Πολλές φορές τελευταία -ίσως να οφείλεται και στη γενικευμένη κατάθλιψη λόγω covid-19, lockdown και θανάτων- υπάρχει μία μηδενιστική διάθεση απέναντι στο Κράτος και γενικότερα στην πολιτική. Ένας από τους τομείς που από το 2014 έως και σήμερα (τρεις Κυβερνήσεις) έχει γίνει μία πολύ καλή δουλειά είναι ο τομέας των μεταφορών. Κι αυτό γιατί η μία Κυβέρνηση δεν ακύρωσε το έργο της άλλης, υπήρξε συνέχεια και η διαμόρφωση ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχέδιο Μεταφορών (δείτε το αναλυτικά ΕΔΩ).

Το συγκεκριμένο εθνικό project σε πλήρη ταύτιση με τις ευρωπαϊκές “επιταγές” θέτει ένα πολύ σημαντικό ζήτημα για την περιοχή μας. Και αποδεικνύει πως η σύνδεση της Πρέβεζας με την Ιόνια Οδό και η βελτίωση του οδικού δικτύου του δρόμου Ηγουμενίτσα-Πάργα-Πρέβεζα, αποτελούν έργα που πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή για την ανάπτυξη της Περιφέρειας Ηπείρου. Και θα αναφέρουμε παρακάτω τους λόγους που τα έργα αυτά είναι προς το συμφέρον ΟΛΗΣ της Ηπείρου και όχι μόνο της Πρέβεζας...

Τον Νοέμβριο του 2014, το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων δημοσίευσε το Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών (ΣΠΕΜ). Η έκθεση καθόρισε ένα πλαίσιο κεφαλαιακών επενδυτικών αναγκών κατά την περίοδο 2014-2025 και αναπτύχθηκε για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των «εκ των προτέρων αιρεσιμοτήτων» (ex-ante conditionalities) που συνδέονταν με την προετοιμασία και έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος για τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Χρηματοδότησης για την περίοδο 2014-2020.

Ανταποκρινόμενο στην εντοπισμένη ανάγκη για πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση του τομέα, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών (ΥΠΥΜΕ) ξεκίνησε το 2015 ένα εγχείρημα για την εκπόνηση ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών (ΕΣΣΜ) για την Ελλάδα. Βασική επιδίωξη ήταν το Σχέδιο να αποτελέσει τη βάση για τη βιώσιμη ανάπτυξη των υποδομών και υπηρεσιών μεταφορών στην Ελλάδα σε μεσοπρόθεσμο (2027) και μακροπρόθεσμο ορίζοντα (2037), με στόχο, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του τομέα μεταφορών της χώρας και επιπλέον τον εντοπισμό λύσεων που θα καλύπτουν οργανωτικές και θεσμικές παρεμβάσεις, συμπληρωματικές προς τις προβλεπόμενες επενδύσεις σε υποδομές μεταφορών.

Ήταν απαίτηση από το ΥΠΥΜΕ το Σχέδιο Μεταφορών να βασίζεται σε εμπεριστατωμένη συλλογή και ανάλυση δεδομένων σχετικά με τις ανάγκες ολόκληρου του τομέα μεταφορών, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).

Το Σχέδιο ολοκληρώθηκε το 2019.

Στο σενάριο βάσης του Σχεδίου (χωρίς δηλαδή να γίνει τίποτε άλλο και απλώς να ολοκληρωθούν τα έργα που είναι ήδη εν εξελίξει με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους), περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση των τμημάτων:

• Αυτοκινητόδρομος «Αμβρακία Οδός», 48,5 χιλιομέτρων, σύνδεσης του Α5 (Ιόνια Οδός) με το αεροδρόμιο Ακτίου, την Πρέβεζα και κλάδους προς Λευκάδα

• Νέα οδός σύνδεσης του Α/Κ Τερόβου του Α/Δ Α5 με την Επαρχιακή Οδό Ιωαννίνων-Γέφυρας Πλάκας

• Βόρειο Τμήμα: Τρίκαλα-Γρεβενά-Εγνατία Οδός

Τα έργα χρηματοδοτούνται βάσει της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 μεταξύ Ελλάδας και ΕΕ ή/και αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, ενώ η ολοκλήρωση των εν λόγω επενδύσεων αναμένεται πριν από το έτος 2027.

Πάμε όμως και στο προτεινόμενο σενάριο, που είναι το πλέον σημαντικό του Σχεδίου. Πολύ απλά γιατί βασίζεται σε βαθιά ανάλυση δεδομένων για την ανάπτυξη της χώρας, γιατί υπολογίζει 9 στρατηγικούς πυλώνες ανάπτυξης, γιατί προτείνει να γίνουν όλες οι απαραίτητες μελέτες μέσα στα επόμενα χρόνια, να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση και να υλοποιηθούν τα έργα μέχρι το 2037. Το 2037 βέβαια είναι ορίζοντας16ετίας, ωστόσο έτσι πρέπει να γίνονται οι σχεδιασμοί, ώστε να υπάρχει και αποτέλεσμα.

Στο σενάριο αυτό προτείνονται για την Ήπειρο:

• Η οδός Ιωάννινα-Κακαβιά

• Η σύνδεση της Πρέβεζας με την Ιόνια Οδό

• Η αναβάθμιση της οδού Ηγουμενίτσας-Πάργας-Πρέβεζας.

Ο δρόμος Ιωάννινα-Κακαβιά εντάσσεται στον πυλώνα: “Ενίσχυση της Διεθνούς Χερσαίας Συνδεσιμότητας”. Ο πυλώνας αυτός περιλαμβάνει κυρίως υποδομές που επιδιώκουν τη βελτίωση της αλληλεπίδρασης στα διεθνή σύνορα, καθιστώντας δυνατή τη μελλοντική βελτίωση της συνεργασίας και την επακόλουθη αύξηση του εμπορίου.

Οι δύο άλλοι δρόμοι εντάσσονται στον πυλώνα: “Προώθηση Περιφερειακής Κινητικότητας & Ανάπτυξης”. Οι πιο απομακρυσμένες περιοχές τείνουν να υποφέρουν εκθετικά. Είναι ευρέως αποδεκτή η ανάγκη διατήρησης της οικονομικής συνοχής ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές.

Με δεδομένο ότι:

• Το παραλιακό μέτωπο της Ηπείρου αποτελεί τη “ναυαρχίδα” της τουριστικής ανάπτυξης της.

• Ο δρόμος Ηγουμενίτσα-Πρέβεζα ενώνει δύο μεγάλα λιμάνια και εν δυνάμει δύο μεγάλα υδατοδρόμια.

• Ο δρόμος Ηγουμενίτσα-Πρέβεζα αποτελεί δρόμο ιδιαίτερα επιβαρυμένο κυκλοφοριακά τους θερινούς μήνες και όχι μόνο.

• Το “κύριο” αεροδρόμιο της Ηπείρου είναι το Άκτιο, έστω κι αν οριακά δεν βρίσκεται γεωγραφικά στην Ήπειρο.

• Η ΒΙ.ΠΕ. που έχει μεγαλύτερο “αναπτυξιακό πλεονέκτημα” είναι αυτή της Πρέβεζας (δίπλα σε λιμάνι-αεροδρόμιο).

• Η Ήπειρος επιβάλλεται να αμβλύνει άμεσα με στοχευμένες πολιτικές τις ενδοπεριφερειακές ανισότητες, που είναι το μεγαλύτερο αναπτυξιακό της πρόβλημα.

• Η αρχαιολογική-πολιτιστική κατανομή της επιβάλλει την προσέλκυση επισκεπτών από Νότο και Ανατολάς και όχι από Βορρά.

• Η διασύνδεση των Νομών Θεσπρωτίας-Πρέβεζας είναι με κέντρο αναφοράς τα Ιωάννινα και όχι τη δυτική Ελλάδα (π.χ. Πάτρα).

• Είναι εξαιρετικά αμφίβολο (παρά τα προγράμματα INTERREG), λόγω γεωπολιτικών συγκυριών ότι η εμπορική ανάπτυξη Ηπείρου-Αλβανίας θα φέρει ανάπτυξη σε πολλούς και όχι σε λίγους και εκλεκτούς και ότι η τουριστική διασύνδεση με τις χώρες της Αδριατικής θα εξαρτηθεί από οδικές συνδέσεις (έχουν προκριθεί υδατοδρόμια και τουριστικοί λιμένες).

Για όλα τα παραπάνω η σύνδεση της Πρέβεζας με την Ιόνια Οδό ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ για το καλό των Ηπειρωτών να είναι έργο “πρώτης γραμμής”. Οτιδήποτε άλλο “ναρκοθετεί” την όποια ανάπτυξη της περιοχής.

Το υπαγορεύει η Στρατηγική της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.