Είμαστε πια κοντά ένα μήνα πριν από το συνέδριο «Ο Ι. Κωλέττης και η εποχή του», που θα διοργανωθεί στις 15 και 16 Οκτωβρίου 2021, στην Πρέβεζα , στον αύλειο χώρο του Λαογραφικού Μουσείου Συρρακιωτών «Απόστολος Ρίζος».
Ήδη το συνέδριο βρήκε ιδιαίτερα ευνοϊκή απήχηση στους επιστήμονες ιστορικούς κι αυτό πιστοποιείται από τη συμμετοχή τους με ανακοινώσεις που φωτίζουν πολύπλευρα την πολιτική και στρατιωτική δράση του Κωλέττη, καθώς και τη σχέση του με την οργάνωση του κράτους, τη διεθνή κοινότητα αλλά και με πρόσωπα στην Ελλάδα και τα το εξωτερικό. Συμμετέχουν λοιπόν καθηγητές και καθηγήτριες από πολλά πανεπιστήμια (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Ακαδημία Αθηνών, Πανεπιστήμια Ιωαννίνων, Κρήτης, Μακεδονίας, Πάντειο πανεπιστήμιο).
Γιατί όμως ένα συνέδριο για τον Ι. Κωλέττη, ο οποίος έχει μια αμφιλεγόμενη θέση στην ελληνική ιστορία;
Πρώτα απ’ όλα, το συνέδριο εντάσσεται στα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821. Ανεξάρτητα από τα όσα συνέβησαν τότε και πέρα από τα όσα πιστεύει ένα μέρος της κοινής γνώμης, αυτό που δεν αμφισβητείται είναι ότι ο Κωλέττης μετείχε ενεργά και στην επανάσταση του 1821 και σε όσα ακολούθησαν αλλά και στη διοίκηση του νεοελληνικού κράτους μετά την ανεξαρτησία (1830). Είναι γνωστό πως αυτός που υποκίνησε τους Συρρακιώτες ώστε να επαναστατήσουν, στα τέλη Ιουνίου του 1821, μαζί με τους Καλαρρύτες, είναι ο Κωλέττης. Είναι η μοναδική επανάσταση στην Ήπειρο. Το Συρράκο κάηκε και οι Συρρακιώτες εγκατέλειψαν το χωριό τους, την ώρα που άλλα χωριά έκαναν συμφωνίες με τους Τούρκους ή επέλεξαν την πλήρη υποταγή.
Ακόμη είναι δεδομένη η εμπλοκή του στη στρατιωτική και την πολιτική δράση. Αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι ήταν ο αρχηγός του γαλλικού κόμματος στην Ελλάδα, ότι υπηρέτησε ως πρεσβευτής στο Παρίσι και ότι αναδείχτηκε ο πρώτος συνταγματικός πρωθυπουργός της χώρας, με όσες αμαρτίες κι αν είχε αυτή η ιστορική περίοδος.
Με άλλα λόγια, ο Κωλέττης είναι ιστορικό πρόσωπο. Θεωρούμε λοιπόν πως , με αφορμή τα 200 χρόνια, οφείλουμε να δούμε κι αυτά που μας πονάνε. Τα συνέδρια δεν γίνονται για να ακουστούν ύμνοι ούτε για να λιθοβολήσουν. Τα συνέδρια δεν είναι απόδοση τιμής. Είναι απλώς μια ευκαιρία να συζητηθούν ζητήματα της ιστορίας, του πολιτεύματος, των κοινωνικών σχέσεων, των σχέσεών μας με την Ευρώπη. Να δούμε τι έφταιξε για τα στραβά. Να μάθουν οι νεότεροι να ψάχνουν και να μην αποδέχονται αδιαμαρτύρητα ό,τι τους σερβίρεται από καλοπροαίρετους ή μη ιστορικίζοντες.
Το συνέδριο για τον Ι. Κωλέττη γίνεται για να κατανοήσουμε την εποχή. Η πρόθεση αυτή εκτιμήθηκε πάρα πολύ από τους λαμπρούς επιστήμονες που συμμετέχουν, οι οποίοι δεν έχουν μάθει να παραχαράσσουν την αλήθεια. Είναι αμετακίνητοι στην αναζήτηση των ιστορικών δεδομένων, που μπορεί να βρίσκονται σε αρχεία. Έχουν μάθει να βασανίζουν τα ερευνητικά δεδομένα. Δεν υποκύπτουν σε σκοπιμότητες.
Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που ο Σύνδεσμος Συρρακιωτών Πρέβεζας με εμπιστεύτηκε να αναλάβω την επιστημονική ευθύνη ενός συνεδρίου για ένα πρόσωπο που έτσι κι αλλιώς προκαλεί συζήτηση. Δεν είναι η σχέση καταγωγής που αποτέλεσε το καθοριστικό στοιχείο για τη διοργάνωση του συνεδρίου. Είναι η πεποίθηση πως στην ιστορία δεν υπάρχουν λευκές σελίδες. Πολύ περισσότερο δεν σχίζουμε τις σελίδες που δεν μας αρέσουν. Η δημοκρατικότητα ενός κράτους, μιας πόλης, των ατόμων κρίνεται από τη δύναμη να ερευνήσουν και να συνομιλήσουν και με ό,τι δεν συμφωνούν.
Αυτό το τελευταίο στοιχείο είναι που διαθέτει διαχρονικά η πόλη της Πρέβεζας. Είναι μια δημοκρατική πόλη που διευρύνει συνεχώς τους ορίζοντες δράσης. Σ’ αυτή την κληρονομιά του ανταποκρίθηκε ο Δήμος Πρέβεζας αποδεικνύοντας ότι η σκυτάλη παραμένει ακόμη στα χέρια της σημερινής δημοτικής αρχής. Γιατί η Πρέβεζα είναι η πόλη των συνεδρίων. Η πόλη που δεν κλείνει τα μάτια της στην ιστορία, όποια κι αν είναι αυτή.
Ως επιστημονικός υπεύθυνος του συνεδρίου ευχαριστώ τον τομέα Ιστορίας Νεοτέρων Χρόνων του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, γιατί συμμετέχει στη συνδιοργάνωση και έθεσε στην υπηρεσία του συνεδρίου την επιστημονική εγκυρότητα των τεσσάρων επιστημόνων που θα λάβουν μέρος με ανακοινώσεις. Ευχαριστώ τον κ. Γεωργάκο, Δήμαρχο Πρέβεζας, και τον κ. Σεντελέ, Δήμαρχο Βορείων Τζουμέρκων, που αγκάλιασαν την προσπάθεια.
