Να μιλήσει κανείς το καλοκαίρι του 2016 για την Αριστερά στην Ελλάδα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα.
Ο ελληνικός λαός έδωσε στην Αριστερά απλόχερα την ψήφο του. Όχι μόνο έδωσε την κυβερνητική εξουσία το Γενάρη του ’15 στον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και στο δημοψήφισμα που κλήθηκε να αψηφήσει τη βούληση των δανειστών, απάντησε αγέρωχα με το πλειοψηφικό ΟΧΙ.
Ο Αλέξης Τσίπρας, έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια τόσο τις προεκλογικές του δεσμεύσεις, όσο και την εκφρασμένη στο δημοψήφισμα βούληση του ελληνικού λαού. Έφερε και ψήφισε το περσινό καλοκαίρι το 3ο μνημόνιο, παρέα με τα ‘μνημονιακά’ κόμματα (ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/Ποτάμι), μολονότι είχε χάσει την «δεδηλωμένη» μετά την άρνηση 32 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ να το ψηφίσουν. Προκήρυξε τις εκλογές του Σεπτέμβρη μέσα στη λαϊκή παραζάλη, τις οποίες κέρδισε υποσχόμενος το διαβόητο ‘παράλληλο’ πρόγραμμα και τελικώς έκλεισε την ‘αξιολόγηση’ μόλις προχθές, αφού έδωσε στους δανειστές τα πάντα, φτάνοντας στο σημείο να δεσμεύσει ολόκληρη τη χώρα για …99 χρόνια με ‘αντάλλαγμα’ μια αόριστη υπόσχεση για κάποια ‘ελάφρυνση’ του χρέους στο …μέλλον.
Έκπληκτος ο ελληνικός λαός παρακολουθεί την υποκριτική και ανέξοδη ‘αντινεοφιλελεύθερη’ κυβερνητική ρητορεία, ενώ υφίσταται μια άνευ προηγουμένου φοροεπιδρομή, μια άνευ προηγουμένου ένταση της λιτότητας που δεν μπορούσαν να ονειρευτούν οι δανειστές και το ντόπιο κεφάλαιο, ούτε στα πιο ‘τρελά’ τους όνειρα.
Είναι πράγματι τέτοιο το ‘επίτευγμα’ του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του που απέσπασε τους ένθερμους επαίνους των ισχυρών της Γης δυτικά και ανατολικά του Ατλαντικού Ωκεανού.
Το ‘ελληνικό ζήτημα’, χάρη στους χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα, ‘διευθετήθηκε’ με τον καλύτερο και πλέον προσοδοφόρο τρόπο για την ευρωζώνη και την ΕΕ, όσο και για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο που αξιοποιώντας όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του, έχει επιβάλει την κυριαρχία του.
Η μεγαλύτερη ζημιά της πολιτικής του κ. Τσίπρα είναι η νομιμοποίηση του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου στη χώρα μας από την ‘Αριστερά’
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δραματική εξέλιξη που βιώνουμε είναι εξαιρετικά αρνητική. Και το κυριότερο αρνητικό στοιχείο στις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας είναι ότι πλέον η ‘Αριστερά’ – τουλάχιστον το κομμάτι εκείνο που εκφράζεται από το σημερινό ΣΥΡΙΖΑ – έχει μεταλλαχθεί από δύναμη κοινωνικής ανατροπής και αμφισβήτησης, σε όχημα νομιμοποίησης της νεοφιλελεύθερης πολιτικής η οποία εφαρμόζεται στη χώρα μας με εργαλεία τα μνημόνια. Διότι δε βάθυνε μόνο η παράδοση της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας της χώρας στους δανειστές και τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών, δεν εντατικοποιήθηκε το τσάκισμα της εργασίας, της νεολαίας, των αγροτών και των μεσαίων στρωμάτων, αλλά η λογική του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου της παγκόσμιας ηγεμονίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος βρήκε την απόλυτη δικαίωση, από την ‘Αριστερά’ του κ. Τσίπρα.
… και η ‘μετάλλαξη’ σε νεοφιλελεύθερη ‘Αριστερά’
Οι κυβερνητικοί βουλευτές, αλλά και τα κρατικοδίαιτα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους τόνους και τις φωνές, θέλουν να μας πείσουν ότι δε γινόταν αλλιώς, ότι η χώρα θα ‘κατέρρεε’. Ήμασταν υποχρεωμένοι να υποχωρήσουμε στον ‘εκβιασμό’ των δανειστών, αποτρέποντας ταυτόχρονα το σχέδιο της ολιγαρχίας περί ‘αριστερής παρένθεσης’. Κατακεραυνώνουν κάθε αντίθετη φωνή, από τις προνομιακές τους θέσεις στα ΜΜΕ – τα οποία την ίδια στιγμή καταγγέλλουν ως ΜΜΕ της διαπλοκής – και διατείνονται ότι είναι οι μόνοι που αγωνίζονται πραγματικά για το λαό, οι μόνοι ταξικοί ‘προασπιστές’ των φτωχών και καταπιεζόμενων τάξεων στη χώρα μας. Ταυτόχρονα όμως, εφαρμόζουν με τον καλύτερο τρόπο τις πολιτικές του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού σε όλους τους τομείς της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής της χώρας.
Ακόμα και η ιδέα που έχουν για τα ‘δικαιώματα’, δεν αφορά το λαό αλλά το κομμάτι εκείνο της κοσμοπολίτικης ξενόδουλης ελίτ που βλέπει τον κόσμο μέσα στον ‘παράδεισο’ της ΕΕ-φυλακής των λαών και υπέρμαχο της λιτότητας και του άκρατου πλουτισμού μιας ισχνής μειοψηφίας σε βάρος της πλατιάς πλειοψηφίας των εργαζομένων και του λαού.
Έχουν πάρει οριστικό διαζύγιο από την Αριστερά: το βασικό πρόταγμα της πολιτικής, των αγώνων του ελληνικού, αλλά και όλων των λαών της γης, ήταν ένα: η ανάγκη να αλλάξει ο κόσμος. Από τη στιγμή που η Αριστερά στο όνομα της ‘κυβερνησιμότητας’ απεμπολεί το βασικό αυτό πρόταγμα παύει να είναι Αριστερά, γίνεται μια συστημική δύναμη και η ‘ιδεολογία’ της είναι μια ιδεοληψία, ένα φαντασιακό που της επιτρέπει να πράττει άλλα από αυτά που διακηρύσσει, να τσακίζει την εργασία, ενώ καμώνεται ότι την προστατεύει. Είναι μια νεοφιλελεύθερη-συστημική εκδοχή της ‘Αριστεράς’, με την οποία η Αριστερά δεν έχει καμία σχέση.
Και τώρα πώς πορευόμαστε;
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορική καμπή.
Ο κόσμος βρίσκεται σε μεγάλη αναταραχή.
Βλέπουμε καθημερινά να αναπτύσσεται ένα κίνημα πολύμορφων αντιστάσεων στην ηγεμονία του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το είδαμε στη χώρα μας, αλλά και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Η σκυτάλη πέρασε στους εργαζόμενους της Γαλλίας και του Βελγίου. Το βλέπουμε ακόμη και στην ίδια τη μητρόπολη του παγκόσμιου καπιταλισμού, τις ΗΠΑ. Βλέπουμε ακόμη και τη μεγάλη ανησυχία που διακατέχει τους κάθε λογής κολαούζους της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.
Αυτές οι αντιστάσεις και τα πολύμορφα κινήματα, δεν έχουν τη μορφή μιας συνειδητής αμφισβήτησης – όπως θα ανάμενε ένας οπαδός της κλασσικής μαρξιστικής θεωρίας – του καπιταλιστικού συστήματος συνολικά.
Αλλά τα λαϊκά κινήματα δεν πρέπει η Αριστερά να τα αντιμετωπίζει από την οπτική της δικαίωσης ή όχι της κοσμοθεωρίας της, πρέπει να τα στηρίζει και οφείλει να αποδεχτεί εμπράκτως ότι η ιστορία είναι δημιουργία των πλατειών μαζών των εργαζομένων και όχι κάποιας αυτόκλητης ‘ηγεσίας’ – θεματοφύλακα μιας θεωρίας.
Το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς δεν είναι η αξιοθρήνητη επίκλησή του, από την κυνική και ξετσίπωτη ηγεσία του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ. Το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς είναι ότι – παρά τα λάθη και τις αδυναμίες της – στηρίζει και δε θα πάψει να στηρίζει τα συμφέροντα της πλατιάς πλειοψηφίας του λαού. Μπορεί αυτό να είναι αδιανόητο για τους εξωμότες των λαϊκών αγώνων, να λοιδορείται ως ‘γραφικό’ και ‘αδιέξοδο’ από τα ΜΜΕ της διαπλοκής, καθώς θεοποιείται το ‘βόλεμα’ στη βαρβαρότητα που ζούμε σήμερα, αλλά για εμάς είναι στάση ζωής: όλοι εκείνοι που βάζουν πάνω απ’ όλα ένα κομμάτι ‘εξουσίας’ σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων έχουν τη βαθιά μας περιφρόνηση, ήμασταν και θα είμαστε απέναντί τους.
Δεν περιφρονούμε όμως καθόλου την ισχύ του αντιπάλου.
Ζητούμενο είναι ν’ αναπτυχθεί ένα ευρύτερο μέτωπο αριστερών, πατριωτικών και λαϊκών δυνάμεων που σε πρώτη φάση θα επανακτήσει την εθνική και λαϊκή κυριαρχία της χώρας από τους ‘θεσμούς’ και τη γραφειοκρατία της ΕΕ. Αλλά δεν είμαστε ‘αιθεροβάμονες’ όπως επιχειρούν να μας εμφανίσουν οι αντίπαλοί μας και τα ΜΜΕ τους.
Προκειμένου ο ελληνικός λαός να ανακτήσει την εθνική και λαϊκή του κυριαρχία, πρέπει πρώτα απ’ όλα να κατακτήσει την οικονομική του αυτοτέλεια: να διαθέτει ένα εργαλείο για τη χάραξη της δικής του οικονομικής πολιτικής και αυτό το εργαλείο είναι το εθνικό του νόμισμα.
Αλλά αυτό από μόνο του, δεν πρόκειται να λύσει ως δια μαγείας όλα τα προβλήματα. Χρειάζεται όλοι μαζί να σκεφτούμε και ν’ αποφασίσουμε, ποιο πρέπει να είναι το παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο της οικονομίας μας. Να σκεφτούμε τι είδους θεσμούς χρειαζόμαστε και να τους θεσμοθετήσουμε. Να σκεφτούμε ποια ακριβώς είναι εκείνη η εναλλακτική πολιτική που θα βάλει πράγματι «τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη» του αδηφάγου κεφαλαίου και πως θα γίνει αυτό με δημοκρατία, ελευθερία και δικαιοσύνη.
Χρειάζεται ν’ αντιμετωπιστούν άμεσα ζητήματα όπως, το δημόσιο χρέος, ο άμεσος τερματισμός της λιτότητας και η εφαρμογή μιας πολιτικής αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου υπέρ των εργαζομένων στρωμάτων και σε βάρος των ολιγαρχών. Στήριξη των εισοδημάτων των πιο χτυπημένων από την κρίση στρωμάτων. Η εθνικοποίηση των τραπεζών και η λειτουργία τους υπό καθεστώς κοινωνικού ελέγχου. Το νέο εθνικοποιημένο τραπεζικό σύστημα από την πατρωνία της ΕΚΤ, πρέπει αφ’ ενός να εξασφαλίσει την αναγκαία σεισάχθεια στα εξουθενωμένα νοικοκυριά και αφ’ ετέρου να παρέχει την αναγκαία ρευστότητα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που κινδυνεύουν με αφανισμό. Τον τερματισμό των ληστρικών ιδιωτικοποιήσεων. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια οικονομική αναζωογόνηση που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας, θα ενισχύει τη θέση των εργαζομένων και θα σέβεται το περιβάλλον.
Όλα αυτά – και πολλά άλλα που θα προκύψουν στην πορεία – δεν είναι ζητήματα μιας ‘φωτισμένης ηγεσίας’ που θα ‘μελετήσει’ τα προβλήματα και θα παρουσιάσει μια ‘μαγική λύση’: είναι ζητήματα απόφασης και καθημερινής πάλης της πλατειάς πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.
Η κοινωνία σήμερα ‘βράζει’. Όλοι οι άνθρωποι της εργασίας, οι άνεργοι, η νεολαία, αντιλαμβάνονται το αδιέξοδο που βρισκόμαστε. Δεν βλέπουν όμως – και δικαίως – μια αξιόπιστη λύση που πράγματι θα βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο και βυθίζονται στην απογοήτευση, την παραίτηση και την αποχή από τα κοινά. Βλέπουν ακόμη – και δικαίως – ότι μια μικρή χώρα όπως η δική μας, στο πολύπλοκο και γεμάτο απειλές, γεωπολιτικό περίγυρο που βρίσκεται, χωρίς συμμαχίες και με εξαιρετικά αρνητικούς συσχετισμούς δύναμης υπέρ του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, δεν έχει πολλά περιθώρια μιας ριζικής αλλαγής της κατάστασης, εδώ και τώρα. Η Αριστερά οφείλει να δει κατάματα και να αντιμετωπίσει αυτή τη δυσμενή πραγματικότητα, προκειμένου να την αλλάξει.
Οφείλουμε να πούμε όλη την αλήθεια στο λαό και να μην επιχειρούμε να ωραιοποιούμε τις δυσκολίες. Ίσα-ίσα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλες τις δυσκολίες και να τις εξετάσουμε σε βάθος.
Οφείλουμε να γνωρίζουμε καλά, ότι ο αγώνας είναι μακρόχρονος, απαιτεί υπομονή, επιμονή και κυρίως συνέπεια. Δεν πρόκειται όλα να γίνουν όπως τα σχεδιάζουμε στο μυαλό μας και τα κουβεντιάζουμε στο καφενείο ή σε μια πολιτική συγκέντρωση: ποτέ δεν προχώρησε η ιστορία με τον τρόπο αυτό. Ακολούθησε μια πορεία που ήταν συνισταμένη άπειρων βουλήσεων, συνειδητών και ασυνείδητων αντιδράσεων των ανθρώπων που σκέπτονται και πράττουν καθημερινά. Αλλά αν κοιτάξουμε πίσω, στο ιστορικό παρελθόν, θα διαπιστώσουμε ότι οι κάθε λογής τυραννίες, τελικά ανατράπηκαν και έπεσαν με πάταγο, όσο και αν μακροημέρευσαν προσωρινά.
Το δίλημμα «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» θα είναι πάντα στην ημερήσια διάταξη στη χώρα μας, αλλά και παγκόσμια…