Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και η στήριξη του πρωτογενούς τοµέα αποτελούν προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ και βασικό άξονα πολιτικής πάνω στην οποία θα επιτευχθεί ο εκσυγχρονισµός και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τοµέα.
Διαχρονικά, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας, χωρίς κανένα συνολικό σχεδιασμό για την αγροτική παραγωγή, ακολούθησαν την υλοποίηση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης με γνώμονα κυρίως την απορρόφηση των κονδυλίων και την διανομή των άμεσων ενισχύσεων με πελατειακό τρόπο, με αποτέλεσμα την κατασπατάληση πόρων, την εξυπηρέτηση μικρών και μεγάλων συμφερόντων και την χαμηλή έως μηδενική αποδοτικότητα των επενδύσεων.
Επίσης οι κοινοτικές ενισχύσεις οδήγησαν στον περιορισμό ή και εγκατάλειψη παραδοσιακών μη επιδοτούμενων καλλιεργειών (πχ μαλακό σιτάρι, όσπρια) και στην αντικατάσταση τους από ισχυρά επιδοτούμενες, με τα ανάλογα δυσμενή αποτελέσματα στη διατροφική επάρκεια, και την εγκατάλειψη περιοχών της υπαίθρου.
Οι πολιτικές αυτές οδήγησαν:
- στη ραγδαία μείωση της συμμετοχής στο ΑΕΠ του πρωτογενή τομέα. Από 17% το 1981 μειώθηκε στο 2,5 % το 2011.
- στη δραματική μείωση στο αγροτικό εισόδημα. Στο διάστημα 2006 έως 2011 μειώθηκε κατά 16%, ενώ το ίδιο διάστημα στην ΕΕ-27 αυξήθηκε κατά 19% και στις χώρες της ευρωζώνης κατά 5%. Η αξία της αγροτικής παραγωγής στο διάστημα 2006 έως 2011 μειώθηκε κατά 22,6%.
- την μετατροπή της χώρας μας από πλεονασματική σε ελλειμματική σε αγροτικά προϊόντα και την ενίσχυση των εισαγωγών ιδιαίτερα από χώρες-μέλη της ΕΕ.
- την υποχώρηση του όγκου παραγωγής βασικών διατροφικών προϊόντων
- την εκτίναξη του κόστους παραγωγής κυρίως στην ενέργεια (25% κόστους εισροών), τις ζωοτροφές και τα εφόδια
- το εντεινόμενο άνοιγμα της ψαλίδας τιμών παραγωγού – καταναλωτή (ασυδοσία αγοράς, καρτέλ, κυριαρχία πολυεθνικών αλυσίδων super market, αθρόες ελληνοποιήσεις προϊόντων)
- τη μείωση της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης, που έφτασε το 2010 σε -17% σε σχέση με το 2003 (33 εκατ. στρ. Έναντι 40 εκατ. στρ, αντίστοιχα), ποσοστό ανάλογο με αυτό της μείωσης του αριθμού γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- τη μείωση της απασχόλησης. Κατά την τελευταία 12ετία υπάρχει συνολική απώλεια 130.000 θέσεων εργασίας, μειώνοντας το ποσοστό αγροτών επί του ενεργού πληθυσμού από 17% το 2000 στο 13% το 2012.
- την υπερχρέωση των αγροτών και συνεταιριστικών επιχειρήσεων
- την υψηλή εξάρτηση του αγροτικού εισοδήματος από τις κοινοτικές επιδοτήσεις .
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την παραγωγική ανασυγκρότηση του πρωτογενή τομέα απευθύνεται αλλά και προϋποθέτει την ενεργή συμμετοχή όλης της κοινωνίας της υπαίθρου.
-. Πρώτα και κύρια με την ενεργό συμμετοχή των αγροτών, τόσο στη διαμόρφωση των πολιτικών όσο και στην υλοποίηση τους.
-. Συλλογικότητα και την αναγέννηση του συνεργατισμού και των τοπικών κοινοτήτων. Η οργάνωση των αγροτών (γεωργών, κτηνοτρόφων και αλιέων) σε δημοκρατικά, συμμετοχικά συνεταιριστικά και ευρύτερα συνεργατικά σχήματα.
Η ενίσχυση και επέκταση ισχυρών συνεργατικών σχημάτων παραγωγής και μεταποίησης υλικών αγαθών, υπηρεσιών και η διαμόρφωση εναλλακτικών συστημάτων διανομής και εμπορίου, αποτελούν κεντρικό μοχλό της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της ανάπτυξης του αγροτικού χώρου και ταυτόχρονα μια διαδικασία αποδόμησης του νεοφιλελεύθερου μοντέλου παραγωγής.
-. Στήριξη νεο-εισερχόμενων στη γεωργία
Ο πρωτογενής τομέας μπορεί να αποτελέσει μια βιώσιμη διέξοδο για την αύξηση της απασχόλησης και την καταπολέμηση της ανεργίας, όπως επίσης να προσφέρει συμπληρωματικό εισόδημα σε ένα μεγάλο αριθμό νοικοκυριών και να συμβάλλει καθοριστικά στη διατήρηση των φυσικών πόρων και της περιβαλλοντικής ισορροπίας. Αυτό προϋποθέτει μέτρα ενεργούς στήριξης από πλευράς της πολιτείας τόσο κατά το στάδιο της εγκατάστασης όσο και αργότερα.
Επίσης, η αύξηση της παραγωγής του πρωτογενή τομέα δρα πολλαπλασιαστικά στη δημιουργία θέσεων εργασίας στη μεταποίηση και στο εμπόριο, καθώς και στην έρευνα και την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη.
Σαν ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουμε μια ευρωπαϊκή γεωργική πολιτική που θέτει στον πυρήνα της την πρόσβαση σε υγιεινά τρόφιμα για όλους, σταθερά και δίκαια εισοδήματα για τους αγρότες, προσιτές τιμές για τους καταναλωτές, μέσω οικολογικά βιώσιμων μορφών παραγωγής.
-. Σε επίπεδο ΕΕ, με την δημιουργία κατάλληλων συμμαχιών ιδίως των χωρών του Νότου, επιδιώκουμε μια ριζική αναθεώρηση της ΚΑΠ με στόχο:
-. Την αύξηση των προϋπολογισμού για τη γεωργία.
-. Τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου διαχείρισης γεωργικών κρίσεων χρηματοδοτούμενο αποκλειστικά από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Το ταμείο αυτό θα έχει ως σκοπό την εξασφάλιση των παραγωγών από ιδιαίτερα σοβαρές φυσικές καταστροφές καθώς και από αναταραχές στις διεθνείς αγορές προϊόντων
-. Τη σύνδεση των ενισχύσεων με την παραγωγή και την ποιότητα των προϊόντων Αύξηση του ποσοστού των συνδεδεμένων ενισχύσεων, ειδικά για στρατηγικού χαρακτήρα προϊόντα.
-. Την ενδυνάμωση του ρόλου της αγροτικής πολιτικής ως εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης. Ιδιαίτερη πολιτική στήριξης της νησιωτικής και ορεινής παραγωγής
-. Την προτεραιότητα στην ποιοτική γεωργία (ποιοτικά, παραδοσιακά και βιολογικά προϊόντα) και ολική απαγόρευση γενετικά τροποποιημένων.
Ο σχεδιασμός του λοιπόν του Προγράμματος της Αγροτικής Ανάπτυξης θα πρέπει να στοχεύει στην:
-. Αύξηση της διατροφικής επάρκειας της χώρας
-. Μείωση της εξάρτησης της ελληνικής γεωργίας από εισαγόμενους συντελεστές παραγωγής (σπόροι, λιπάσματα κ.λ.π.)
-. Διατήρηση και αύξηση των θέσεων εργασίας στον αγροτικό τομέα, αύξηση του αγροτικού εισοδήματος καθώς και ανάσχεση της τάσης συγκέντρωσης της γης και λοιπών συντελεστών παραγωγής σε λιγότερους ιδιοκτήτες
-. Παραγωγή και προώθηση προϊόντων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ως αποτέλεσμα μιας ήπιας εκτατικής γεωργίας
-. Παραγωγή αγροτικών προϊόντων η οποία μπορεί να συμβάλλει στην συνολική οικονομία συμμετέχοντας στο διεθνές εμπόριο της χώρας.
-. Μείωση της απόστασης μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή με διπλό σκοπό: την αύξηση του εισοδήματος των παραγωγών και τη μείωση της τιμής καταναλωτή, ως αποτέλεσμα της παρεμπόδισης και αποκλεισμού των παρασιτικών κυκλωμάτων και μεσαζόντων
-. Διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου κοινωνικής επιχείρησης, με την αναγέννηση του συνεταιριστικού κινήματος και στη θεμελίωσή του σε νέες βάσεις, στην ενθάρρυνση μορφών συλλογικής οικονομικής δράσης που θα προάγουν συλλογικά όχι μόνο το κέρδος αλλά την ευημερία ως κοινωνικό αγαθό.
-. Προστασία, διατήρηση και βελτίωση του ανεκτίμητου εθνικού πλούτου των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος γενικότερα
-. Προώθηση και προβολή των ελληνικών αγροτικών προϊόντων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
-. Γεωργική παραγωγή προσαρμοσμένη στο περιβάλλον και στην προστασία του, με καθολική εφαρμογή του συστήματος της ολοκληρωμένης διαχείρισης και επέκτασης κατά το δυνατόν περισσότερο συστημάτων βιολογικής γεωργίας.
-. Ανάδειξη της μεσογειακής διατροφής και διαμόρφωση καταναλωτικών προτύπων που εξυπηρετούν όχι τα κέρδη των πολυεθνικών αγροδιατροφικών επιχειρήσεων, αλλά τις ουσιαστικές διατροφικές ανάγκες της κοινωνίας
-. Ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών σε όλη την επικράτεια, ευνοώντας και την σύνδεση μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών
-. Σύνδεση της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας με τον τουρισμό και τον πολιτισμό
- • Αγωνιζόμαστε να αμβλύνουμε την φορολογική επιβάρυνση που προβλέπει η συμφωνία με παρεμβάσεις για την προστασία του εισοδήματος των αγροτών και την δίκαιη κατανομή των βαρών, με παράλληλη προσπάθεια της παραγωγικής ανασυγκρότησης του πρωτογενούς τομέα.
- • Στοχεύουμε στη βελτίωση της ποιότητας, τη διαφοροποίηση, τη προστιθέμενη αξία, τις εξαγωγές και το θετικό οικολογικό αποτύπωμα των αγροτοδιατροφικών προϊόντων.
Ενδεικτικά:
-Ανάπτυξη βιολογικής γεωργίας/ κτηνοτροφίας
-Ενίσχυση της παραγωγής των ήδη πιστοποιημένων προϊόντων (ΠΟΠ-ΠΓΕ) και προώθηση νέων
-Νέο αξιόπιστο σύστημα ελέγχων για την ποιότητα τροφίμων.
-Ειδικές κλαδικές πολιτικές και αναπτυξιακά σχέδια για κάθε στρατηγικό προϊόν (ελαιουργικά, γαλακτοκομικά, οπωροκηπευτικά, σιτάρι-αρτοποιία, αμπελοοινικά κ.α.).
-Πρόγραμμα διαχείρισης των υδατικών πόρων
-Καθολική απαγόρευση χρήσης και καλλιέργειας γενετικά μεταλλαγμένων προϊόντων.
-Προώθηση του προτύπου της μεσογειακής διατροφής στη χώρα μας και διεθνώς.
- • Επιδιώκουμε διαρκώς την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής προς όφελος των μικρομεσαίων παραγωγών της χώρας μας.
Οι δύο στρατηγικοί στόχοι του Προγράμματος της Αγροτικής Ανάπτυξης εξειδικεύονται σε πέντε βασικές επιχειρησιακές προτεραιότητες, τις οποίες υπηρετούν τα μέτρα και δράσεις πολιτικής του ΠΑΑ 2014-2020:
- Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας του πρωτογενή τομέα
- Η ενίσχυση της αξίας αλυσίδας των εγχώριων αγροτικών προϊόντων
- Η αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας
- Η προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
- Η ενίσχυση του κοινωνικού ιστού στις αγροτικές περιοχές.
Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που έθετε η ύπαρξη του μνημονίου, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε μέσα από μια σκληρή διαδικασία όρων και προϋποθέσεων να εξασφαλίσει τους μικρομεσαίους αγρότες όσο ήταν δυνατόν. Οπότε είδαμε σημαντικά, βήματα να γίνονται κατά την προηγούμενη τετραετία:
- Ψηφίστηκε ένας νέος νόμος για τις συνεργασίες ομάδων παραγωγών και ήδη έγινε ενίσχυση 122 παραδεκτών αιτήσεων στήριξης, που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο του Μέτρου 9 «Σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014 – 2020
- Μειώθηκε ο συντελεστής ΦΠΑ για τα εφόδια στο 13%,
- Θεσπίστηκε όριο αφορολόγητου για τους αγρότες,
- Μειώθηκαν κατά 33% μεσοσταθμικά οι ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές εισφορές,
- Μηδενίστηκαν οι καταλογισμοί στις επιδοτήσεις που αφαιρούσαν πολύτιμα κονδύλια από την χώρα,
- Δημιουργήθηκαν προγράμματα στήριξης των νέων αγροτών,
- Αναπτύχθηκε η συμβουλευτική στους αγρότες.
- Σύνδεση πρωτογενούς με τριτογενή τομέα.
- Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς.
- Η μείωση κατά 1/3 της επιβάρυνσης στις ασφαλιστικές εισφορές και τις συνταξιοδοτικές δαπάνες των αγροτών.
- Συμπράξεις και δίκτυα διανομής.
Ο Έλληνας αγρότης θα πρέπει να στηρίξει την προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και για τη στήριξη του πρωτογενούς τοµέα.
Μέχρι σήμερα έγιναν μικρά αλλά σταθερά βήματα για την στήριξη των αγροτών και του εισοδήματός τους μέσα στις μνημονιακές πολιτικές με τους σφιχτούς προϋπολογισμούς.
Ζητάμε την ψήφο σας για να κάνουμε τα επόμενα μεγάλα βήματα στην προσεχή τετραετία.
Γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να πάει μπροστά και όχι να γυρίσει πίσω σ’ αυτούς που τη λεηλάτησαν και την οδήγησαν στην ανέχεια και τον αφανισμό των αγροτών και του αγροτικού τους εισοδήματος.
