Ακριβά σε χρόνο και ίσως και χρήμα πληρώνει το ελληνικό δημόσιο την πρακτική κατασκευαστικών εταιριών, οι οποίες ελάμβαναν μεγάλα δημόσια έργα με σημαντικές εκπτώσεις στην οικονομική τους προσφορά, σε βαθμό που είτε τελικά δεν προχώρησαν είτε καρκινοβατούν.
Μία χαρακτηριστική περίπτωση έργου είναι η Κατασκευή της Οδικής Σύνδεσης Ακτίου με τον Δυτικό Άξονα Βορρά - Νότου, η οποία προχωρά με τέσσερις εργολαβίες και «σέρνεται», καθώς μετά από πέντε χρόνια εργασιών, μετά βίας έχει φτάσει στο 50% του φυσικού του αντικειμένου.
Έτσι, αντί του 2015, όπως προβλέπεται από τις συμβάσεις, η αποπεράτωση του έργου οδηγείται στο 2017, εάν κι εφόσον οι ανάδοχοι καταφέρουν να το συνεχίσουν. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι σε δύο από τις τέσσερις εργολαβίες χρειάστηκε να συσταθούν κοινοπραξίες με υγιέστερες εταιρίες προκειμένου να προχωρήσουν τα έργα.
Έργα με εκπτώσεις 50%
Το πρώην υπουργείο Υποδομών δημοπράτησε και ανέθεσε στις 16 Μαρτίου 2010 την κατασκευή του έργου «Κατασκευή Οδικής Σύνδεσης της περιοχής Ακτίου με τον δυτικό άξονα Βορρά - Νότου», μήκους 48,5 χλμ σε τέσσερις εργολαβίες:
- Το τμήμα από χιλιομετρική θέση (ΧΘ) 0+000 έως ΘΧ 22+500 (Άκτιο - Δρυμός), με προϋπολογισμό μελέτης 142,8 εκατ. ευρώ και προθεσμία περαίωσης τον Ιούνιο του 2015, με ανάδοχο την ΑΕΓΕΚ, η οποία έδωσε έκπτωση 50% με τίμημα 71 εκατ. ευρώ. Σήμερα έχει υποβάλει αίτημα για παράταση έως τον Δεκέμβριο 2015.
- Το τμήμα από ΧΘ 22+500 έως ΧΘ 26+900 (Δρυμός), με προϋπολογισμό μελέτης 39,2 εκατ. ευρώ και προθεσμία περαίωσης Δεκέμβριο 2015, με ανάδοχο την ΙΟΝΙΟ ΑΕ η οποία προσέφερε έκπτωση 50% με τίμημα 19 εκατ. ευρώ, δεν κατάφερε όμως να προχωρήσει το έργο και αναγκάστηκε να συνάψει κοινοπραξία με την ΤΟΜΗ, προκειμένου οι εργασίες να συνεχιστούν.
- Το τμήμα από ΧΘ 26+900 έως 35+000 (Δρυμός - Λουτράκι), με προϋπολογισμό μελέτης 46,8 εκατ. ευρώ και προθεσμία περαίωσης τον Ιούνιο του 2015. Η ΙΟΝΙΟΣ είχε δώσει έκπτωση 50% με 22 εκατ. τίμημα, όμως δεν μπόρεσε να συνεχίσει το έργο και συνέστησε κοινοπραξία με την ΑΚΤΩΡ. Σήμερα η κοινοπραξία ζητεί παράταση έως τον Δεκέμβριο του 2015.
- Το τμήμα από ΧΘ 35+000 έως 48+500 (Παράκαμψη Αμφιλοχίας), με προϋπολογισμό μελέτης 62,2 εκατ. ευρώ και προθεσμία περαίωσης τον Δεκέμβριο του 2015, με ανάδοχο την κοινοπραξία Consorzio Stabile Italimprese Societa e Responsabilita Limitata. Οι Ιταλοί προσέφεραν έκπτωση 51% με τίμημα 30 εκατ. ευρώ, αλλά αντιμετωπίζουν και αυτοί σοβαρά προβλήματα.
«Ο μέχρι σήμερα ρυθμός εκτέλεσης των εργασιών των εν λόγω εργολαβιών δεν ήταν αναμενόμενος» παραδέχεται το υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού & Ναυτιλίας σε έγγραφο που προώθησε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών, κ. Χρήστος Σπίρτζης, σε απάντηση γραπτής ερώτησης των βουλευτών της ΝΔ, κ. κ. Βασίλη Γιόγιακα, Στέργιο Γιαννάκη και Στέφανο Γκίκα.
Καθυστερήσεις και οικονομικά προβλήματα
Όπως αναφέρεται, προέκυψαν καθυστερήσεις, οι οποίες οφείλονται:
- Στη μη αποδοχή της διαδικασίας της επίταξης από ορισμένους ιδιοκτήτες,
- Στην ανάγκη αντιμετώπισης γεωτεχνικών προβλημάτων
- Στην ανάγκη τροποποίησης των μελετών στις περιοχών των κόμβων (Πούντας, Κ3, υδραγωγείου Βόνιτσας, Καντούνας) για την λειτουργική ένταξη των τοπικών συνδέσεων στο έργο
- Στην ανάγκη περιβαλλοντικής αδειοδότησης τροποποιήσεων
- Στις αρχαιολογικές έρευνες και την ανάγκη τροποποίησης της μελέτεης σε τμήμα του Δρυμού.
Στα προβλήματα, τονίζει το υπουργείο, «προστέθηκε στην πορεία η οικονομική αδυναμία του αναδόχου να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του έργου παρ' όλο που σε όλη την διάρκεια ήταν εξασφαλισμένες οι απαιτούμενες πιστώσεις».
Όπως αναφέρεται, το υπουργείο «έχει προβεί στις προβλεπόμενες διοικητικές πράξεις για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων και την επίσπευση των εργασιών, ενώ παράλληλα για τις καθυστερήσεις που ήταν αποκλειστικής υπαιτιότητας του αναδόχου επιβλήθηκαν οι προβλεπόμενες από τον νόμο κυρώσεις».
Τέτοιες ήταν η παράταση χωρίς αναθεώρηση για τις εργασίες που η καθυστέρησή τους οφειλόταν σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου, περικοπή του πριμ κατά 50% στην τέταρτη εργολαβία και κατάργησή του στις υπόλοιπες τρεις εργολαβίες.
«Επιπλέον για την ενδυνάμωση του αναδόχου σχήματος στην δεύτερη και τρίτη εργολαβία εγκρίθηκε η σύσταση κατασκευαστικής κοινοπραξίας με τις εταιρίες ΤΟΜΗ και ΑΚΤΩΡ, αντίστοιχα» σημειώνει το έγγραφο.
Παράταση 18 μηνών
Το υπουργείο, συνεχίζει, βρίσκεται στο στάδιο σύνταξης ανακεφαλαιωτικών πινάκων εργασιών από τους οποίους θα προκύψει το ύψος των απαιτούμενων πιστώσεων για την ολοκλήρωση του έργου, συμπεριλαμβανομένης και της δαπάνης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του.
«Είναι προφανές ότι οι εγκεκριμένες προθεσμίες περαίωσης δεν επαρκούν για την ολοκλήρωση του έργου και εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί η χορήγηση εκ νέου παράτασης 18 μηνών περίπου» τονίζει το υπουργείο.
«Οι μέχρι σήμερα χορηγηθείσες παρατάσεις προθεσμιών έχουν δοθεί κατόπιν αιτήσεως των αναδόχων» επισημαίνει. Εάν οι εργολάβοι ζητήσουν την χρήση του μέτρου της οριακής προθεσμίας, «αυτή θα αντιστοιχούσε σε παράταση προθεσμίας τουλάχιστον 23 μηνών, χρόνος ο οποίος επαρκεί για την ολοκλήρωση του έργου», εξηγεί το έγγραφο.
Η χάραξη του οδικού άξονα Άκτιο - Αμβρακία «είναι εξ ολοκλήρου νέα και κινείται άλλοτε σε πεδινό έδαφος και άλλοτε στις παρειές των Ακαρνανικών ορέων», ως εκ τούτου «δεν είναι δυνατή η παράδοση αυτοτελώς και λειτουργικών τμημάτων προς χρήση» επισημαίνει το υπουργείο.
Μάλιστα , καταλήγει ότι στην περίπτωση που του έργο δεν προχωρήσει «λόγω υπαιτιότητας και αδυναμίας του αναδόχου, θα εφαρμοστούν οι προβλεπόμενες από το νόμο περί δημοσίων έργων κυρώσεις».
