«Το Δημόσιο θα πρέπει να καταβάλει σοβαρή προσπάθεια για να μην στεφθεί με επιτυχία ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων» σημειώνουν με νόημα παράγοντες της αγοράς, σχολιάζοντας το υψηλό ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων σχημάτων για τα 14 αεροδρόμια που έχει βγάλει στην αγορά το Ταμείο Αποκρατικοποίησεων.
Πράγματι, η ΜΕΤΚΑ, η εξ’ Αργεντινής Corporacion America, η γερμανική Fraport και η γαλλική Vinci έχουν εκδηλώσει δημόσια το ενδιαφέρον τους, τα οποία αναμένεται να διεκδικήσουν τα περιφερειακά αεροδρόμια κοινοπρακτικά με εγχώρια σχήματα, όπως οι όμιλοι Ελλάκτωρ και Κοπελούζου. Αλλά και σχήματα όχι τόσο εξωστρεφή, ως προς την εκδήλωση ενδιαφέροντος, όπως η γαλλική Aeroports De La Cote d Azur, η αμερικανική Advent και η κοινοπραξία J&P Άβαξ – Zurich Airport εκτιμάται ότι θα δώσουν το «παρών» στο διαγωνισμό, του οποίου η προθεσμία υποβολής δεσμευτικών προσφορών παρατάθηκε μέχρι τις 10 Οκτωβρίου.
Γιατί το ενδιαφέρον είναι τεράστιο
Τι προσελκύει όμως, τις εταιρείες-κολοσσούς;
Όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, το μοντέλο κερδοφορίας των συγκεκριμένων επενδύσεων είναι πολλά υποσχόμενο. Συγκεκριμένα, οι δύο ομάδες των 7+7 αεροδρομίων εμφανίζουν η καθεμία κίνηση πολλαπλάσια του ενός εκατομμυρίου επιβατών. Διεθνώς, υπολογίζεται ότι αεροδρόμια με κίνηση μικρότερη από 1 εκατ. επιβάτες είναι ζημιογόνα.
Επομένως, το «κλειδί» των εσόδων και κατ’εξακολούθηση της κερδοφορίας βρίσκεται στην επιβατική κίνηση, η οποία, το οκτάμηνο του 2014, ξεπέρασε τα 8,6 εκατομμύρια άτομα στην πρώτη ομάδα (Θεσσαλονίκη, Κέρκυρα, Χανιά, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο, Άκτιο, Καβάλα). Το αντίστοιχο μέγεθος στη δεύτερη ομάδα (Ρόδος, Κω, Σάμος, Μυτιλήνη, Μύκονος, Σαντορίνη, Σκιάθος) ξεπέρασε τους 7,3 εκατομμύρια επιβάτες.
Τα μεγέθη αυτά, που εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται συναρτήσει των προβλέψεων για άνοδο του τουρισμού και του ΑΕΠ εξασφαλίζουν τις αποδόσεις της επένδυσης που θα υλοποιήσουν οι ανάδοχοι.
Παράλληλα, η δυναμική επέκτασης των εμπορικών δραστηριοτήτων που διαθέτουν οι 14 περιφερειακοί αερολιμένες προσελκύουν τους επενδυτές. Η τάση που καταγράφεται, διεθνώς, σε αεροδρόμια με έξυπνο management είναι αυτή της ενίσχυσης των εσόδων που δεν προέρχονται από τις λεγόμενες αεροναυπηγικές δραστηριότητες. Με άλλα λόγια, πόσα ξοδεύουν και πόσα περισσότερα μπορουν να δαπανήσουν οι επιβάτες κατά την παραμονή τους στο αεροδρόμιο είναι αυτό που απασχολεί όλο και περισσότερο τις διοικήσεις των εταιρειών λειτουργίας. Και αυτό αποδυναμώνει την επιχειρηματολογία ότι η παραχώρηση σε ιδιώτες της διαχείρισης των ελληνικών αεροδρομίων θα σημάνει, κατ’ ανάγκη, την αύξηση των τελών χρήσης.
Άλλωστε, υπολογίζεται ότι περίπου το 50% των εσόδων στους αερολιμένες των ΗΠΑ και της Ευρώπης προέρχεται από τις υπηρεσίες στάθμευσης, μεταφοράς επιβατών, ενοικίασης αυτοκινήτων και τις εμπορικές δραστηριότητες (duty free, καταστήματα εστίασης κτλ).
Το υπόλοιπο περίπου 50% των εσόδων των αεροδρομίων –σε διεθνή κλίμακα-προέρχεται, μεταξύ άλλων, από τα τέλη χρήσης και άλλου είδους επιβαρύνσεις (που καταβάλουν οι αεροπορικές εταιρείες και οι επιβάτες). Ωστόσο, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά παράγοντες του αεροπορικού κλάδου, η κερδοφορία ενός αεροδρομίου, επ’ουδενί, δεν θα μπορούσε να στηριχθεί μακροπρόθεσμα στα έσοδα από τέλη χρήσης ακόμη και εάν αυτά αυξάνονταν.
Χαρακτηριστική περίπτωση, αυτή του αεροδρομίου του Gatwick, του δεύτερου μεγαλύτερου του Λονδίνου που εμφάνισε κερδοφορία φέτος, έναντι συνεχών ζημιών κατά την τελευταία τετραετία. «Ξεπεράσαμε τις ζημιές μέσω σημαντικών επενδύσεων στις υποδομές του αεροδρομίου και στο μάρκετινγκ. Αποκορύφωμα της πολιτικής αυτής υπήρξε η άνοδος της επιβατικής κίνησης» είχε δηλώσει, πριν από μερικούς μήνες, ο οικονομικός διευθυντής του αεροδρομίου.
Εξάλλου, οι βασικοί δείκτες απόδοσης που καθιστούν επικερδή ή μη την «μπίζνα» της διαχείρισης των αεροδρομίων περιλαμβάνουν τον αριθμό των επιβατών, τα έσοδα από τέλη που σχετίζονται με τις αεροπορικές δραστηριότητες και τα έσοδα από μη αεροπορικές δραστηριότητες (retail, υπηρεσίες πάρκινγκ, κ.ο.κ.). Οι παραπάνω δείκτες που ανάγονται στο χρονικό διάστημα -για περίπου 40 χρόνια-παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων καθιστούν τις συγκεκριμένες επενδύσεις ιδιαίτερα αποδοτικές. Και φαίνεται να εξασφαλίζουν την απόσβεση των τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα επενδύσουν οι ανάδοχοι για την αναβάθμιση καθεμίας ομάδας αερολιμένων.
