Στο ξεκίνημα της καινούριας σχολικής χρονιάς αναρωτιέται κανείς αν θα αλλάξει κάτι στα σχολεία μας ή θα συνεχίσουμε να αναμασάμε τη δυσαρέσκειά μας για το εκπαιδευτικό σύστημα και τις χρόνιες και δεδομένες αδυναμίες του. Οι όποιες αλλαγές εξαγγέλθηκαν από τη νέα Υπουργό Παιδείας έρχονται να επιβεβαιώσουν τους φόβους μας για έλλειψη οράματος και προοπτικής. Τα προβλήματα της εκπαίδευσης όμως δε λύνονται με την «αποκατάσταση» της αριστείας, την επίκληση σε ιεροδιδασκάλους για την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης ή με το να πάψει να είναι η ιστορία κοινωνικού χαρακτήρα υπηρετώντας μόνο την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης…

Η αναμόρφωση του σχολείου ξεκινάει από τη βάση και σταδιακά προχωράει σε όλες τις βαθμίδες. Βασίζεται στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της εποχής και της χώρας μας και απαιτεί πολιτική συναίνεση. Χρειάζεται τη σύμπραξη των δασκάλων, την ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών , τη στήριξη της κοινωνίας. Τα σχέδια των «ειδημόνων» που απέχουν από τη σχολική πραγματικότητα και υπακούν σε ιδεολογικές και κομματικές προσταγές απλώς αναπαράγουν τη νοσηρή πραγματικότητα.

Το σχολείο πρέπει να γίνει χώρος παραγωγής γνώσης, χώρος δημιουργίας, χώρος πολιτισμού, χώρος ελεύθερης διακίνησης ιδεών και καλλιέργειας δημοκρατικού ήθους, οι δάσκαλοι παιδαγωγοί, φορείς προοδευτικών αντιλήψεων και αξιών που προωθούν τον αλληλοσεβασμό και την ανεκτικότητα και καταργούν τα στερεότυπα, ενώ οι μαθητές πρωταγωνιστές και συνδιαμορφωτές της σχολικής πραγματικότητας.

Πέρα από το πλαίσιο (υποδομές, μέσα, ανθρώπινο δυναμικό…), που οφείλει η πολιτεία να εξασφαλίσει, η αλλαγή φιλοσοφίας και προσανατολισμού είναι το ζητούμενο. Και αυτή προϋποθέτει ανθρώπους με όραμα για την παιδεία, όχι στυγνούς τεχνοκράτες, δασκάλους με αγάπη για τη δουλειά τους και τους μαθητές τους, όχι απλούς διεκπεραιωτές, κοινωνία ανοιχτή στις προκλήσεις της εποχής και όχι εγκλωβισμένη σε φοβικές προκαταλήψεις.

Εάν, τελικά, θέλουμε πραγματικά ένα άλλο σχολείο, ας αναλογιστούμε όλοι τις ευθύνες μας και ας συνεργαστούμε γι’ αυτό. Ας μην μείνουμε απλοί θεατές, και ως συνήθως επικριτές, αλλά ας γίνουμε μέρος της αλλαγής…