Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 11 του ν. 1264/1982 (Α΄ 79), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 52 του ν. 4446/2016 : «3. Δικαστικός αντιπρόσωπος ορίζεται δικηγόρος με επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τεσσάρων (4) ετών, εφόσον πρόκειται για δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος ορίζεται με αίτηση της οργάνωσης από τον Δικηγορικό Σύλλογο της έδρας της». Κληθήκαμε λοιπόν να εκτελέσουμε ένα έργο που μέχρι τότε ασκούσαν οι δικαστές, χωρίς οι περισσότεροι να έχουμε σχετική εμπειρία και γνώση για τα θέματα αρχαιρεσιών σε συνδικαλιστικά σωματεία. Αποτέλεσμα να παρατηρούνται φαινόμενα όπου οι δικηγόροι συναινούν σε διεξαγωγή αρχαιρεσιών κατά παράβαση των διατάξεων του σχετικού νόμου 1264/1982 , γιατί έτσι «υποδεικνύουν» οι συνδικαλιστές , με την άποψη « στο σωματείο μας έτσι το κάναμε πάντα» «και οι δικαστές δεν έφερναν αντιρρήσεις». Υποστηρίζεται ακόμα από συνδικαλιστές ότι οι κάποιες διατάξεις έχουν «καταργηθεί» ή ότι ακόμα οι ελλείψεις στα έγγραφα υπάρχουν γιατί το μέλος του σωματείου είναι άνεργος για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Από τη μικρή μου εμπειρία στις εκλογές των συνδικαλιστικών σωματείων θεωρώ ότι το πιο σημαντικό ζήτημα είναι το πώς ασκεί η Εφορευτική Επιτροπή τα καθήκοντά της . Μια από τις βασικότερες αρμοδιότητες της Εφορευτικής Επιτροπής είναι η εξακρίβωση της ταυτότητας του µέλους του συνδικαλιστικού σωματείου που προσέρχεται να ψηφίσει, που βεβαίως είναι ήδη γραμμένος στο βιβλίο μελών του σωματείου και ταμειακά εντάξει. Σύµφωνα µε το άρθρο 13 παρ. 1 του ν. 1264/1982, η ψηφοφορία πρέπει να γίνει µε την επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας ή άλλου δηµοσίου εγγράφου και του εκλογικού συνδικαλιστικού βιβλιαρίου στο οποίο σημειώνονται από τον δικαστικό αντιπρόσωπο οι προβλεπόμενες στον νόµο εγγραφές . Σκοπός της εν λόγω ρύθµισης ήταν η μέριµνα της πολιτείας για τη διασφάλιση της δημοκρατικής οργάνωσης των μηχανισμών από τους οποίους εκφράζονται οι συνδικαλιστικές ελευθερίες και της δημοκρατικής και ανόθευτης εκπροσώπησης του συνδικαλιστικού κινήµατος. Πρόκειται για προληπτικό μέτρο το οποίο εφαρµόζεται και για την εκλογή όλων των πολιτειακών οργάνων ανάµεσα στα οποία συγκαταλέγεται και το συνδικαλιστικό. Ο Ντάσιος υποστηρίζει (Ντάσιος, Εκλογικό Συνδικαλιστικό Βιβλιάριο και ακυρότητα αρχαιρεσιών , ΕΕργΔ 1987.247) ότι οι διατάξεις των άρθρων 13 παρ. 1 και 28 παρ. 1 είναι δηµόσιας τάξης και δεν αντίκεινται στις διατάξεις της 87 ΔΣΕ που εγγυάται τις συνδικαλιστικές ελευθερίες υπό τον όρο του σεβασµού της νοµιµότητας. Δεν επιτρέπεται η αναπλήρωση του ελλείποντος συνδικαλιστικού βιβλιαρίου με υπεύθυνη δήλωση του νόμου 1599/1986 γιατί έτσι δεν εξασφαλίζεται ο σκοπός τον οποίο επιδιώκει ο νόμος. Μάλιστα δυνάμει του άρθρου 28 παρ. 1 του Ν. 1264/1982 μέχρι την έκδοση του συνδικαλιστικού εκλογικού βιβλιαρίου ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ η χρησιμοποίηση του ατομικού ασφαλιστικού βιβλιαρίου υγείας στο οποίο γίνονται οι κατά το νόμο εγγραφές από τον παριστάμενο δικαστικό αντιπρόσωπο. (Κρητικός « Όρια λειτουργίας συλλογικών οργάνων κλπ» 1994,787»). Ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντά τους οι δικηγόροι-δικαστικοί αντιπρόσωποι που δεν ζητούν από τους προσερχόμενους εκλογείς – μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων το συνδικαλιστικό βιβλιάριο ή το βιβλιάριο υγείας και οι αρχαιρεσίες που γίνονται χωρίς την επίδειξη των παραπάνω εγγράφων είναι ελαττωματικές. Δημιουργείται ακυρότητα αν δεν επιδειχθεί το βιβλιάριο υγείας και ο αριθμός του δεν καταχωρηθεί από τον δικαστικό αντιπρόσωπο στην σχετική στήλη. Κατά κανόνα περιορίζεται η ακυρότητα στην συγκεκριμένη ψήφο. ’Όταν όμως η παράλειψη επίδειξης του βιβλιαρίου υγείας και της αντίστοιχης καταχώρησης του αριθμού του στην σχετική στήλη , είναι καθολική, η απόφαση (τα αποτελέσματα που θα εκδώσει) της Εφορευτικής Επιτροπής - που στην συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί σμικρογραφία της Γενικής Συνέλευσης - είναι απολύτως άκυρη (άρθρο 180 ΑΚ) και όχι ακυρώσιμη.

Οι συνάδελφοι επομένως οφείλουν να αρνούνται να ψηφίσουν μέλη των σωματείων χωρίς την επίδειξη βιβλιάριου υγείας. Στην περίπτωση δε που τα υπόλοιπα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής αποφασίσουν να ψηφίζουν τα μέλη χωρίς την επίδειξη βιβλιαρίου υγείας, να συνταχθεί σχετικό Πρακτικό, καταγεγραμμένης της αντίθετης άποψης του δικαστικού αντιπροσώπου για την απόφαση αυτή και να καταχωρείται η μη επίδειξη του βιβλιαρίου υγείας στην σχετική στήλη των ψηφισάντων και στα πρακτικά εκλογής.