Φιλοξενούμε αυτή την εβδομάδα τον Σπύρο Βελέντζα, γιατρό και υποψήφιο βουλευτή στις εκλογές του Σεπτεμβρίου με το ΣΥΡΙΖΑ.
-Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε μία νέα πολιτική φάση. Τι πρέπει να εκφράζει η σύγχρονη Αριστερά, από τη στιγμή που εκλογικά και ενδεχομένως και κοινωνικά εκφράζει ένα κομμάτι που δεν είναι το παλαιό 3-4%;
«Δεν είναι πια το 3-4%, γιατί στο ΣΥΡΙΖΑ έχουν έρθει πρόσωπα και κοινωνικές τάξεις που πριν ψήφιζαν κάποια άλλα κόμματα. Και η μετακίνηση αυτών των ανθρώπων από τα παλαιά κόμματα στο ΣΥΡΙΖΑ, έγινε όχι γιατί ανακάλυψαν τα πλεονεκτήματα της Αριστεράς, αλλά επειδή τα κόμματα που στήριζαν με την πολιτική τους, τους κατέστρεφαν. Με αυτή την έννοια, θεωρώ ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι πολιτικοί μετανάστες. Αν θα μείνουν ή όχι στο ΣΥΡΙΖΑ έχει να κάνει με το αν θα αποκτήσει ωριμότερους και ισχυρότερους δεσμούς μαζί τους ο ΣΥΡΙΖΑ για να έρθει πιο κοντά τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει να εκφράσει ένα ευρύτερο στρώμα ανθρώπων, ώστε να εκφράσει την πλατιά πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων και να υπηρετήσει τα συμφέροντά τους. Με αυτή τη λογική αναφέρεται και η φράση «ταξικότητα» των μέτρων. Με αυτή την έννοια λέγεται. Θέλεις να απαλύνεις τις συνέπειες των μνημονίων και του μνημονίου που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, εστιάζοντας όμως στα πλατιά λαϊκά στρώματα. Αυτή την έννοια έχει η φράση ταξικότητα των μέτρων. Δε σημαίνει –όπως λέγεται στις φοβερές μονταζιέρες- ότι επιλέγεις αυτούς που ψήφισαν ΝΑΙ στο δημοψήφισμα. Αυτά είναι αστεία πράγματα. Και πως θα γίνει δηλαδή αυτό; Θα υπάρχει ένας νόμος που ονομαστικά θα ξέρεις ποιος ψήφισε ΝΑΙ; Θέλω να πω με αφορμή αυτό, ότι υπάρχει τον τελευταίο καιρό μία πρωτοφανής επίθεση, η οποία έχει να κάνει με παραπληροφόρηση, η οποία έχει να κάνει με μία μονταζιέρα που δημιουργεί καταστάσεις και πράγματα που είναι έξω από την πραγματικότητα. Για παράδειγμα η περίπτωση του Φίλη, είναι η πιο μεγάλη ανατροπή πραγματικότητας που λες: «Τι γίνεται πια;». Είναι δυνατόν να λειτουργούν έτσι σε μια κοινωνία; Είναι δυνατόν; Γράφτηκε ότι ο Φίλης είπε ότι τα αρχαία είναι παρά φύσιν. Είπε ο Φίλης ότι είναι παρά φύσιν, στην πρώτη γυμνασίου, επειδή τα παιδιά έχουν προβλήματα με τη νεοελληνική γλώσσα να έχουμε τρεις ώρες αρχαία και δύο νέα ελληνικά. Τα ίδια με τους πρίγκηπες και τα βασιλόπουλα. Έλεος πια! Το άσχημο όμως ξέρετε ποιο είναι; Ότι στον κόσμο περνάει αυτό. Ακούω ανθρώπους που έρχονται και τα αναφέρουν. Πρόκειται για προπαγάνδα… Μιλάμε για ανθρώπους υψηλού επιπέδου…».
«Υπάρχει τον τελευταίο καιρό μία πρωτοφανής επίθεση, η οποία έχει να κάνει με παραπληροφόρηση, η οποία έχει να κάνει με μία μονταζιέρα που δημιουργεί καταστάσεις και πράγματα που είναι έξω από την πραγματικότητα».
-Η πολιτική που εφαρμόζει η Αριστερά σήμερα απέχει παρασάγγας από ιδρυτικές της αξίες. Μιλάμε για μία αναδιάταξη της Αριστεράς, σε αυτό που εννοούμε με τον όρο ή μία πολιτική μετατόπιση;
«Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο σε όλους ότι οι πολιτικές που ακολουθούνται σήμερα δεν είναι πολιτικές της Αριστεράς. Και να υιοθετήσει αυτές τις πολιτικές θεωρώ ότι θα είναι λάθος για το ΣΥΡΙΖΑ. Να γίνει ξεκάθαρο ότι οι πολιτικές αυτές επιβλήθηκαν εκβιαστικά και πραξικοπηματικά τον περασμένο Ιούλιο κάτω από τρομακτική πίεση. Από τη στιγμή που υπέστη μία ήττα και αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει, πρέπει να υλοποιήσει αυτά που συμφώνησε. Αυτά κάνει τώρα. Υλοποιεί μία συμφωνία ήττας-συμβιβασμού που έκανε τον Ιούλιο. Αυτά δεν μπορεί κανείς Αριστερός ούτε να τα υπερασπίζει, ακόμη κι αν ορισμένοι προσπαθούν να τα υπερασπιστούν, επειδή τα ‘’χτυπάει’’ η Δεξιά. Δεν είναι όμως σωστό. Αυτή είναι μία πολιτική ήττας και συνθηκολόγησης που έφερε αυτό το μνημόνιο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά όμως διαφοροποιείται στο εξής: Θυμάστε τις δηλώσεις ορισμένων ότι αν δεν υπήρχαν τα μνημόνια θα έπρεπε να τα εφεύρουμε, θα έπρεπε να τα ανακαλύψουμε μόνοι μας ή η φράση του Γεωργιάδη ότι θα μας κλέψει τη δόξα ο Τόμσεν…
Η διαφορά είναι ότι εμείς δεν πιστεύουμε ότι αυτή είναι η πολιτική που θα φέρει μπροστά τη χώρα και θα τη βγάλει από το αδιέξοδο. Έπρεπε όμως να υλοποιήσουμε τη συμφωνία και από ‘δω και πέρα θα δοκιμαστεί και η ίδια η Κυβέρνηση. Από τη στιγμή που ολοκληρώνεται η αξιολόγηση, μπήκε στο… τραπέζι το χρέος, εδώ καλείται η Κυβέρνηση να εφαρμόσει μία άλλη πολιτική, που θα απαλύνει τις επιπτώσεις των μνημονίων και από ‘κει και πέρα να δώσει μία άλλη διάσταση στην πολιτική υπέρ των λαϊκών στρωμάτων».
«Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο σε όλους ότι οι πολιτικές που ακολουθούνται σήμερα δεν είναι πολιτικές της Αριστεράς. Και να υιοθετήσει αυτές τις πολιτικές θεωρώ ότι θα είναι λάθος για το ΣΥΡΙΖΑ. Να γίνει ξεκάθαρο ότι οι πολιτικές αυτές επιβλήθηκαν εκβιαστικά και πραξικοπηματικά τον περασμένο Ιούλιο κάτω από τρομακτική πίεση. Από τη στιγμή που υπέστη μία ήττα και αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει, πρέπει να υλοποιήσει αυτά που συμφώνησε. Αυτά κάνει τώρα. Υλοποιεί μία συμφωνία ήττας-συμβιβασμού που έκανε τον Ιούλιο. Αυτά δεν μπορεί κανείς Αριστερός ούτε να τα υπερασπίζει».
-Η στρατηγική Βαρουφάκη και η αντιμετώπιση των πραγμάτων έπρεπε ή όχι να γίνει; Ήταν σωστή κίνηση;
«Θεωρώ εκ των υστέρων ότι δεν ήταν η σωστή αντιμετώπιση. Γιατί η δημιουργική ασάφεια του Βαρουφάκη ήταν εκείνη που στην ουσία δεν ωφελούσε εμάς, αλλά τους δανειστές. Γιατί η λογική αυτή της ασάφειας μας έσπρωξε μέχρι τον Ιούλιο και με την πλάτη στον τοίχο έπρεπε να δεχθούμε τα μέτρα τους. Αυτό που αποκάλυψε το Wikileaks με τον Τόμσεν και τη Βελκουλέσκου ότι την ίδια τακτική θα προσπαθούσαν να ακολουθήσουν και τώρα.
Προσωπικά πάντα πίστευα ότι υπήρχαν και αυταπάτες στην Αριστερά. Ίσως αυτά να μη χρειάζεται να τα λέει ένας Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής, αλλά υπήρξε η εξής αυταπάτη:
Έχουμε δίκιο. Και επειδή έχουμε δίκιο και ορθολογικές πολιτικές θέσεις, οι Ευρωπαίοι που είναι ορθολογιστές θα πειστούν για το δίκιο μας. Όμως τελικά αυτός που αποφασίζει δεν είναι αυτός που έχει το δίκιο, αλλά αυτός που έχει τη δύναμη. Και υπήρχε και ένα δόγμα από πλευράς της Αριστεράς ότι θεωρούσαμε ότι αν πούμε ότι φεύγουμε από την ΕΕ θα δεχθούν οποιαδήποτε απαίτηση είχαμε. Αλλά ήδη είχαν θωρακιστεί και είχαν θωρακίσει και τις τράπεζές τους και ένα grexit ίσως ήταν και στις επιθυμίες κάποιων κύκλων από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
-Τι πρέπει να εκφράσει η νέα Αριστερά με τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τώρα και όχι πριν το 2015;
«Είναι μία δύσκολη περίοδος που λειτουργεί η Αριστερά. Πρέπει να βάλει σε προτεραιότητα κάποια πράγματα, κάτι που είναι δύσκολο, από τη στιγμή που θα υπάρχει και στενή επιτροπεία. Σε αυτά τα στενά περιθώρια καλείται να λύσει προβλήματα που έχουν να κάνουν με πολλές πλευρές της ελληνικής κοινωνίας. Και οικονομικά, για το πώς διαχειρίζεσαι τον πλούτο της κοινωνίας και πως τον μοιράζεις. Πώς γίνεται αναδιανομή. Η άποψη της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η αναδιανομή αυτή να είναι υπέρ των φτωχότερων λαϊκών στρωμάτων. Αυτή τη λογική έχει άλλωστε και η φορολογία. Με την έννοια ότι αναδιανέμει τον πλούτο. Δίνεις έναν κοινωνικό μισθό, κάνεις κοινωνικά έργα. Δίνεις κράτος πρόνοιας, μισθούς, κάνεις παιδεία, υγεία. Πράγματα που έχουν να κάνουν με την εξυπηρέτηση στρωμάτων και τάξεων που δεν θα είχαν την πρόσβαση σε αυτά αν η παιδεία και η υγεία ήταν ιδιωτικά. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Άρα είναι εξόχως δημοκρατικό ότι υπάρχει φορολόγηση, εφόσον λειτουργείς με αυτή τη λογική. Εγώ δε θα σπούδαζα αν δεν υπήρχε δωρεάν παιδεία. Ο πατέρας μου τσαγκάρης ήταν. Και πολλοί άλλοι, όχι μόνο εγώ. Είναι πολύ σημαντικά ζητήματα αυτά, που έχουν να κάνουν με την εφαρμογή μίας ευρύτερης οικονομικής πολιτικής, για να ενισχυθούν κάποια χαμηλά στρώματα. Υγεία, παιδεία, συγκοινωνία, επικοινωνίες. Όλα τα δημόσια αγαθά.
Είναι επίσης σημείο καίριο, όλο αυτό που από την ίδρυση του ελληνικού κράτους δεν έχει γίνει ποτέ. Μπορεί να φανεί λίγο οξύμωρο, που το λέω εγώ που είμαι στον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς, αλλά οφείλει να το κάνει η Αριστερά. Είμαστε στην ουσία ένα απαρχαιωμένο κράτος, ένα βιλαέτι από την εποχή της Τουρκοκρατίας, που ποτέ δεν έγινε ένα σύγχρονο κράτος. Γι’ αυτό λέω ότι είναι λίγο οξύμωρο, που το αναφέρω ως Αριστερός. Η Ελλάδα πρέπει να γίνει ένα σύγχρονο αστικό κράτος. Ο Λένιν έλεγε το 1917 όχι ότι θα κάνουμε σοσιαλισμό, αλλά ότι πρώτα πρέπει να εκπληρώσουμε τα αστικοδημοκρατικά μας καθήκοντα. Άρα πρέπει πρώτα να φτιάξουμε ένα κράτος, απρόσωπο, που θα βλέπει τον πολίτη ως πρόσωπο και όχι ως πελάτη. Το κράτος των πελατειακών σχέσεων ήταν ένα από τα στοιχεία που μας έφτασε εδώ που μας έφτασε. Είναι σημαντικό, κυρίαρχο και είναι ιστορική αναγκαιότητα να αλλάξει αυτό το πράγμα. Πέρασε ένας νόμος, του Βερναρδάκη, που δεν έγινε πολύ γνωστός και αφορά τη διοίκηση του κράτους. Κάνει τομές προς αυτή την κατεύθυνση για να χτυπηθεί το πελατειακό κράτος».
«Το κράτος των πελατειακών σχέσεων ήταν ένα από τα στοιχεία που μας έφτασε εδώ που μας έφτασε. Είναι σημαντικό, κυρίαρχο και είναι ιστορική αναγκαιότητα να αλλάξει αυτό το πράγμα»
-Λαϊκή αντίδραση και εργατικό κίνημα. Αν θεωρήσουμε πως βρίσκεται σε μία κάμψη, προφανώς δεν είναι επειδή στηρίζει την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Κουράστηκε κάπως ο κόσμος;
«Ο κόσμος είχε περισσότερες προσδοκίες από το ΣΥΡΙΖΑ. Και πίστευε ότι θα ήταν πολύ πιο εύκολο να λυθούν τα πράγματα. Και οι προσδοκίες του δεν έχουν ικανοποιηθεί. Ο κόσμος έχει συνηθίσει να περιμένει τις λύσεις των προβλημάτων του, αναθέτοντας σε μία Κυβέρνηση να τα λύσει και όχι συμμετέχοντας. Δυστυχώς είναι χρόνια τώρα που συμβαίνει αυτό. Οι πολίτες κάθονται στον καναπές τους, ψηφίζουν και περιμένουν να λυθούν τα προβλήματα. Αυτό δεν είναι σωστό. Είναι πολύ σημαντική η συμμετοχή του κόσμου στη διεκδίκηση και λύση των προβλημάτων και όχι η ανάθεση. Από αυτή την άποψη θεωρώ ότι ο κόσμος έχει μάλλον απογοητευτεί.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πίστευε ότι αυτά που έλεγε μπορούσε να τα εφαρμόσει. Δεν έλεγε ψέματα, μόνο και μόνο για να πάρει την ψήφο. ΤΑ ΠΙΣΤΕΥΕ! Βρέθηκε όμως σε ένα αδιέξοδο και έγινε αυτό που έγινε. Άσχετα από αυτά που λέγονται, ο κόσμος πιστεύω ότι έχει καταλάβει ότι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτός που διαπραγματεύτηκε. Με λάθη, με αδυναμίες, με αυταπάτες, αλλά πάλεψε… Από ‘δω και πέρα ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πείσει ότι μπορεί να εφαρμόσει διαφορετική πολιτική. Δε νομίζω πάντως ότι ο κόσμος θα επιστρέψει στο παλιό πολιτικό κατεστημένο, το οποίο είναι απαξιωμένο».
Π.Τ.
