Αν και η επαφή των Ελλήνων με τη θάλασσα γίνεται σε πολύ μικρή ηλικία και η συντριπτική πλειονότητα καυχιούνται ότι γνωρίζουν τους κινδύνους της, τα στατιστικά στοιχεία φανερώνουν ότι πάνω από 300 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από πνιγμό στις ελληνικές θάλασσες τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι από αυτούς τους καλοκαιρινούς μήνες.

Οι πνιγμοί, μάλιστα, παρουσιάζουν ανοδική πορεία. Σε ότι αφορά το φύλο, ο αριθμός των ανδρών είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με αυτόν των γυναικών.

Σύμφωνα με περσινά στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ το 67% των πνιγμών λουομένων συντελείται τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο ενώ τα περισσότερα θύματα ανήκουν στην κατηγορία «άνδρας ηλικίας 20 - 24 ετών».  Το 42% των θανάτων καταγράφεται τις μεσημεριανές ώρες και σχεδόν το 90% αυτών σε απόσταση 10 μέτρων από την ακτή.

Πώς ορίζεται ο πνιγμός και ποιες είναι οι αιτίες του

Πνιγμός είναι ένα ατύχημα, μια μορφή ασφυξίας που οφείλεται σε μηχανική απόφραξη της αναπνευστικής οδού, στην περίπτωση που εξετάζουμε από το νερό. Ο πνιγμός ξεκινά με μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας λόγω της βύθισης στο νερό, το οποίο εμποδίζει το θύμα να εισπνεύσει αέρα και καταλήγει στη χειρότερη περίπτωση στον θάνατο.

ΠΝΙΓΜΟΣ ΑΠΟ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ ΜΕ ΓΕΜΑΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ

Αποτελεί το συνηθέστερο είδος πνιγμού. Οι λόγοι που προκαλούν αυτό το είδος πνιγμού, όταν κάνουμε το λάθος να κολυμπάμε με γεμάτο στομάχι, είναι κυρίως δύο: 1) οι τροφές: με την πίεση που ασκεί το νερό στο στομάχι και την άνωση (μην ξεχνάμε ότι οι τροφές στο στομάχι «κολυμπάνε» επίσης μέσα στα γαστρικά υγρά) μπορεί να ανέβουν προς τα επάνω, να προκληθεί εμετός και εισρόφηση προς τους πνεύμονες με αποτέλεσμα την ασφυξία και τον θάνατο. 2) ο δεύτερος λόγος αφορά ανθρώπους με αδύναμη καρδιακή λειτουργία. Κατά την πέψη η καρδιά αναγκάζεται να «δουλέψει» πιο εντατικά και παράλληλα να αντεπεξέλθει στους ρυθμούς της κολύμβησης, με αποτέλεσμα τη λιποθυμία του ατόμου. Η λιποθυμία στη θάλασσα ισοδυναμεί με πνιγμό.

Συνεπώς, ποτέ δεν κολυμπάμε με γεμάτο στομάχι κι αν δεν έχουν μεσολαβήσει 3 ώρες από την κατανάλωση του τελευταίου γεύματος.

ΠΝΙΓΜΟΣ ΑΠΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

Πρόκειται για τον πνιγμό που μπορεί να προκληθεί:

1. είτε από περιστασιακά ξαφνικά προβλήματα υγείας π.χ. ζάλη κάθε είδους και προέλευσης, από ζέστη, εξάντληση, ίλιγγο, υπόταση, υπογλυκαιμία κλπ και ιδίως σε ηλικιωμένα άτομα.
2. από παθολογικά αίτια, εάν πάσχει από συγγενή καρδιοπάθεια, ζάχαρο, επιληψία, νευρολογικά ή καρδιακά νοσήματα κλπ.

ΠΝΙΓΜΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ

Πολλά ατυχήματα προκαλούνται από βουτιές σε άγνωστα, βαθιά ή απότομα νερά με την ταυτόχρονη παρουσία βράχων. Στην περίπτωση αυτή πιθανή πρόσκρουση του ατόμου με τον βράχο, μπορεί να του επιφέρει τραυματισμό, είτε στο κεφάλι (κάταγμα κρανίου ή κάκωση της αυχενικής μοίρας), είτε σε άλλο σημείο του σώματος (π.χ. σπονδυλική στήλη) και να χάσει τις αισθήσεις του και να πνιγεί.

Ιδιαίτερη προσοχή σε εφήβους, που γνωρίζουν μεν κολύμβηση, αλλά είναι παρορμητικοί και επιδίδονται σε επικίνδυνες δραστηριότητες και παράτολμα παιχνίδια στο νερό. Μην κάνετε ποτέ βουτιές στα ρηχά και σε περιοχές που αγνοείτε το υποθαλάσσιο περιβάλλον.

Ιδιαίτερη προσοχή, επίσης, στο πολύ δημοφιλές παιχνίδι «ποιος θα κρατήσει περισσότερη ώρα την αναπνοή του μέσα στο νερό».

ΠΝΙΓΜΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΕΛΛΕΙΠΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ

Οι γονείς δεν πρέπει να χάνουν μικρά παιδιά από τα μάτια τους ούτε δευτερόλεπτο. Το μικρό παιδί μπορεί να πνιγεί σε 20 πόντους νερό, εάν πέσει με το πρόσωπο στη θάλασσα και μάλιστα μέσα σε δευτερόλεπτα. Εκτός από γρήγορος ο πνιγμός σ' αυτές τις ηλικίες είναι συνήθως και αθόρυβος, γιατί τα παιδιά τα χάνουν και δεν ξέρουν να ζητήσουν βοήθεια.

Ποτέ, επίσης, τα μικρά παιδιά δεν πρέπει να κολυμπάνε με γεμάτο στομάχι.

ΠΝΙΓΜΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΚΟΟΛ

Πολύ συχνό καλοκαιρινό φαινόμενο ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους είναι να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στα beach bar των τουριστικών περιοχών και ταυτόχρονα να μπαινοβγαίνουν για μία δροσιστική βουτιά στη θάλασσα. Κι όμως, αυτός ο συνδυασμός μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνος.

Για την πρόληψη των πνιγμών και για μια ασφαλέστερη κολύμβηση στην θάλασσα οι λουόμενοι ας ακολουθήσουν τους παρακάτω κανόνες:

– να μην απομακρύνονται κολυμπώντας σε απόσταση από την ακτή

– να μην κολυμπούν στα ανοικτά, εκεί όπου διέρχονται βάρκες ή ταχύπλοα.

– να μην κολυμπούν εάν δεν έχουν περάσει 3-4 ώρες από το φαγητό.

– να μην κολυμπούν έξω από τις σημαδούρες που υπάρχουν κατά μήκος της ακτής.

– Η κολύμβηση σε περιοχές όπου υπάρχουν πινακίδες που προειδοποιούν ότι η θάλασσα είναι μολυσμένη, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες τόσο στο δέρμα όσο και στον οργανισμό.

– Σε περίπτωση κράμπας να χαλαρώνουν το μέρος του σώματος που «πιάστηκε» και με αργές κινήσεις κινούνται προς την ακτή.

– Η κολύμβηση είναι επικίνδυνη όταν υπάρχουν ισχυρά θαλάσσια ρεύματα ή φυσάει δυνατά, ή έχει μεγάλα κύματα.

– Εάν αισθανθούν κούραση ενώ κολυμπούν, να μένουν στην επιφάνεια σε οριζόντια θέση και να συνεχίζουν ήρεμα το κολύμπι όταν ξεκουραστούν.

– Ενημερώνουν γρήγορα το ναυαγοσώστη για οτιδήποτε βλέπουν ότι μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή άλλου.

Και μερικές συμβουλές για γονείς.

– Ποτέ δεν αφήνω το παιδί μου χωρίς επίβλεψη μέσα ή κοντά στο νερό

– Ποτέ δεν θεωρώ ότι «μπρατσάκια» ή φουσκωτές κουλούρες υποκαθιστούν την υποχρέωση μου να επιβλέπω το παιδί μου

– Διδάσκω στο παιδί μου ότι δεν πρέπει ποτέ να κολυμπά μόνο του

– Παίζω μαζί του στα ρηχά, μέχρι να εξοικειωθεί με το νερό

– Ποτέ δεν αναγκάζω το παιδί μου να μπει στο νερό, αν φοβάται

– Εάν το παιδί μου δεν ξέρει καλό κολύμπι, ποτέ δεν το αφήνω να κολυμπήσει χωρίς σωσίβιο, κουλούρα ή «μπρατσάκια».

«Δεν φοβόμαστε τη θάλασσα, σεβόμαστε όμως τους κανόνες της».