«Στους ισχυρούς της Ευρώπης

Ξημερώματα στο Μόναχο: ολική ανατροπή! Ο σταθμός που δεν θέλει να σε αφήσει να φύγεις με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Μυρίζει φρέσκο ψωμί παντού, ενώ τα πάντα λάμπουν από καθαριότητα. Δεν υπάρχει ανάγκη που δεν εξυπηρετείται άψογα. Μας πλησίασε ένας νεαρός για να ζητήσει βοήθεια. Είχε ακούσει τα ελληνικά. «Είμαι άνεργος από την Πρέβεζα, χρειάζομαι βοήθεια». Ανταποκριθήκαμε. Παντού 4 είδη κάδων ανακύκλωσης, ακόμα και μέσα στο τρένο. Ο καφές από 1 έως 3 ευρώ παντού. Καντίνες με φρέσκα φρούτα και χυμούς. Το ταξίδι στη Γερμανία αρχίζει με γερμανικό τρένο ταχύτητας (ICE). Το τρένο σταμάτησε κάπου λόγω κάποια παράκαμψης και αμέσως μας ενημέρωσαν ότι θα φροντίσουν να καλύψουν την καθυστέρηση (10΄), πράγμα που έγινε. Σε όλους τους γερμανικούς σταθμούς φυλλάδια με τις οικολογικές αρετές του δημόσιου σιδηρόδρομου. Τα εισιτήρια ακριβά, αλλά με ειδικές πολύ προσιτές προσφορές. Ολοι οι ενδιάμεσοι σταθμοί στη Γερμανία διαθέτουν πάρκινγκ στεγασμένα για τα ποδήλατα. Τίποτα στη διαδρομή δεν βγαίνει από τα όρια. Πολύ πράσινο, μικρά σπίτια, υπέροχα δάση, χωριά με γήπεδα και παιδικές χαρές, με μία απλή εκκλησία στη μέση. Ο Θεός εδώ φαίνεται ότι αρκείται στα λιγότερα! Τα ποτάμια είναι προσβάσιμα, με δρομάκια και ποδήλατα παντού και οι απέραντες πεδιάδες γεμάτες καλλιέργειες. Το σανό όχι μόνο είναι τυλιγμένο σαν χαλί, αλλά καλύπτεται και από μια άσπρη πλαστική θήκη που το προστατεύει. Δεν υπάρχουν βέβαια αυθαίρετα μέσα σε δάση. Κι όχι μόνο στη Γερμανία, παντού! Αυθαίρετη δόμηση, εκτός σχεδίου και αντιπαροχή είναι ελληνικές λέξεις αμετάφραστες. Πολλές στέγες διαθέτουν τη μία πλευρά τους για φωτοβολταϊκά, ενώ έξω από τα χωριά υπάρχουν μικρές ή και μεγάλες συστάδες από ανεμογεννήτριες, όχι σε βουνά αλλά στην πεδιάδα, κοντά αλλά όχι δίπλα στα σπίτια. Οι φάρμες χρωματιστές και χαμηλές, όπως και τα σπίτια, χωρίς επιδεικτική και βάρβαρη αισθητική. Σ’ αυτές τις χώρες δεν υπάρχουν πρωτεύουσες με τη δική μας υπερσυγκέντρωση. Τα τρένα κρατούν τον κόσμο στον τόπο του, ακόμα κι αν εργάζεται σε μια άλλη πόλη. Μέσα στα τοπικά τρένα μετανάστες, κοπέλες με μαντίλες και μαύροι μαζί με τους «άριους». Αλλά τις χειρότερες και πιο επικίνδυνες δουλειές τις κάνουν οι μετανάστες από την Αφρική. Οι σοφίτες στις κεραμοσκεπές είναι το πιο χαριτωμένο θέαμα, καθώς περνάμε μέσα από οικισμούς. Οι μηχανοδηγοί μιλούν συνέχεια αναγγέλλοντας τους σταθμούς, καλημερίζοντας και ζητώντας συγγνώμη για μερικά μόλις λεπτά καθυστερήσεων.

Εντυπωσιακοί οι ομαδικοί κήποι. Κάτοικοι των πόλεων που δεν έχουν δικό τους κήπο νοικιάζουν μικρές περιφραγμένες εκτάσεις στα περίχωρα και τις φυτεύουν, τις καλλιεργούν και τις φροντίζουν. Για βόλτες και πικνίκ υπάρχουν τα πάρκα, οι λίμνες, τα δάση και τα λιβάδια. Ταξιδεύοντας βορειοδυτικά οι πόλεις έμοιαζαν εκεί πλουσιότερες. Ο σιδηροδρομικός σταθμός στην Καρλσρούη από μέταλλο και γυαλί. Εχουμε πάνω από πέντε μέρες να δούμε σκουπίδια οπουδήποτε. Δεν περνάει συνεχώς απορριμματοφόρο, απλώς δεν πετάει κανείς πουθενά σκουπίδια. Δάση από κέδρους, έλατα και καστανιές. Φτάνουμε Γαλλία. Δίπλα μας μια λίμνη μεγάλη σαν τη μικρή Πρέσπα, με διαμορφωμένους τους χώρους στο πλάι για περιπάτους και ποδηλατόδρομους.

Κι εδώ συστάδες από ανεμογεννήτριες και πολλά φωτοβολταϊκά. Στη διαδρομή συνεργεία επιδιορθώνουν και φροντίζουν τις γραμμές. Διασχίζουμε ένα δάσος από δέντρα που προορίζονται για ξυλεία και μια μονάδα επεξεργασίας και κοπής.

Ο διεθνής σταθμός στο Παρίσι είχε περισσότερους άστεγους από κάθε άλλη φορά, ενώ έχει αρχίσει να γίνεται ορατή μια κάποια εγκατάλειψη (κυρίως στο μετρό) αλλά και ενδείξεις οικονομικής κρίσης με κλειστά ή και άδεια μαγαζιά. Οι άστεγοι στις χώρες αυτές έχουν τη συνήθεια να κρατούν μαζί τους ένα σκυλί ή μια γάτα ποντάροντας στους φιλόζωους. Το ίδιο και στις Βρυξέλλες, που επίσης υπάρχουν πολλές ενδείξεις οικονομικής κρίσης και αρκετοί άστεγοι».