Γράφει ο Ιωάννης Γ. Αναγνωστάκης, Μαθηματικός-M.ed.A./ΣυΕΠ,  Δ/ντής Δ.ΙΕΚ Πρέβεζας

« Ε.Ε.Κ. & Δ.ΙΕΚ ΠΡΕΒΕΖΑΣ»

-¨2010-2018: ΠΟΡΕΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ¨-

“Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές.” ( Δαρβίνος)

ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ

ΟΕΕΚ: Οργανισμός Επαγγελματικής Εκπ/σης & Κατάρτισης

ΣυΕΠ: Συμβουλευτική & Επαγγελματικός Προσανατολισμός

Ε.Ε.Κ.: Επαγγελματική Εκπ/ση & Κατάρτιση

Δ.ΙΕΚ: Δημόσιο Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης

Η ανάγκη προσαρμογής συστημάτων και οργανισμών σε νέα περιβάλλοντα, κατά πώς προσδιορίζει και προδιαγράφει η ¨εποχή¨ που καλούνται να διαδραματίσουν το ρόλο τους και να ¨αφήσουν το αποτύπωμα του βηματισμού τους¨, σηματοδοτεί και την αλλαγή που οφείλουν να ενσωματώσουν και να εφαρμόσουν, ώστε να επαναπροσδιοριστούν και να εκσυγχρονιστούν.

Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο-κανόνα δεν εξαιρείται της επανένταξης, του επαναπροσδιορισμού και –εν τέλει- της αλλαγής της ταυτότητάς της, ούτε η εκπαιδευτική μονάδα.

Η αλλαγή ταυτότητας, με άλλα λόγια αλλαγή ¨κουλτούρας¨, δεν είναι μια απλή, γρήγορη και αποσπασματική διαδικασία. Δεν έχει τον χαρακτήρα μιας παρέμβασης ενός «από μηχανής θεού», που με μια κίνηση, μια εφαρμογή ενός πλάνου, ή μιας απόφασης ¨ενός ισχυρού ανδρός¨, θα αλλάξει τροχιά ή ρότα ή κατεύθυνση και

–τελικά- ¨πρόσημο¨ η σχολική μονάδα.

Ότι είναι να γίνει με αυτή τη συγκεκριμένη αλλαγή, εξαρτάται από πολυμετρικούς παράγοντες πολλών διαστάσεων, τόσων, όσα είναι τα θεμελιακά χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν την προσωπικότητα ενός οργανισμού (φυσικού ή μη), που στην περίπτωσή μας είναι η «προσωπικότητα» της εκπαιδευτικής μονάδας.

Αυτή η προσωπικότητα που με τα ανωτέρω θεμελιακά χαρακτηριστικά που την διαμορφώνουν (και δεν είναι άλλα από το κοινό αξιακό σύστημα και από τον προσανατολισμό), σχηματοποιούν την ταυτότητα και θεμελιώνουν την κουλτούρα της εκπαιδευτικής μονάδας.

- Όλους, συνεπώς τους παράγοντες και τον ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, θα επιχειρήσουμε να προσδιορίσουμε, υιοθετώντας –καταρχήν- την παραδοχή ότι η δημιουργία, ή η βελτίωση, ή η αλλαγή κουλτούρας μιας εκπαιδευτικής μονάδας, δεν είναι εύκολη (όχι, όμως και ακατόρθωτη) αλλά προπάντων είναι ελκυστική υπόθεση και πρόκλησηγια όσους πρόκειται να εμπλακούν.

Επιπροσθέτως, η αλλαγή δεν είναι στιγμιαία, παρά μακροπρόθεσμη και συστηματική διαδικασία, δεν αποτελεί υπόθεση ¨ενός¨ αλλά χρήζει της συνεργατικής συμβολής όλων της εκπαιδευτικών παραγόντων.

Και εκείνο που πρέπει με έμφαση να δηλωθεί, εν προκειμένω, είναι ότι, αποτελεί μια αέναη προσπάθεια που έχει συνέχεια και επαναπροσδιορίζεται, αναπροσαρμόζεται και βελτιώνεται όπως οι κανόνες και οι νόρμες της « ζωής» το επιτάσσουν.

Ωστόσο, η κουλτούρα είτε για να αναπτυχθεί, είτε για να αλλάξει, είτε για να βελτιωθεί απαιτεί ευνοϊκό περιβάλλον, δηλ. θετικό κλίμα που αποτελεί παραμετρική συνιστώσα του κοινού ¨οράματος¨ της σχολικής μονάδας.

Και επειδή, το κοινό όραμα δεν επιβάλλεται αλλά προκύπτει από τα, βιώματα, τις εμπειρίες, τις ¨εικόνες-παραδόσεις¨ που μεταφέρει από το παρελθόν, αλλά και από τις ανησυχίες, τις προσδοκίες και τα επί μέρους οράματα των υπολοίπων συντελεστών χάραξης της πορείας της σχολικής μονάδας στο μέλλον και που αποτελούν βασικά δομικά συστατικά της κουλτούραςτης μονάδας και με την συμβολή θετικής «ατμόσφαιρας-κλίματος», είμαστε σε θέση να ισχυριστούμε ότι:

«Η συνεργατική κουλτούρα αποτελεί το βασικό στόχο και την επιδίωξη για την δημιουργία ισχυρού στίγματος και ισχυρής προσωπικότητας της εκπαιδευτικής μονάδας, καθώς είναι αυτή που προωθεί και συμβάλλει θετικά στην αποτελεσματικότητά της. Day, C. (2003)».

Έτσι λοιπόν, πότε μια συλλογική κουλτούρα θεωρείται ισχυρή;

- Όταν το ¨σήμα¨ που εκπέμπει είναιδυνατό.

- Όταν προωθεί ισχυρούς δεσμούς και συνοχή μεταξύ των μελών της κοινότητας.

- Όταν το πλήθος των κοινών αντιλήψεων, αξιών, πεποιθήσεων και προτύπων συμπεριφορών-στάσεων είναι αρκετά μεγάλο και επικοινωνεί με το ευρύτερο περιβάλλον με καθαρότητα και χωρίς ¨παράσιτα¨ .

Από τη μεριά της, η Διοίκηση της εκπαιδευτικής μονάδας, έχοντας την ευθύνη της διάχυσης του οράματος στα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, επωμίζεται να διαδραματίσει τον ρόλο του εμψυχωτή και του ενορχηστρωτή της εκτέλεσης του προωθητικού σχεδιασμού, ενεργώντας ως πρότυπο του θεματοφύλακα κουλτούραςμε ήθος και ισχυρό αξιακό στίγμα. Η παρέμβασή της και ο στρατηγικός της ρόλος αποτελεί την καταλυτική συμβολή της στη διαμόρφωση στάσεων και συμπεριφορών, στον μετασχηματισμό απόψεων και αντιλήψεων που παρεμβαίνουν αρνητικά στο κλίμα, στη διασφάλιση της σταθερότητας και της αποτελεσματικότητας της μονάδας, καθώς και στη επικοινωνία της «ταυτότητας-κουλτούρας» και του οράματος με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Στο πλαίσιο λοιπόν, μέσα στο οποίο καλείται να κινηθεί η εκπαιδευτική μονάδα -στα χρόνια των μνημονίων-με γνώμονα τη δημιουργία μιας ισχυρής κουλτούρας, προσδιορίζεται από 2 χαρακτηριστικά:

• την ¨εποχή¨ και τις ιδιαιτερότητές της &

• το ¨συγκείμενο¨ που επηρεάζει το βαθμό, επιτυχίας ή μη, της αλλαγής που θέλει να προωθήσει.

ΕΠΟΧΗ,

1993: Ν. 2009/1992. Ίδρυση ΟΕΕΚ (Λειτουργία ΙΕΚ).

Στόχος: «Κάλυψη των αναγκών της εγχώριας αλλά και της Ευρωπαϊκής Οικονομίας σε εξειδικευμένο-πιστοποιημένο εργατικό δυναμικό με σύγχρονες τεχνικό-επαγγελματικές δεξιότητες».

2010: ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ του ΟΕΕΚ.

Τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή η διαμορφωμένη κουλτούρα στα Δ.ΙΕΚ είναι: «Κουλτούρα ηττοπάθειας & αναποτελεσματικότητας – κλίμα απογοήτευσης».

Αυτή ήταν η συνοπτική περιγραφή της διαδρομής και της ταυτότητας που παραδόθηκε στο εκπ/κό συγκείμενο μετά την κατάργηση του ΟΕΕΚ, που επόπτευε τα ΙΕΚ.

ΣΥΓΚΕΙΜΕΝΟ

Τότε ήταν (2010) που η πολιτεία, αναγνωρίζοντας τον ασφυκτικό κλοιό που δημιούργησαν οι συγκεντρωτικό-γραφειοκρατικές πολιτικές στην αυτενέργεια και την ανάληψη πρωτοβουλίας και ευθύνης της τοπικής εκπαιδευτικής κοινότητας στην κατεύθυνση διασύνδεσής της με τις τοπικές κοινωνίες, παραχώρησε στις δομές, λιγοστό (έστω) έδαφος αυτονόμησης (σε όσες κατάφεραν να ¨επιζήσουν¨).

Έτσι, βρεθήκαμε μπροστά στην πρόκληση αλλαγής και μετασχηματισμού της ήδη προϋπάρχουσας ¨ηττοπαθούς κουλτούρας¨, που νομοτελειακά θα οδηγούσε στο μαρασμό την εκπαιδευτική δομή και θα απογοήτευε όλους όσοι πίστεψαν στο ρόλο της ΕΕΚ και στην συμβολή της στην έξοδο από την οικονομική κρίση.

Μετά από συζήτηση και διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους και σε «κλίμα ενεργούς εμπλοκής», χαράξαμε έναν «οδικό χάρτη» οικοδόμησης –στην αρχή- κλίματος και περιβάλλοντος εμπιστοσύνης –στη συνέχεια-, συμφωνώντας να ακολουθήσουμε –με επιμονή και υπομονή- την παρακάτω διαδρομή:

 Οργάνωση της Γραμματείας του ΙΕΚ, «στήνοντας» ένα σύγχρονο ¨Τμήμα Επικοινωνίας¨- κάνοντας χρήση όλων των καινοτομιών που προσφέρει η Νέα Τεχνολογία και το Διαδίκτυο- αποκτώντας επαφές και συνέργειες με Φορείς και με την ευρύτερη αγορά εργασίας της περιοχής, όπως επίσης οργάνωση εργαλειοθήκης ΣυΕΠ, για την ευαισθητοποίηση όλων όσων πρόκειται να εμπλακούν στην διαδικασία της κατάρτισης σε ελκυστικές-αναπτυξιακές ειδικότητες.

 Επικοινωνία της αναγκαιότητας της αλλαγής, έτσι ώστε να προκληθεί η ¨αίσθηση του κατεπείγοντος¨.

 Δημιουργία & επικοινωνία οράματος: Διάλογος με τους υποψήφιους σπουδαστές μας και τους φορείς της τοπικής κοινωνίας για την ανάγκη δημιουργίας κοινών δράσεων προκειμένου να διερευνηθεί τι ωφελεί και τι χρειάζεται ο τόπος μας για να αναπτυχθεί και να γίνει ελκυστικός, με αντικειμενικό σκοπό την ευημερία και την ανάπτυξη του και με ενεργούς συντελεστές επίτευξης αυτού του στόχου, τους νέους ανθρώπους. «Συμβόλαιο τιμής» μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και του ΙΕΚ για απορρόφηση από την ευρύτερη αγορά των αποφοίτων-πιστοποιημένων σπουδαστών μας στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματικούς χώρους της περιοχής.

 Αλλαγή ατμόσφαιρας ( θετικού κλίματος): Διάχυση του οράματος στην εκπ/κή κοινότητα και με πυξίδα πορείας την κατανόηση, την συνεργασία, την αλληλεπίδραση και ενσυναίσθηση, υπερβαίνουμε την κρίση και αλλάζουμε τη ζωή μας αναπτύσσοντας τον τόπο μας.

 Ενδυνάμωση και συμμετοχικότητα: Αποτέλεσμα της επικοινωνίας και διάχυσης του οράματος ήταν η ευρεία συμμετοχή στο διάλογο- με ενθουσιασμό και με κατάθεση καινοτόμων εκπαιδευτικών προτάσεων- που είχε ως αποτέλεσμα να χαραχθεί η εκπαιδευτική πορεία της δομής στον άξονα του συγκριτικού πλεονεκτήματος της περιοχής, που δεν είναι άλλος από τον Τουρισμό και τον Πολιτισμό.

 Δημιουργία βραχυπρόθεσμων επιτυχιών: Η εκπαίδευση-κατάρτιση πραγματοποιείται πλέον, κυρίως στους χώρους εργασίας, με εκπαιδευτές τους επαγγελματίες-ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων (άτυπη μορφή μαθητείας), ενώ ταυτόχρονα οι εθελοντικές δράσεις μας ενισχύονται και προβάλλονται από χορηγούς που πιστεύουν στην «αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα του φορέα» ως φορέα προβολής της περιοχής μας.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ:

Ενστέρνιση νέας ισχυρής κουλτούρας:

Ακολουθώντας την ¨Κοινωνική- Οργανωτική οδό¨ και ασκώντας συνδυαστικά το ¨Επιχειρηματικό και Δομικό¨ στυλ ηγεσίας, και έχοντας την αμέριστη υποστήριξη των κοινωνικών εταίρων-συνεργατών μας, καταφέραμε να αναπτύξουμε σύγχρονες ειδικότητες (–κυρίως- στον Τομέα του Τουρισμού & του Πολιτισμού) σε περιβάλλον εμπιστοσύνης, με αποτέλεσμα να προσελκύουμε σπουδαστές όχι μόνο από την περιοχή μας, αλλά και από άλλες περιοχές της Χώρας, από την Αλεξανδρούπολη και την Κρήτη και από την Κέρκυρα μέχρι τη Ρόδο…

http://iek-prevez.pre.sch.gr/