ενισχυθεί η Διεύθυνση Αστυνομίας της Πρέβεζας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Βουλευτή Πρέβεζας Σπύρου Κυριάκη, στα πλαίσια των ...
30 Ιανουαρίου 2025
“Στο ίδιο έργο θεατές!” λέει ο βουλευτής Πρέβεζας Κώστας Μπάρκας μετά την πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Υποδομών για τους ...

Αθλητισμός

09 Φεβρουαρίου 2025
Αμέτρητες οι προσφορές ημέρας στοιχηματικών για να τις εκμεταλλευτούμε. Είτε τις χρησιμοποιήσετε, είτε όχι, θα ταξιδέψουμε νότια της Ισπανίας και συγκεκριμένα στον αγώνα
08 Φεβρουαρίου 2025
«Ασπρόμαυρο» ντέρμπι έχουμε απόψε (20:00) στο Ηράκλειο της Κρήτης, με τον ΟΦΗ να υποδέχεται στο «Θεόδωρος Βαρδινογιάννης» τον ΠΑΟΚ. Η αναμέτρηση ...
07 Φεβρουαρίου 2025
Τα αθλητικά νέα της ημέρας περιέχουν πολλές πληροφορίες για τον αποψινό αγώνα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κόντρα στη Λέστερ για τον τέταρτο γύρο του ...
07 Φεβρουαρίου 2025
Μετά την ακαταλληλότητα χρήσης του γηπέδου του Αγίου Θωμά, το οποίο κατ' επανάληψη έχουμε τονίσει στο ρεπορτάζ του atpreveza.gr, ότι η δημοτική αρχή ...

Πολιτισμός

03 Φεβρουαρίου 2025
Το σύνθημα για την επίσημη έναρξη του φετινού Καρναβαλιού έδωσε το βράδυ του Σαββάτου το Καρναβαλικό Κομιτάτο Πρέβεζας και ο δήμος Πρέβεζας, βάζοντας την πόλη αλλά και την ευρύτερη περιοχή σε ρυθμούς
03 Φεβρουαρίου 2025
Η Κινηματογραφική Λέσχη Πρέβεζας παρουσιάζει την “Πίτσα Γλυκόριζα" στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Πρέβεζας, την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2025, στις 21:00. ...
30 Ιανουαρίου 2025
Το Σάββατο 1 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιηθεί η τελετή της επίσημης έναρξης του Καρναβαλιού και οι διοργανωτές προσκαλούν σε αυτή τη μεγάλη γιορτή ...
28 Ιανουαρίου 2025
Η Κινηματογραφική Λέσχη Πρέβεζας σας προσκαλεί στην προβολή της ταινίας "Όλη η Ομορφιά και η Αιματοχυσία" στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Πρέβεζας, την ...
23 Ιανουαρίου 2025
ΒέρντιΑΐνταΖωντανά από την Μετροπόλιταν όπερα της Νέας Υόρκης στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Πρέβεζας Σάββατο, 25 Ιανουαρίου στις 7:30μμ ...

Στήλες

06 Ιουλίου 2012
Αραβικές δυνάμεις υπό τον Λόρενς της Αραβίας και τον βεδουίνο Αούντα Ιμπού Ταγί καταλαμβάνουν το λιμάνι της Άκαμπα από τους Οθωμανούς Τούρκους στις 6 Ιουλίου 1917, κατά τη διάρκεια της αραβικής
26 Ιουνίου 2012
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γιουγκοσλαβίας απορρίπτει τις διακηρύξεις ανεξαρτησίας της Σλοβενίας και της Κροατίας. Αρχίζει ο Πόλεμος των Δέκα ...
21 Ιουνίου 2012
Σκάνδαλο της Κτηματικής Τράπεζας της Ελλάδας ξεσπά στις ΗΠΑ, με συλλήψεις σε διάφορες πόλεις της Αμερικής, για παράνομες καταθέσεις 700 εκατομμυρίων ...
19 Ιουνίου 2012
Οι Έλληνες συντρίβουν τους Βούλγαρους στη μάχη Κιλκίς - Λαχανά, κατά τη διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου, στις 19 Ιουνίου 1913. Η μάχη ξεκίνησε ...
16 Ιουνίου 2012
Παρουσία στενών συγγενών, λίγων φίλων και εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων, χωρίς επικήδειους λόγους, κηδεύτηκε στο νεκροταφείο Παιανίας στις 16 ...